پریتونیت


پریتونیت

پریتونیت یعنی التهاب صفاق (غشای سیلک مانندی که دیوار داخلی شکم را پوشانده و اعضای داخل شکم را در بر می گیرد) که معمولا توسط عفونت باکتریایی یا قارچی رخ می دهد. دو نوع پریتونیت وجود دارد :

  • پریتونیت باکتریایی ناگهانی : در برخی موارد پریتونیت به عنوان عوارض بیماری کبدی مانند سیروز یا بیماری کلیوی رخ می دهد.
  • پریتونیت ثانویه : که می تواند در نتیجه‌ی پارگی در شکم یا به شکل عوارض یک مشکل پزشکی دیگر باشد.

پریتونیت نیازمند رسیدگی پزشکی به موقع برای مقابله با عفونت و در صورت نیاز درمان هر نوع بیماری زمینه ایی است. درمان پریتونیت معمولا شامل مصرف آنتی بیوتیک و در برخی موارد جراحی می شود. اگر این بیماری درمان نشود می تواند منجر به عفونت های شدید و حتی مرگبار در تمام بدن شود.

یکی از رایج ترین منشاهای پریتونیت درمان به روش دیالیز صفاقی است. اگر درمان دیالیز صفاقی انجام می دهید، می توانید با رعایت بهداشت قبل، هنگام، و بعد از دیالیز از وقوع پریتونیت جلوگیری کنید.

زمان تقریبی برای خواندن :

علائم

علائم پریتونیت

تب بالا یکی از علائم این بیماری است

علائم و نشانه های پریتونیت شامل موارد زیر است :

  • درد یا حساسیت به لمس شکم
  • نفخ یا احساس پری در شکم
  • تب
  • حالت تهوع و استفراغ
  • بی اشتهایی
  • اسهال
  • ادرار کم
  • تشنگی
  • دشواری در مدفوع کردن
  • خستگی
  • پریشانی

اگر درمان دیالیز صفاقی انجام می دهید، علائم پریتونیت نیز ممکن است شامل موارد زیر شود :

  • مایع دیالیز کدر
  • تکه های سفید رنگ (فیبرین) در مایع دیالیز

ریسک فاکتور ها

عواملی که می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد شامل موارد زیر است :

  • دیالیز صفاقی : پریتونیت می تواند در افرادی که درمان دیالیز صفاقی انجام می دهند رخ دهد.
  • دیگر عارضه های پزشکی : این عارضه های پزشکی و چند مورد دیگر می توانند احتمال ابتلا به بیماری را افزایش دهند : سیروز کبد، التهاب آپاندیس، بیماری کرون، زخم های معده، دیورتیکولیت و التهاب پانکراس.
  • سابقه‌ی ابتلا به پریتونیت : اگر قبلا به پریتونیت مبتلا شده اید، احتمال دوباره دچار شدن به این بیماری نسبت به فردی که هیچوقت دچار آن نشده است بیشتر است.
ریسک فاکتور های پریتونیت

ابتلا به سیروز احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد

علت ابتلا

عفونت پریتونیت می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در اکثر مواقع منشا آن پارگی در داخل دیواره‌ی شکمی است. این عارضه می تواند در موارد نادر بدون پارگی شکمی رخ دهد.

منشاهای رایجی که منجر به این بیماری می شود شامل موارد زیر است :

