اسپینا بیفیدا


اسپینا بیفیدا

اسپینا بیفیدا یک عارضه ی مادرزادی است که زمانی اتفاق میافتد که ستون  فقرات و نخاع به درستی شکل نمی گیرند. این عارضه نوعی بدشکلی لوله‌ی عصبی است. لوله‌ی عصبی ساختاری در رویان در حال رشد است که در نهایت تبدیل به مغز، نخاع وبافت های دربر گیرنده ی آن در جنین می شود.

معمولا لوله‌ی عصبی دراوایل دوران بارداری شکل می گیرد و تا روز 28 م بعد از لقاح بسته می شود. در جنین های مبتلا به اسپینا بیفیدا، قسمتی از لوله‌ی عصبی بسته نمی شود یا بطور صحیح رشد نمی کند. همین امر باعث بروز مشکلاتی در نخاع و استخوان های ستون فقرات می شود.

بسته به نوع، اندازه، موقعیت و عوارض ناهنجاری، عوارض اسپینا بیفیدا می تواند ملایم تا شدید باشد. در صورتی نیاز، درمان اولیه ی اسپینا بیفیدا شامل جراحی می شود. اگر چه این روش های درمانی همیشه مشکل را بطور کامل برطرف نمی کنند.

زمان تقریبی برای خواندن :

علائم

علائم اسپینا بیفیدا

علامت مادرزادی می تواند نشانه اسپینا بیفیدا باشد

نشانه ها و علائم اسپینا بیفیدا ممکن است بسته به نوع و شدت عارضه، برای هر فرد متغیر باشد :

  • اسپینا بیفیدای مخفی : معمولا در این نوع نشانه یا علائمی وجود ندارد چراکه عصب های ستون فقرات تحت تاثیر قرار نمی گیرند. اما در برخی موارد می توان نشانه ها را در پوست نوزاد بالای قسمت مشکل دار ستون فقرات که شامل دسته ایی مو، گودی کوچک یا علامت مادرزادی است، دید. در برخی موارد این نشانه ها می توانند نشانه های مشکل ستون فقرات زمینه ایی باشند که توسط ام آر آی یا سونوگرافی ستون فقرات در نوزادان یافت می شوند.
  • مننگوسل : این نوع ممکن است باعث ایجاد مشکلات عملکردی مثانه و روده شود.
  • میلومننگوسل : در این نوع حاد اسپینا بیفیدا :
    • کانال نخاعی در چندین مهره از قسمت پایین یا میانه ی ستون فقرات باز است.
    • هم غشا و هم نخاع یا اعصاب در زمان تولد بیرون زده و کیسه ایی تشکیل می دهند.
    • بافت ها و اعصابی که بیرون زده اند، در برخی مواقع پوست کیسه را در بر میگیرند.

ریسک فاکتور ها

اسپینا بیفیدا در افراد سفید پوست و اسپانیایی ها بیشتر رایج است و بانوان بیشتر از آقایان مبتلا می شوند. با اینکه پزشکان و محققان به طور قطعی نمی دانند چرا اسپینا بیفیدا رخ می دهد، برخی از ریسک فاکتور های این عارضه تشخیص داده شده است :

  • کمبود فولات : فولات نوعی طبیعی از ویتامین B9 است که در رشد نوزادی سالم اهمیت دارد. نوع مصنوعی آن که در مکمل ها و غذاها یافت می شود را به نام اسید فولیک می شناسند. کمبود فولات احتمال اسپینا بیفیدا و دیگر نواقص لوله‌ی عصبی را افزایش می دهد.
  • سابقه ی خانوادگی نواقص لوله‌ی عصبی : زوجینی که یک فرزند مبتلا به نقص لوله‌ی عصبی دارند با احتمال بیشتری برای ایجاد فرزند ناقص دیگری روبرو هستند. این احتمال با داشتن دو فرزند مبتلا این عارضه افزایش می یابد. علاوه بر آن بانوانی که با نقص لوله‌ی عصبی به دنیا آمده اند نسبت به فردی که نقص لوله‌ی عصبی ندارد، احتمال بیشتری برای ایجاد فرزندی با اسپینا بیفیدا دارد. با این حال بیشتر نوزادان مبتلا به اسپینا بیفیدا از زوجینی هستند که سابقه ی خانوادگی این عارضه را ندارند.
  • برخی از داروها : برای مثال بنظر میاید داروهای ضد تشنج مانند والپروئیک اسید زمانی که در دوران باداری مصرف شوند می توانند منشا نقص لوله‌ی عصبی باشند. این مساله ممکن است بخاطر اختلال آنها با قابلیت نوزاد در استفاده از فولات و اسید فولیک باشد.
  • دیابت : بانوان مبتلا به دیابت که قند خون خود را به خوبی کنترل نکرده اند احتمال بیشتری برای به دنیا آوردن نوزاد مبتلا به اسپینا بیفیدا دارند.
  • چاقی : چاقی قبل از بارداری با افزایش احتمال نواقص لوله‌ی عصبی که شامل اسپینا بیفیدا می شود مرتبط است.
  • دمای بدن بالا : برخی از مدارک نشان داده است که بالا بودن دمای بدن (هایپرترمی) در هفته های اولیه ی بارداری ممکن است احتمال اسپینا بیفیدا را افزایش دهد. افزایش در دمای بدن به دلیل تب یا استفاده از سونا یا جکوزی با افزایش احتمال ایجاد اسپینا بیفیدا مرتبط هستند.

