بزرگ شدن طحال
طحال عضوی است که در سمت چپ و پایین قفسه سینه قرار دارد. بساری از عارضه ها مانند عفونت ها، بیماری کبد و برخی از سرطان ها می توانند منجر به بزرگ شدن طحال شوند. به بزرگ شدن طحال، اسپلنومگالی نیز می گویند.
بزرگ شدن طحال معمولا منجر به ایجاد علائم نمی شود. این عارضه معمولا در معیانات فیزیکی منظم یافت می شود. پزشک معمولا نمی تواند این عضو را در یک بزرگسال حس کند مگر اینکه بزرگ شده باشد. روش های تصویربرداری و آزمایشات خونی می توانند در تشخیص منشا این عارضه کمک کنند.
درمان بزرگ شدن طحال به منشا آن بستگی دارد. جراحی برای برداشتن طحالی که بزرگ شده است، معمولا نیاز نیست، اما در برخی موارد توصیه می شود.
کیس های این بیماری :
علائم
درد شکم یکی از علائم این عارضه است
بزرگ شدن طحال معمولا علائم و نشانه ایی ندارد اما در برخی موارد منجر به ایجاد موارد زیر می شود :
- درد یا احساس پر شدگی در ناحیه بالایی چپ شکم که می تواند به کتف سمت چپ پخش شود
- احساس سیری بدون غذا خوردن یا بعد از خوردن مقدار کمی غذا چرا که طحال به شکم و معده شما فشار وارد می کند
- تعداد کم سلول های قرمز خون (کم خونی)
- عفونت های مکرر
- خونریزی آسان
ریسک فاکتور ها
هر کسی می تواند در هر سنی دچار بزرگ شدگی طحال شود اما برخی از گروه ها بیشتر در معرض خطر هستند که شامل موارد زیر می شود :
- کودکان و نوجوانانی که دچار عفونت هایی مانند مونونوکلئوزشده اند
- افرادی که مبتلا به بیماری گوچر، بیماری نیمن پیک و دیگر عارضه های مادرزادی متابولیکی هستند که بر روی کبد و طحال تاثیر می گزارند
- افرادی که در نواحی مالاریا خیز زندگی می کنند یا به آنجا سفر کرده اند
علت ابتلا
تعدادی از عفونت ها و بیماری ها می توانند منجر به بزرگ شدن طحال شوند. این بزرگ شدگی ممکن است بسته به درمان موقت باشد. عوامل موثر شامل موارد زیر است :
- عفونت های ویروسی مانند مونونوکلئوز
- عفونت های باکتریایی مانند سیفلیس یا عفونت دیواره داخلی قلب (اندوکاردیت)
- عفونت های انگلی مانند مالاریا
- سیروز و دیگر بیماری هایی که کبد را دچار می کنند
- انواع کم خونی همولیتیک : عارضه ایی که توسط از بین رفتن زودهنگام سلول های قرمز خون شناخته می شود
- سرطان های خون مانند لوسمی و نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو و لنفوم ها مانند بیماری هوچکین
- عارضه های متابولیکی مانند بیماری گوچر و بیماری نیمن پیک
- فشار بر ورید طحال یا کبد یا لخته خونی در این ورید ها
- عارضه های خودایمنی مانند لوپوس و سارکوئیدوز
تعدادی از عفونت ها و بیماری ها منجر به بزرگ شدن طحال می شوند
تشخیص
سی تی اسکن یکی از راه های تشخیص این عارضه است
بزرگ شدن طحال معمولا در معاینه فیزکی تشخیص داده می شود. پزشک می تواند آن را با معیانه‌ی آرام ناحیه چپ بالایی شکم حس کند. با این حال در برخی از افراد، مخصوصا آنهایی که لاغر هستند، یک طحال سالم و دارای اندازه‌ی عادی می تواند در برخی موارد در معیانه فیزیکی حس شود.
ممکن است پزشک این روش ها را برای تایید تشخیص انجام دهد :
- آزمایشات خون مانند شمارش کامل مواد خون برای چک کردن تعداد سلول های قرمز خون، سلول های سفید خون و پلاکت ها و بررسی عملکرد کبد
- سونوگرافی یا سی تی اسکن به تشخیص اندازه‌ی طحال و اینکه به دیگر اعضا فشار وارد می کند یا خیر، کمک می کند
- ام آر آی برای مشاهده‌ی جریان خون در داخل این عضو
یافتن منشا بیماری
در برخی موارد آزمایشات بیشتر برای یافتن منشا بزرگ شدن طحال استفاده می شود که شامل نمونه برداری از مغزاستخوان می شود.
نمونه جامد از مغز استخوان ممکن است در روشی به نام نمونه برداری استخوان برداشته شود. یا ممکن است آسپیراسیون مغز استخوان داشته باشید که طی آن مقداری از مایع مغز استخون برداشته می شود. هر دور روش ممکن است همزمان انجام شوند.
نمونه های مایع و جامد مغز استخوان معمولا از استخوان لگن برداشته می شوند. سوزن از طریق شکافی وارد استخوان می شود. در این روش به شما بی حسی موضعی داده می شود یا بیهوش می شوید تا ناراحتی شما کاهش یابد.