  • درمان های پزشکی مانند دیالیز صفاقی : در دیالیز صفاقی زمانی که کلیه ها نارسایی دارند از لوله هایی (کاتتر) برای برداشتن مواد زائد از خون استفاده می شود. عفونت ممکن است در طول دیالیز صفاقی به دلیل تمیز نبودن محیط اطراف، بهداشت ضعیف یا ابزار های ضد عفونی نشده رخ دهد. همچنین ممکن است پریتونیت یکی از عوارض جراحی گوارشی، استفاده از لوله های تغذیه، یا عملی برای برداشتن مایع از شکم، و در موارد نادر یکی از عوارض کولونوسکوپی یا اندوسکوپی باشد.
  • ترکیدن آپاندیس، زخم معده یا پارگی مقعد : هرکدام از این عوارض می تواند باعث شود باکتری ها از طریق سوراخی در مجاری گوارشی وارد صفاق شما شوند.
  • التهاب پانکراس : التهاب پانکراس همراه با عفونت میتواند درصورتیکه باکتری به خارج از پانکراس برود، منجر به این بیماری شود.
  • دیورتیکولیت : عفونت کیسه های کوچک و بیرون زده در مجرای گوارشی (دیورتیکول ها) ممکن است در صورتی که یکی از آن کیسه ها پاره شود و منجر به پخش شدن مواد زائد روده به داخل حفره شکمی شود، منجر به پریتونیت شود.
  • جراحت : آسیب یا جراحت ممکن است با اجازه دادن به ورود باکتری یا مواد شیمیایی از قسمت های دیگر بدن به داخل صفاق، منجر به پریتونیت شود.

اگر پریتونیت بدون وجود پارگی شکمی رخ می دهد (پریتونیت باکتریایی ناگهانی) معمولا یکی از عوارض بیماری کبدی مانند سیروز است. سیروز پیشرفته منجر به تجمع مقداری زیادی مایع در داخل حفره شکمی می شود. این مایع فضایی رایج برای وقوع عفونت باکتریایی است.

تشخیص

تشخیص پریتونیت

آزمایش خونی یکی از روش های تشخیصی پریتونیت است

برای تشخیص پریتونیت، پزشک با بیمار در مورد سابقه‌ی پزشکی صحبت کرده و معاینه‌ی فیزیکی انجام می دهد. زمانی که پریتونیت مرتبط با دیالیز صفاقی است، ممکن است علائم و نشانه های بیمار (مخصوصا مایع دیالیز کدر) برای تایید تشخیص این عارضه کافی باشد.

در برخی از موارد این بیماری که در آن عفونت ممکن است در نتیجه‌ی عارضه های پزشکی دیگری (پریتونیت ثانویه) رخ دهد یا در صورتی که عفونت از نقاط تجمع مایع در حفره‌ی شکمی رخ دهد (پریتونیت باکترایی ناگهانی)، پزشک ممکن است آزمایشات زیر را برای تایید تشخیص تجویز کند :

  • آزمایش خون : ممکن است از خون نمونه گرفته شود و به آزمایشگاه فرستاده شود تا تعداد سلول های سفید خون چک شود. کشت خون نیز ممکن است انجام شود تا وجود باکتری در خون تایید شود.
  • روش های تصویربرداری : ممکن است پزشک بخواهد از رادیولوژی برای یافتن سوراخ ها یا دیگر پارگی ها در دستگاه گوارشی استفاده کند. سونوگرافی نیز ممکن است استفاده شود. در برخی از موارد ممکن است پزشک از سی تی اسکن به جای رادیولوژی استفاده کند.
  • ارزیابی مایع صفاقی : با استفاده از لوله ایی نازک، ممکن است پزشک نمونه ایی از مایع صفاق (مخصوصا زمانی که دیالیز صفاقی انجام می دهید یا در حفره شکمی به دلیل بیماری شکمی مایع جمع شده است) بردارد. اگر مبتلا به پریتونیت باشید، ارزیابی این مایع می تواند میزان افزایش سلول های سفید خونی را نشان دهد که نشانه ایی از عفونت یا التهاب است.

روش های بالا ممکن است زمانی که دیالیز صفاقی انجام می دهید و تشخیص پریتونیت پس از انجام معاینه‌ی فیزیکی یا ارزیابی مایع دیالیز نامشخص مانده است، انجام شود.

درمان

درمان پریتونیت

آنتی بیوتیک های یکی از روش های درمانی این بیماری است

پریتونیت باکتریایی ناگهانی، می تواند مرگبار باشد. ممکن است نیاز باشد در بیمارستان بستری شوید. درمان شامل مصرف آنتی بیوتیک و مراقبت های حمایتی است.

