سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین
سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین (SVCS) گروهی از اختلالات است که زمانی رخ می دهد که جریان خون عبور کرده از بزرگ سیاهرگ زبرین کاهش می یابد. بزرگ سیاهرگ زبرین ورید بزرگی است که خون را از سر، گردن، دستها و قسمت بالای قفسه سینه به قلب باز می گرداند.
سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین بطور رایج در افرادی که مبتلا به سرطان هستند رخ می دهد. در اکثر افراد دچار شده به سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین، جریان خون به مدت چند روز تا چند هفته کاهش می یابد و علائم ایجاد شده منجر می شود تا فرد مبتلا به پزشک مراجعه کند. سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین در موارد بسیار نادر به سرعت رخ می دهد و ممکن است بزرگ سیاهرگ زبرین مسدود شود که باعث مسدود شدن راه های هوایی و نفس نکشیدن فرد شود. سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین زمانی که در بزرگسالان رخ می دهد عارضه ایی جدی است اما در کودکان می تواند مرگبار باشد.
کیس های این بیماری :
علائم
سرفه و تنگی نفس از علائم این بیماری است
رایج ترین علائم این بیماری شامل موارد زیر است :
- دشواری در تنفس
- سرفه کردن
- تورم صورت، گردن، بالا تنه و دستها
دیگر نشانه های سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین شامل موارد زیر است :
- تورم ورید گردن یا قفسهی سینه
- گرفتگی صدا
- مشکل در بلع
- سردرد
- ضربان قلب شدید
- احساس سرگیجه یا گیجی
- سرفه خونی
در موارد نادر علائم ممکن است شامل موارد زیر شود :
- لب ها و پوست بدلیل نبودن اکسیژن کافی در خون آبی می شوند که به آن سیانوز می گویند
- گروهی از علائم به نام سندروم هورنر که در آن کوچک شدن مردمک ، افتادگی پلک وعرق نکردن در یک طرف صورت رخ می دهد
ممکن است علائم زمانی که فرد به جلو خم می شود یا دراز می کشد شدید تر شود.
سرعت ایجاد انسداد و موقعیت آن به شدت این سندروم بستگی دارد. برای مثال :
- هر چه زودتر بزرگ سیاهرگ زبرین مسدود شود، شدت علائم شدید تر است. این مساله بخاطر این است که دیگر ورید ها زمان کافی ندارند که عریض شوند و به تغییر در فشار خون عکس العمل نشان دهند
- اگر مسدودیت در بالای جایی که بزرگ سیاهرگ زبرین و بزرگ سیاهرگ زیرین به هم متصل می شوند رخ دهد، ممکن است به سختی بتوان علائم را تشخیص داد. (بزرگ سیاهرگ زیرین خون را از قسمت های پایینی بدن به قلب میرساند) .این واقعه به دلیل آن است که ورید ها می توانند به راحتی متورم شده و با فشار خون افزایش یافته کار کنند
- اگر انسداد در زیر جایی که بزرگ سیاهرگ زبرین و بزرگ سیاهرگ زیرین به هم متصل می شوند رخ دهد، علائم بیشتری قابل مشاهده است. این واقعه به آن دلیل است که خون از طریق بزرگ سیاهرگ زیرین و دیگر ورید ها در قسمت بالای شکم به سمت قلب می روند و فشار بیشتری برای انجام این کار لازم است.
علت ابتلا
سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین زمانی رخ می دهد که جریان خون منتهی به بزرگ سیاهرگ زبرین کاهش یابد. این ورید خون را از سر، گردن، قفسه سینه و دستها به قلب میرساند. جریان خون ممکن است توسط لخته، تومور، یا بخاطر فشرده شدن ورید توسط بافت پیرامونش رخ دهد.
تشخیص
سی تی اسکن قفسه سینه می تواند سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین را تشخیص دهد
اگر پزشک به وجود سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین شک کرده باشد، برای تایید تشخیص باید آزمایشاتی انجام شود. این آزمایشات به دنبال نوع انسداد و محل آن می گردند. هر یک از موارد زیر ممکن است استفاده شود :
- رادیولوژی قفسه سینه
- سی تی اسکن قفسه سینه
- رادیولوژی از ورید ها (ونوگرافی)
- ام آر آی
- سونوگرافی
اگر نای مسدود نشده و در مغز تورمی نباشد، سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین به ندرت مرگبار است. این به معنای آن است که قبل از شروع درمان برای تایید تشخیص زمان کافی وجود دارد.