نمونه برداری طحال در موارد نادر احتمال خونریزی دارد.
اگر هیچ منشا قابل تشخیصی برای بزرگی طحال وجود نداشته باشد ممکن است پزشک برای برداشتن طحال به دلایل تشخیصی، جراحی را توصیه کند. در اکثر موارد برداشتن طحال برای درمان انجام می شود. پس از جراحی برای برداشتن آن، این عضو زیر میکروسکوپ ارزیابی می شود تا از نظر لنفوم های احتمالی بررسی شود.
درمان
در موارد حاد جراحی راه درمانی این بیماری خواهد بود
درمان بزرگ شدن طحال، بر منشا آن تمرکز دارد. برای مثال اگر عفونت باکتریایی داشته باشید، درمان شامل آنتی بیوتیک می شود.
نظارت آگاهانه
اگر مبتلا به بزرگ شدن طحال هستید اما علائمی ندارید و منشا آن نامعلوم است، ممکن است پزشک نظارت آگاهانه توصیه کند. شما هر 6 تا 12 ماه برای ارزیابی منظم به پزشک مراجعه می کنید یا اگر علائم شروع به رخ دادن کند، شاید زودتر.
جراحی برای برداشتن طحال
اگر بزرگ شدن طحال منجر به عوارض جدی شده است یا منشا آن غیرقابل تشخیص یا درمان است، ممکن است جراحی برای برداشتن طحال (اسپلینکتومی) گزینهی درمانی موجود باشد. در موارد مزمن یا شدید، ممکن است جراحی بهترین راه برای درمان باشد.
برداشتن انتخابی این عضو نیازمند ملاحضه‌ی دقیق است. شما می تواند بدون طحال یک زندگی فعال داشته باشید، اما احتمال ابتلا به عفونت های جدی یا حتی مرگبار بعد از برداشتن طحال بیشتر می شود.
کاهش عفونت بعد از جراحی
بعد از برداشتن طحال، انجام برخی از کارها می تواند احتمال عفونت را کاهش دهد، این کارها شامل موارد زیر می شود :
- استفاده از تعدادی از واسکن ها قبل و بعد از برداشتن طحال. این واکسن ها شامل انواع آنفولانزای پنوموکوک، مننگوکوک و هموفیلوس می شود که شما را در برابر ذات الریه، مننژیت و عفونت های خون، استخوان ها و مفاصل محافظت می کند. همچنین بعد از جراحی هر پنج سال نیازمند واکسن پنوموکوک هستید.
- مصرف پنی سیلین یا دیگر آنتی بیوتیک ها بعد از جراحی و هر زمانی که پزشک به وجود احتمالی یک عفونت شک دارد.
- تماس گرفتن با پزشک هر زمانی که تب دارید چون ممکن است نشان دهنده‌ی عفونت باشد
- سفر نکردن به نقاطی از دنیا که برخی از بیماری ها مانند مالاریا رایج است
- علائم
-
علائم
درد شکم یکی از علائم این عارضه است
بزرگ شدن طحال معمولا علائم و نشانه ایی ندارد اما در برخی موارد منجر به ایجاد موارد زیر می شود :
- درد یا احساس پر شدگی در ناحیه بالایی چپ شکم که می تواند به کتف سمت چپ پخش شود
- احساس سیری بدون غذا خوردن یا بعد از خوردن مقدار کمی غذا چرا که طحال به شکم و معده شما فشار وارد می کند
- تعداد کم سلول های قرمز خون (کم خونی)
- عفونت های مکرر
- خونریزی آسان
- ریسک فاکتور
-
ریسک فاکتور ها
هر کسی می تواند در هر سنی دچار بزرگ شدگی طحال شود اما برخی از گروه ها بیشتر در معرض خطر هستند که شامل موارد زیر می شود :
- کودکان و نوجوانانی که دچار عفونت هایی مانند مونونوکلئوزشده اند
- افرادی که مبتلا به بیماری گوچر، بیماری نیمن پیک و دیگر عارضه های مادرزادی متابولیکی هستند که بر روی کبد و طحال تاثیر می گزارند
- افرادی که در نواحی مالاریا خیز زندگی می کنند یا به آنجا سفر کرده اند
- علت ابتلا
-
علت ابتلا
تعدادی از عفونت ها و بیماری ها می توانند منجر به بزرگ شدن طحال شوند. این بزرگ شدگی ممکن است بسته به درمان موقت باشد. عوامل موثر شامل موارد زیر است :
- عفونت های ویروسی مانند مونونوکلئوز
- عفونت های باکتریایی مانند سیفلیس یا عفونت دیواره داخلی قلب (اندوکاردیت)
- عفونت های انگلی مانند مالاریا
- سیروز و دیگر بیماری هایی که کبد را دچار می کنند
- انواع کم خونی همولیتیک : عارضه ایی که توسط از بین رفتن زودهنگام سلول های قرمز خون شناخته می شود
- سرطان های خون مانند لوسمی و نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو و لنفوم ها مانند بیماری هوچکین
- عارضه های متابولیکی مانند بیماری گوچر و بیماری نیمن پیک
- فشار بر ورید طحال یا کبد یا لخته خونی در این ورید ها
- عارضه های خودایمنی مانند لوپوس و سارکوئیدوز
تعدادی از عفونت ها و بیماری ها منجر به بزرگ شدن طحال می شوند
- تشخیص
-
تشخیص
سی تی اسکن یکی از راه های تشخیص این عارضه است
بزرگ شدن طحال معمولا در معاینه فیزکی تشخیص داده می شود. پزشک می تواند آن را با معیانه‌ی آرام ناحیه چپ بالایی شکم حس کند. با این حال در برخی از افراد، مخصوصا آنهایی که لاغر هستند، یک طحال سالم و دارای اندازه‌ی عادی می تواند در برخی موارد در معیانه فیزیکی حس شود.