اگر شما یکی از عوامل شناخته شده برای ایجاد خطر اسپینا بیفیدا را دارید با پزشک خود در مورد تجویز دوز بالاتر اسید فولیک حتی قبل از بارداری صحبت کنید.

ریسک فاکتور های اسپینا بیفیدا

زنانی که دیابتشان کنترل نشده است بیشتر احتمال فرزند مبتلا به این بیماری دارند

انواع

اسپینا بیفیدا می تواند انواع خاصی داشته باشد: اسپینا بیفیدای مخفی، میلومننگوسل یا نوع بسیار نادر مننگوسل.

اسپینا بیفیدای مخفی


این ملایم ترین و رایجترین نوع اسپینا بیفیدا است. اسپینا بیفیدای مخفی باعث ایجاد فضایی کوچک در بین یک یا چند استخوان ستون فقرات (مهره ها) می شود. بیشتر افرادی که مبتلا به اسپینا بیفیدای مخفی هستند از وجود آن مطلع نیستند، مگر اینکه عارضه در طول تصویربرداری که برای دلایل دیگر انجام شده است یافت شود.

میلومننگوسل


میلومننگوسل که به آن اسپینا بیفیدای باز نیز می گویند، شدید ترین نوع اسپینا بیفیدا است. کانال ستون فقرات در طول چندین مهره از قسمت پایینی یا میانی ستون فقرات باز است. غشا و اعصاب ستون فقرات در زمان تولد از بین این شکاف ها بیرون می زنند و باعث ایجاد کیسه هایی در پشت نوزاد می شود که بافت ها و اعصابی که در اصل باید درون بدن باشند را به نمایش می گذارد. این عارضه باعث می شود نوزاد بیشتر در معرض عفونت های مرگبار قرار گیرد و ممکن است باعث ایجاد فلجی و اختلال در عملکرد مثانه و روده شود.

مننگوسل


این نوع نادر از اسپینا بیفیدا با کیسه ایی از مایعات نخاعی که از شکاف ستون فقرات بیرون زده است تشخیص داده می شود. در این نوع اعصاب تحت تاثیر قرار نمی گیرند و نخاع در داخل کیسه ی مایعات نیست. نوزادان مبتلا به مننگوسل ممکن است مشکلاتی خفیف در عملکرد مثانه یا روده داشته باشند.

درمان

درمان میلومننگوسل معمولا شامل جراحی برای ترمیم شکاف در ستون فقرات نوزاد است.

پزشکان می توانند جراحی را قبل از تولد (جراحی جنین) یا کمی بعد از تولد (جراحی پس از زایمان) انجام دهند.

نوزادان مبتلا به میلومننگوسل معمولا مبتلا به هیدروسفالی (تجمع مایع در مغز) هستند. ممکن است نوزاد نیاز به شانت بطنی صفاقی (VP) داشته باشد تا مایعات اضافه از مغزش تخلیه شود.

بیشتر کودکان تا پایان عمر نیازمند درمان مشکلاتی هستند که در نتیجه ی آسیب به نخاع و اعصاب ستون فقرات است ایجاد می شود. درمان های رایج شامل مصرف آنتی بیوتیک برای درمان یا پیشگیری از عفونت هایی مانند مننژیت یا عفونت های دستگاه ادراری و فیزیوتراپی است.