درمان
استنت گزاری یکی از راه های درمانی این بیماری است
درمان سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین به منشا انسداد، شدت علائم و سلامت کلی بیمار و ترجیح او بستگی دارد.
اگر لخته خونی در بزرگ سیاهرگ زبرین وجود داشته و مرتبط با ابزار پزشکی ایمپلانت شده باشد، داروهایی برای حل کردن لخته خونی استفاده می شود و ممکن است آن ابزار برداشته شود.
اگر با توجه به سابقه پزشکی فرد منشا دقیقی وجود نداشته باشد، آزمایشاتی برای تعیین منشا آن انجام می شود. برای مثال اگر تصویربرداری ها نشان دهنده توموری در قفسه سینه است که بر بزرگ سیاهرگ زبرین فشار وارد می کند و گمان می شود که سرطان ریه وجود دارد، آزمایش خلط و نمونه برداری ممکن است انجام شود. نتایج بدست آمده می تواند به پزشک در تعیین بهترین روش درمان کمک کند.
درمان نباید تا زمانی که پزشک منشا انسداد را پیدا کند شروع شود. درمان های نامبرده شده بر انسداد بزرگ سیاهرگ زبرین که توسط سرطان رخ داده است، اثر دارند. از آنجایی که درمان انسداد ممکن است به نوع سرطان بستگی داشته باشد، تشخیص سرطان باید قبل از شروع درمان انجام شود مگر اینکه راه های هوایی مسدود شده باشند، مغز تورم کند، یا هر علامت دیگری منجر به ایجاد مشکلات شده باشد. صبر کردن برای شروع درمان معمولا مشکلی ایجاد نمی کند و روش های درمانی زیر را می توان برای سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین که به سرطان مربوط است، استفاده کرد :
- پرتودرمانی : اگر انسداد بزرگ سیاهرگ زبرین توسط توموری ایجاد شده است که درمان نمی شود یا سرعت رشدش با شیمی درمانی کاهش نمی یابد (مانند سرطان سلول های بزرگ ریوی)، ممکن است پرتودرمانی انجام شود. این روش می تواند به سرعت تومور را کوچک کرده و علائم را بهبود دهد.
- شیمی درمانی : این روش، رایج ترین روش درمان سرطان های حساس به شیمی درمانی مانند لنفوم یا سرطان سلول کوچک ریه است و در اکثر موارد سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین با درمان تغییری نمی کند. درمان سرطان می تواند به باز شدن انسداد سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین کمک می کند.
- ترومبولیز (شکستن لخته های خونی) : ممکن است سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین زمانی که لخته خونی بطور محدود ورید را مسدود کرده است، رخ دهد. افراد مبتلا به لخته های خونی ممکن است نیازمند ترومبولز شوند. این روش درمانی از دارو برای حل کردن یا برداشن لخته خونی استفاده می کند.
- جایگذاری استنت : ممکن است برای باز کردن ورید مسدود شده از استنت استفاده شود. این روش می تواند علائم سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین را به سرعت بهبود دهد. استنت لوله ایی فلزی یا پلاستیکی داخل ورید مسدود شده جایگذاری شده و به خون اجازهی عبور می دهد. برخی از افراد همچنین ممکن است نیازمند داروی رقیق کنندهی خون (پادبند) باشند تا از تشکیل لخته های خونی بیشتر و مسدود کردن استنت جلوگیری شود.
- داروهایی برای بهبود علائم : در برخی موارد دیگر داروها می توانند زمانی که آزمایشاتی به منظور پیدا کردن منشا سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین انجام می شود، برای بهبود علائم استفاده شوند. استروئید ها می توانند به کاهش تورم و التهاب کمک کنند و قرص های آبی (داروی ضد ادرار) می توانند به بیشتر شدن ادرار کمک کرده تا مایع اضافه در بدن دفع شود.