همچنین نیاز است تا در صورتی که پریتونیت بخاطر عفونتی مرتبط با عارضه ایی پزشکی رخ داده است (پریتونیت ثانویه) در بیمارستان بستری شوید. راه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر شود :

  • آنتی بیوتیک : احتمالا تعدادی آنتی بیوتیک برای مقابله با عفونت و پیشگیری از پخش آن به بیمار داده می شود. نوع و زمان مصرف آنتی بیوتیک به شدت به نوع بیماری و نوع پریتونیت بستگی دارد.
  • جراحی : جراحی معمولا برای برداشتن بافت عفونی، درمان منشا زمینه ایی عفونت و جلوگیری از پخش عفونت انجام می شود مخصوصا زمانی که این بیماری بخاطر ترکیدن آپاندیس، زخم معده یا پارگی مقعد رخ می دهد.
  • دیگر راه های درمان : بسته به علائم و نشانه ها، درمان در بیمارستان احتمالا شامل داروهای مسکن، سرم ، اکسیژن و در برخی از موارد تزریق خون می شود.

اگر دیالیز صفاقی انجام می دهید


اگر مبتلا به پریتونیت هستید، ممکن است پزشک برای چند روز تا زمانی که بدن عفونت را دفع می کند، انجام دیالیز به روشی دیگر را توصیه کند. اگر پریتونیت باقی بماند یا دوباره رخ دهد، ممکن است دیالیز صفاقی را دیگر انجام نداده و از روش‌های دیگر دیالیز استفاده کنید.

پیشگیری

در برخی موارد پریتونیت مرتبط با دیالیز صفاقی توسط جرم های اطراف لوله (کاتتر) رخ می دهد. اگر دیالیز صفاقی انجام می دهید، کار های زیر را انجام دهید تا از وقوع پریتونیت جلوگیری شود :

  • دست‌های خود را بشویید. باید شامل شستن زیر ناخن و بین انگشتان قبل از دست زدن به کاتتر شود
  • پوست اطراف کاتتر را هر روز با ضدعفونی کننده بشویید
  • ابزارهای خود را در محیطی بهداشتی نگه دارید
  • هنگام جابجایی مایع دیالیز ماسک بپوشید
  • با تیم دیالیز در مورد نگهداری مناسب از کاتتر دیالیز صفاقی خود صحبت کنید

اگر قبلا دچار پریتونیت شده اید یا اگر تجمع مایع صفاقی به دلیل عارضه ایی پزشکی مانند سیروز دارید، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند تا از پریتونیت پیشگیری شود. اگر مهارکننده‌ی پمپ پروتون مصرف می کنید، ممکن است پزشک از شما بخواهد تا مصرف آن را متوقف کنید.

علائم

علائم

علائم پریتونیت

تب بالا یکی از علائم این بیماری است

علائم و نشانه های پریتونیت شامل موارد زیر است :

  • درد یا حساسیت به لمس شکم
  • نفخ یا احساس پری در شکم
  • تب
  • حالت تهوع و استفراغ
  • بی اشتهایی
  • اسهال
  • ادرار کم
  • تشنگی
  • دشواری در مدفوع کردن
  • خستگی
  • پریشانی

اگر درمان دیالیز صفاقی انجام می دهید، علائم پریتونیت نیز ممکن است شامل موارد زیر شود :

  • مایع دیالیز کدر
  • تکه های سفید رنگ (فیبرین) در مایع دیالیز
ریسک فاکتور

ریسک فاکتور ها

عواملی که می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد شامل موارد زیر است :

  • دیالیز صفاقی : پریتونیت می تواند در افرادی که درمان دیالیز صفاقی انجام می دهند رخ دهد.
  • دیگر عارضه های پزشکی : این عارضه های پزشکی و چند مورد دیگر می توانند احتمال ابتلا به بیماری را افزایش دهند : سیروز کبد، التهاب آپاندیس، بیماری کرون، زخم های معده، دیورتیکولیت و التهاب پانکراس.
  • سابقه‌ی ابتلا به پریتونیت : اگر قبلا به پریتونیت مبتلا شده اید، احتمال دوباره دچار شدن به این بیماری نسبت به فردی که هیچوقت دچار آن نشده است بیشتر است.
ریسک فاکتور های پریتونیت

ابتلا به سیروز احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد

علت ابتلا

علت ابتلا

عفونت پریتونیت می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در اکثر مواقع منشا آن پارگی در داخل دیواره‌ی شکمی است. این عارضه می تواند در موارد نادر بدون پارگی شکمی رخ دهد.