درمان اسپینا بیفیدا

جراحی راه درمان اسپینا بیفیدا است

پیشگیری

پیشگیری از اسپیفا بیفیدا

برنج یکی از غذاهای سرشار از فولات است

اسید فولیک که حداقل یک ماه قبل از لقاح و تا سه ماه اول بارداری به شکل مکمل مصرف می شود، احتمال ابتلا به اسپینا بیفیدا و دیگر نواقص لوله‌ی عصبی را بسیار کاهش می دهد.

برنامه ریزی برای بارداری


بانوان بالغی که به فکر بارداری هستند یا بانوانی که ممکن است در آینده ی نزدیک باردار شوند، باید روزی بین 400 تا 800 میکروگرم اسید فولیک مصرف کنند.

بدن شما فولات را به راحتی اسید فولیک جذب نمی کند و اکثر مردم میزان کافی فولات را فقط از رژیم غذایی دریافت نمی کنند، پس مکمل ویتامین برای پیشگیری از اسپینا بیفیدا ضروری است. اسید فولیک احتمال ایجاد دیگر نقایص مادرزادی مانند شکاف لب، شکاف کام و برخی از نواقص قلبی را کاهش می دهد.

داشتن رژیم غذایی سالم که شامل غذاهای حاوی فولات یا اسید فولیک هستند، برای شما مفید است. این ویتامین بصورت طبیعی در بسیاری از غذاها مانند موارد زیر یافت می شود :

  • لوبیا ها و نخودها
  • میوه و آبمیوه های مرکبات
  • سفیده ی تخم مرغ
  • شیر
  • آووکادو
  • سبزیجات با برگ سبز تیره مانند بروکلی و اسفناج

مصرف اسید فولیک


داشتن ذخیره ی اسید فولیک کافی در سیستم بدنی از هفته های اول بارداری در پیشگیری از اسپینا بیفیدا ضروری است. از آنجایی که بسیاری از بانوان تا این زمان از بارداری خود اطلاع ندارند، متخصصان توصیه می کنند تمامی بانوانی که در سنین فرزندآوری هستند روزانه مکمل 400 میکروگرمی اسید فولیک مصرف کنند.

چند ماده غذایی وجود دارد که حاوی 400 میکروگرم اسید فولیک در هر وعده هستند، این غذا ها شامل موارد زیر است :

  • نان غنی شده
  • پاستا
  • برنج
  • برخی از غلات صبحانه

اسید فولیک ممکن است به اسم فولات روی بسته های غذایی نوشته شود. این نام نوع طبیعی اسید فولیک در غذاها است.

علائم

علائم

علائم اسپینا بیفیدا

علامت مادرزادی می تواند نشانه اسپینا بیفیدا باشد

نشانه ها و علائم اسپینا بیفیدا ممکن است بسته به نوع و شدت عارضه، برای هر فرد متغیر باشد :

  • اسپینا بیفیدای مخفی : معمولا در این نوع نشانه یا علائمی وجود ندارد چراکه عصب های ستون فقرات تحت تاثیر قرار نمی گیرند. اما در برخی موارد می توان نشانه ها را در پوست نوزاد بالای قسمت مشکل دار ستون فقرات که شامل دسته ایی مو، گودی کوچک یا علامت مادرزادی است، دید. در برخی موارد این نشانه ها می توانند نشانه های مشکل ستون فقرات زمینه ایی باشند که توسط ام آر آی یا سونوگرافی ستون فقرات در نوزادان یافت می شوند.
  • مننگوسل : این نوع ممکن است باعث ایجاد مشکلات عملکردی مثانه و روده شود.
  • میلومننگوسل : در این نوع حاد اسپینا بیفیدا :
    • کانال نخاعی در چندین مهره از قسمت پایین یا میانه ی ستون فقرات باز است.
    • هم غشا و هم نخاع یا اعصاب در زمان تولد بیرون زده و کیسه ایی تشکیل می دهند.
    • بافت ها و اعصابی که بیرون زده اند، در برخی مواقع پوست کیسه را در بر میگیرند.
ریسک فاکتور