ممکن است پزشک این روش ها را برای تایید تشخیص انجام دهد :
- آزمایشات خون مانند شمارش کامل مواد خون برای چک کردن تعداد سلول های قرمز خون، سلول های سفید خون و پلاکت ها و بررسی عملکرد کبد
- سونوگرافی یا سی تی اسکن به تشخیص اندازه‌ی طحال و اینکه به دیگر اعضا فشار وارد می کند یا خیر، کمک می کند
- ام آر آی برای مشاهده‌ی جریان خون در داخل این عضو
یافتن منشا بیماری
در برخی موارد آزمایشات بیشتر برای یافتن منشا بزرگ شدن طحال استفاده می شود که شامل نمونه برداری از مغزاستخوان می شود.
نمونه جامد از مغز استخوان ممکن است در روشی به نام نمونه برداری استخوان برداشته شود. یا ممکن است آسپیراسیون مغز استخوان داشته باشید که طی آن مقداری از مایع مغز استخون برداشته می شود. هر دور روش ممکن است همزمان انجام شوند.
نمونه های مایع و جامد مغز استخوان معمولا از استخوان لگن برداشته می شوند. سوزن از طریق شکافی وارد استخوان می شود. در این روش به شما بی حسی موضعی داده می شود یا بیهوش می شوید تا ناراحتی شما کاهش یابد.
نمونه برداری طحال در موارد نادر احتمال خونریزی دارد.
اگر هیچ منشا قابل تشخیصی برای بزرگی طحال وجود نداشته باشد ممکن است پزشک برای برداشتن طحال به دلایل تشخیصی، جراحی را توصیه کند. در اکثر موارد برداشتن طحال برای درمان انجام می شود. پس از جراحی برای برداشتن آن، این عضو زیر میکروسکوپ ارزیابی می شود تا از نظر لنفوم های احتمالی بررسی شود.
- درمان
-
درمان
در موارد حاد جراحی راه درمانی این بیماری خواهد بود
درمان بزرگ شدن طحال، بر منشا آن تمرکز دارد. برای مثال اگر عفونت باکتریایی داشته باشید، درمان شامل آنتی بیوتیک می شود.
نظارت آگاهانه
اگر مبتلا به بزرگ شدن طحال هستید اما علائمی ندارید و منشا آن نامعلوم است، ممکن است پزشک نظارت آگاهانه توصیه کند. شما هر 6 تا 12 ماه برای ارزیابی منظم به پزشک مراجعه می کنید یا اگر علائم شروع به رخ دادن کند، شاید زودتر.
جراحی برای برداشتن طحال
اگر بزرگ شدن طحال منجر به عوارض جدی شده است یا منشا آن غیرقابل تشخیص یا درمان است، ممکن است جراحی برای برداشتن طحال (اسپلینکتومی) گزینهی درمانی موجود باشد. در موارد مزمن یا شدید، ممکن است جراحی بهترین راه برای درمان باشد.
برداشتن انتخابی این عضو نیازمند ملاحضه‌ی دقیق است. شما می تواند بدون طحال یک زندگی فعال داشته باشید، اما احتمال ابتلا به عفونت های جدی یا حتی مرگبار بعد از برداشتن طحال بیشتر می شود.
کاهش عفونت بعد از جراحی
بعد از برداشتن طحال، انجام برخی از کارها می تواند احتمال عفونت را کاهش دهد، این کارها شامل موارد زیر می شود :
- استفاده از تعدادی از واسکن ها قبل و بعد از برداشتن طحال. این واکسن ها شامل انواع آنفولانزای پنوموکوک، مننگوکوک و هموفیلوس می شود که شما را در برابر ذات الریه، مننژیت و عفونت های خون، استخوان ها و مفاصل محافظت می کند. همچنین بعد از جراحی هر پنج سال نیازمند واکسن پنوموکوک هستید.
- مصرف پنی سیلین یا دیگر آنتی بیوتیک ها بعد از جراحی و هر زمانی که پزشک به وجود احتمالی یک عفونت شک دارد.
- تماس گرفتن با پزشک هر زمانی که تب دارید چون ممکن است نشان دهنده‌ی عفونت باشد
- سفر نکردن به نقاطی از دنیا که برخی از بیماری ها مانند مالاریا رایج است