منشاهای رایجی که منجر به این بیماری می شود شامل موارد زیر است :

  • درمان های پزشکی مانند دیالیز صفاقی : در دیالیز صفاقی زمانی که کلیه ها نارسایی دارند از لوله هایی (کاتتر) برای برداشتن مواد زائد از خون استفاده می شود. عفونت ممکن است در طول دیالیز صفاقی به دلیل تمیز نبودن محیط اطراف، بهداشت ضعیف یا ابزار های ضد عفونی نشده رخ دهد. همچنین ممکن است پریتونیت یکی از عوارض جراحی گوارشی، استفاده از لوله های تغذیه، یا عملی برای برداشتن مایع از شکم، و در موارد نادر یکی از عوارض کولونوسکوپی یا اندوسکوپی باشد.
  • ترکیدن آپاندیس، زخم معده یا پارگی مقعد : هرکدام از این عوارض می تواند باعث شود باکتری ها از طریق سوراخی در مجاری گوارشی وارد صفاق شما شوند.
  • التهاب پانکراس : التهاب پانکراس همراه با عفونت میتواند درصورتیکه باکتری به خارج از پانکراس برود، منجر به این بیماری شود.
  • دیورتیکولیت : عفونت کیسه های کوچک و بیرون زده در مجرای گوارشی (دیورتیکول ها) ممکن است در صورتی که یکی از آن کیسه ها پاره شود و منجر به پخش شدن مواد زائد روده به داخل حفره شکمی شود، منجر به پریتونیت شود.
  • جراحت : آسیب یا جراحت ممکن است با اجازه دادن به ورود باکتری یا مواد شیمیایی از قسمت های دیگر بدن به داخل صفاق، منجر به پریتونیت شود.

اگر پریتونیت بدون وجود پارگی شکمی رخ می دهد (پریتونیت باکتریایی ناگهانی) معمولا یکی از عوارض بیماری کبدی مانند سیروز است. سیروز پیشرفته منجر به تجمع مقداری زیادی مایع در داخل حفره شکمی می شود. این مایع فضایی رایج برای وقوع عفونت باکتریایی است.

تشخیص

تشخیص

تشخیص پریتونیت

آزمایش خونی یکی از روش های تشخیصی پریتونیت است

برای تشخیص پریتونیت، پزشک با بیمار در مورد سابقه‌ی پزشکی صحبت کرده و معاینه‌ی فیزیکی انجام می دهد. زمانی که پریتونیت مرتبط با دیالیز صفاقی است، ممکن است علائم و نشانه های بیمار (مخصوصا مایع دیالیز کدر) برای تایید تشخیص این عارضه کافی باشد.

در برخی از موارد این بیماری که در آن عفونت ممکن است در نتیجه‌ی عارضه های پزشکی دیگری (پریتونیت ثانویه) رخ دهد یا در صورتی که عفونت از نقاط تجمع مایع در حفره‌ی شکمی رخ دهد (پریتونیت باکترایی ناگهانی)، پزشک ممکن است آزمایشات زیر را برای تایید تشخیص تجویز کند :

  • آزمایش خون : ممکن است از خون نمونه گرفته شود و به آزمایشگاه فرستاده شود تا تعداد سلول های سفید خون چک شود. کشت خون نیز ممکن است انجام شود تا وجود باکتری در خون تایید شود.
  • روش های تصویربرداری : ممکن است پزشک بخواهد از رادیولوژی برای یافتن سوراخ ها یا دیگر پارگی ها در دستگاه گوارشی استفاده کند. سونوگرافی نیز ممکن است استفاده شود. در برخی از موارد ممکن است پزشک از سی تی اسکن به جای رادیولوژی استفاده کند.
  • ارزیابی مایع صفاقی : با استفاده از لوله ایی نازک، ممکن است پزشک نمونه ایی از مایع صفاق (مخصوصا زمانی که دیالیز صفاقی انجام می دهید یا در حفره شکمی به دلیل بیماری شکمی مایع جمع شده است) بردارد. اگر مبتلا به پریتونیت باشید، ارزیابی این مایع می تواند میزان افزایش سلول های سفید خونی را نشان دهد که نشانه ایی از عفونت یا التهاب است.