ریسک فاکتور ها

اسپینا بیفیدا در افراد سفید پوست و اسپانیایی ها بیشتر رایج است و بانوان بیشتر از آقایان مبتلا می شوند. با اینکه پزشکان و محققان به طور قطعی نمی دانند چرا اسپینا بیفیدا رخ می دهد، برخی از ریسک فاکتور های این عارضه تشخیص داده شده است :

  • کمبود فولات : فولات نوعی طبیعی از ویتامین B9 است که در رشد نوزادی سالم اهمیت دارد. نوع مصنوعی آن که در مکمل ها و غذاها یافت می شود را به نام اسید فولیک می شناسند. کمبود فولات احتمال اسپینا بیفیدا و دیگر نواقص لوله‌ی عصبی را افزایش می دهد.
  • سابقه ی خانوادگی نواقص لوله‌ی عصبی : زوجینی که یک فرزند مبتلا به نقص لوله‌ی عصبی دارند با احتمال بیشتری برای ایجاد فرزند ناقص دیگری روبرو هستند. این احتمال با داشتن دو فرزند مبتلا این عارضه افزایش می یابد. علاوه بر آن بانوانی که با نقص لوله‌ی عصبی به دنیا آمده اند نسبت به فردی که نقص لوله‌ی عصبی ندارد، احتمال بیشتری برای ایجاد فرزندی با اسپینا بیفیدا دارد. با این حال بیشتر نوزادان مبتلا به اسپینا بیفیدا از زوجینی هستند که سابقه ی خانوادگی این عارضه را ندارند.
  • برخی از داروها : برای مثال بنظر میاید داروهای ضد تشنج مانند والپروئیک اسید زمانی که در دوران باداری مصرف شوند می توانند منشا نقص لوله‌ی عصبی باشند. این مساله ممکن است بخاطر اختلال آنها با قابلیت نوزاد در استفاده از فولات و اسید فولیک باشد.
  • دیابت : بانوان مبتلا به دیابت که قند خون خود را به خوبی کنترل نکرده اند احتمال بیشتری برای به دنیا آوردن نوزاد مبتلا به اسپینا بیفیدا دارند.
  • چاقی : چاقی قبل از بارداری با افزایش احتمال نواقص لوله‌ی عصبی که شامل اسپینا بیفیدا می شود مرتبط است.
  • دمای بدن بالا : برخی از مدارک نشان داده است که بالا بودن دمای بدن (هایپرترمی) در هفته های اولیه ی بارداری ممکن است احتمال اسپینا بیفیدا را افزایش دهد. افزایش در دمای بدن به دلیل تب یا استفاده از سونا یا جکوزی با افزایش احتمال ایجاد اسپینا بیفیدا مرتبط هستند.

اگر شما یکی از عوامل شناخته شده برای ایجاد خطر اسپینا بیفیدا را دارید با پزشک خود در مورد تجویز دوز بالاتر اسید فولیک حتی قبل از بارداری صحبت کنید.

ریسک فاکتور های اسپینا بیفیدا

زنانی که دیابتشان کنترل نشده است بیشتر احتمال فرزند مبتلا به این بیماری دارند

انواع

انواع

اسپینا بیفیدا می تواند انواع خاصی داشته باشد: اسپینا بیفیدای مخفی، میلومننگوسل یا نوع بسیار نادر مننگوسل.

اسپینا بیفیدای مخفی


این ملایم ترین و رایجترین نوع اسپینا بیفیدا است. اسپینا بیفیدای مخفی باعث ایجاد فضایی کوچک در بین یک یا چند استخوان ستون فقرات (مهره ها) می شود. بیشتر افرادی که مبتلا به اسپینا بیفیدای مخفی هستند از وجود آن مطلع نیستند، مگر اینکه عارضه در طول تصویربرداری که برای دلایل دیگر انجام شده است یافت شود.

میلومننگوسل


میلومننگوسل که به آن اسپینا بیفیدای باز نیز می گویند، شدید ترین نوع اسپینا بیفیدا است. کانال ستون فقرات در طول چندین مهره از قسمت پایینی یا میانی ستون فقرات باز است. غشا و اعصاب ستون فقرات در زمان تولد از بین این شکاف ها بیرون می زنند و باعث ایجاد کیسه هایی در پشت نوزاد می شود که بافت ها و اعصابی که در اصل باید درون بدن باشند را به نمایش می گذارد. این عارضه باعث می شود نوزاد بیشتر در معرض عفونت های مرگبار قرار گیرد و ممکن است باعث ایجاد فلجی و اختلال در عملکرد مثانه و روده شود.

مننگوسل


این نوع نادر از اسپینا بیفیدا با کیسه ایی از مایعات نخاعی که از شکاف ستون فقرات بیرون زده است تشخیص داده می شود. در این نوع اعصاب تحت تاثیر قرار نمی گیرند و نخاع در داخل کیسه ی مایعات نیست. نوزادان مبتلا به مننگوسل ممکن است مشکلاتی خفیف در عملکرد مثانه یا روده داشته باشند.

درمان

درمان

درمان میلومننگوسل معمولا شامل جراحی برای ترمیم شکاف در ستون فقرات نوزاد است.

پزشکان می توانند جراحی را قبل از تولد (جراحی جنین) یا کمی بعد از تولد (جراحی پس از زایمان) انجام دهند.

نوزادان مبتلا به میلومننگوسل معمولا مبتلا به هیدروسفالی (تجمع مایع در مغز) هستند. ممکن است نوزاد نیاز به شانت بطنی صفاقی (VP) داشته باشد تا مایعات اضافه از مغزش تخلیه شود.

بیشتر کودکان تا پایان عمر نیازمند درمان مشکلاتی هستند که در نتیجه ی آسیب به نخاع و اعصاب ستون فقرات است ایجاد می شود. درمان های رایج شامل مصرف آنتی بیوتیک برای درمان یا پیشگیری از عفونت هایی مانند مننژیت یا عفونت های دستگاه ادراری و فیزیوتراپی است.

درمان اسپینا بیفیدا

جراحی راه درمان اسپینا بیفیدا است

پیشگیری

پیشگیری

پیشگیری از اسپیفا بیفیدا

برنج یکی از غذاهای سرشار از فولات است

اسید فولیک که حداقل یک ماه قبل از لقاح و تا سه ماه اول بارداری به شکل مکمل مصرف می شود، احتمال ابتلا به اسپینا بیفیدا و دیگر نواقص لوله‌ی عصبی را بسیار کاهش می دهد.

برنامه ریزی برای بارداری


بانوان بالغی که به فکر بارداری هستند یا بانوانی که ممکن است در آینده ی نزدیک باردار شوند، باید روزی بین 400 تا 800 میکروگرم اسید فولیک مصرف کنند.

بدن شما فولات را به راحتی اسید فولیک جذب نمی کند و اکثر مردم میزان کافی فولات را فقط از رژیم غذایی دریافت نمی کنند، پس مکمل ویتامین برای پیشگیری از اسپینا بیفیدا ضروری است. اسید فولیک احتمال ایجاد دیگر نقایص مادرزادی مانند شکاف لب، شکاف کام و برخی از نواقص قلبی را کاهش می دهد.

داشتن رژیم غذایی سالم که شامل غذاهای حاوی فولات یا اسید فولیک هستند، برای شما مفید است. این ویتامین بصورت طبیعی در بسیاری از غذاها مانند موارد زیر یافت می شود :

  • لوبیا ها و نخودها
  • میوه و آبمیوه های مرکبات
  • سفیده ی تخم مرغ
  • شیر
  • آووکادو
  • سبزیجات با برگ سبز تیره مانند بروکلی و اسفناج

مصرف اسید فولیک


داشتن ذخیره ی اسید فولیک کافی در سیستم بدنی از هفته های اول بارداری در پیشگیری از اسپینا بیفیدا ضروری است. از آنجایی که بسیاری از بانوان تا این زمان از بارداری خود اطلاع ندارند، متخصصان توصیه می کنند تمامی بانوانی که در سنین فرزندآوری هستند روزانه مکمل 400 میکروگرمی اسید فولیک مصرف کنند.

چند ماده غذایی وجود دارد که حاوی 400 میکروگرم اسید فولیک در هر وعده هستند، این غذا ها شامل موارد زیر است :

  • نان غنی شده
  • پاستا
  • برنج
  • برخی از غلات صبحانه

اسید فولیک ممکن است به اسم فولات روی بسته های غذایی نوشته شود. این نام نوع طبیعی اسید فولیک در غذاها است.

بازدید های این مقاله

559 نفر

به این مقاله امتیاز بده !

میانگین امتیاز / 5. تعداد رای

اولین شخصی باشید که امتیاز می دهید !

به اشتراک بگذارید !

بیماری های مشابه

فهرست