روش های بالا ممکن است زمانی که دیالیز صفاقی انجام می دهید و تشخیص پریتونیت پس از انجام معاینه‌ی فیزیکی یا ارزیابی مایع دیالیز نامشخص مانده است، انجام شود.

درمان

درمان

درمان پریتونیت

آنتی بیوتیک های یکی از روش های درمانی این بیماری است

پریتونیت باکتریایی ناگهانی، می تواند مرگبار باشد. ممکن است نیاز باشد در بیمارستان بستری شوید. درمان شامل مصرف آنتی بیوتیک و مراقبت های حمایتی است.

همچنین نیاز است تا در صورتی که پریتونیت بخاطر عفونتی مرتبط با عارضه ایی پزشکی رخ داده است (پریتونیت ثانویه) در بیمارستان بستری شوید. راه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر شود :

  • آنتی بیوتیک : احتمالا تعدادی آنتی بیوتیک برای مقابله با عفونت و پیشگیری از پخش آن به بیمار داده می شود. نوع و زمان مصرف آنتی بیوتیک به شدت به نوع بیماری و نوع پریتونیت بستگی دارد.
  • جراحی : جراحی معمولا برای برداشتن بافت عفونی، درمان منشا زمینه ایی عفونت و جلوگیری از پخش عفونت انجام می شود مخصوصا زمانی که این بیماری بخاطر ترکیدن آپاندیس، زخم معده یا پارگی مقعد رخ می دهد.
  • دیگر راه های درمان : بسته به علائم و نشانه ها، درمان در بیمارستان احتمالا شامل داروهای مسکن، سرم ، اکسیژن و در برخی از موارد تزریق خون می شود.

اگر دیالیز صفاقی انجام می دهید


اگر مبتلا به پریتونیت هستید، ممکن است پزشک برای چند روز تا زمانی که بدن عفونت را دفع می کند، انجام دیالیز به روشی دیگر را توصیه کند. اگر پریتونیت باقی بماند یا دوباره رخ دهد، ممکن است دیالیز صفاقی را دیگر انجام نداده و از روش‌های دیگر دیالیز استفاده کنید.

پیشگیری

پیشگیری

در برخی موارد پریتونیت مرتبط با دیالیز صفاقی توسط جرم های اطراف لوله (کاتتر) رخ می دهد. اگر دیالیز صفاقی انجام می دهید، کار های زیر را انجام دهید تا از وقوع پریتونیت جلوگیری شود :

  • دست‌های خود را بشویید. باید شامل شستن زیر ناخن و بین انگشتان قبل از دست زدن به کاتتر شود
  • پوست اطراف کاتتر را هر روز با ضدعفونی کننده بشویید
  • ابزارهای خود را در محیطی بهداشتی نگه دارید
  • هنگام جابجایی مایع دیالیز ماسک بپوشید
  • با تیم دیالیز در مورد نگهداری مناسب از کاتتر دیالیز صفاقی خود صحبت کنید

اگر قبلا دچار پریتونیت شده اید یا اگر تجمع مایع صفاقی به دلیل عارضه ایی پزشکی مانند سیروز دارید، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند تا از پریتونیت پیشگیری شود. اگر مهارکننده‌ی پمپ پروتون مصرف می کنید، ممکن است پزشک از شما بخواهد تا مصرف آن را متوقف کنید.

بازدید های این مقاله

895 نفر

به این مقاله امتیاز بده !

میانگین امتیاز / 5. تعداد رای

اولین شخصی باشید که امتیاز می دهید !

به اشتراک بگذارید !

بیماری های مشابه

فهرست