- علائم
-
علائم
سرفه و تنگی نفس از علائم این بیماری است
رایج ترین علائم این بیماری شامل موارد زیر است :
- دشواری در تنفس
- سرفه کردن
- تورم صورت، گردن، بالا تنه و دستها
دیگر نشانه های سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین شامل موارد زیر است :
- تورم ورید گردن یا قفسهی سینه
- گرفتگی صدا
- مشکل در بلع
- سردرد
- ضربان قلب شدید
- احساس سرگیجه یا گیجی
- سرفه خونی
در موارد نادر علائم ممکن است شامل موارد زیر شود :
- لب ها و پوست بدلیل نبودن اکسیژن کافی در خون آبی می شوند که به آن سیانوز می گویند
- گروهی از علائم به نام سندروم هورنر که در آن کوچک شدن مردمک ، افتادگی پلک وعرق نکردن در یک طرف صورت رخ می دهد
ممکن است علائم زمانی که فرد به جلو خم می شود یا دراز می کشد شدید تر شود.
سرعت ایجاد انسداد و موقعیت آن به شدت این سندروم بستگی دارد. برای مثال :
- هر چه زودتر بزرگ سیاهرگ زبرین مسدود شود، شدت علائم شدید تر است. این مساله بخاطر این است که دیگر ورید ها زمان کافی ندارند که عریض شوند و به تغییر در فشار خون عکس العمل نشان دهند
- اگر مسدودیت در بالای جایی که بزرگ سیاهرگ زبرین و بزرگ سیاهرگ زیرین به هم متصل می شوند رخ دهد، ممکن است به سختی بتوان علائم را تشخیص داد. (بزرگ سیاهرگ زیرین خون را از قسمت های پایینی بدن به قلب میرساند) .این واقعه به دلیل آن است که ورید ها می توانند به راحتی متورم شده و با فشار خون افزایش یافته کار کنند
- اگر انسداد در زیر جایی که بزرگ سیاهرگ زبرین و بزرگ سیاهرگ زیرین به هم متصل می شوند رخ دهد، علائم بیشتری قابل مشاهده است. این واقعه به آن دلیل است که خون از طریق بزرگ سیاهرگ زیرین و دیگر ورید ها در قسمت بالای شکم به سمت قلب می روند و فشار بیشتری برای انجام این کار لازم است.
- علت ابتلا
-
علت ابتلا
سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین زمانی رخ می دهد که جریان خون منتهی به بزرگ سیاهرگ زبرین کاهش یابد. این ورید خون را از سر، گردن، قفسه سینه و دستها به قلب میرساند. جریان خون ممکن است توسط لخته، تومور، یا بخاطر فشرده شدن ورید توسط بافت پیرامونش رخ دهد.
- تشخیص
-
تشخیص
سی تی اسکن قفسه سینه می تواند سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین را تشخیص دهد
اگر پزشک به وجود سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین شک کرده باشد، برای تایید تشخیص باید آزمایشاتی انجام شود. این آزمایشات به دنبال نوع انسداد و محل آن می گردند. هر یک از موارد زیر ممکن است استفاده شود :
- رادیولوژی قفسه سینه
- سی تی اسکن قفسه سینه
- رادیولوژی از ورید ها (ونوگرافی)
- ام آر آی
- سونوگرافی
اگر نای مسدود نشده و در مغز تورمی نباشد، سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین به ندرت مرگبار است. این به معنای آن است که قبل از شروع درمان برای تایید تشخیص زمان کافی وجود دارد.
- درمان
-
درمان
استنت گزاری یکی از راه های درمانی این بیماری است
درمان سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین به منشا انسداد، شدت علائم و سلامت کلی بیمار و ترجیح او بستگی دارد.
اگر لخته خونی در بزرگ سیاهرگ زبرین وجود داشته و مرتبط با ابزار پزشکی ایمپلانت شده باشد، داروهایی برای حل کردن لخته خونی استفاده می شود و ممکن است آن ابزار برداشته شود.
اگر با توجه به سابقه پزشکی فرد منشا دقیقی وجود نداشته باشد، آزمایشاتی برای تعیین منشا آن انجام می شود. برای مثال اگر تصویربرداری ها نشان دهنده توموری در قفسه سینه است که بر بزرگ سیاهرگ زبرین فشار وارد می کند و گمان می شود که سرطان ریه وجود دارد، آزمایش خلط و نمونه برداری ممکن است انجام شود. نتایج بدست آمده می تواند به پزشک در تعیین بهترین روش درمان کمک کند.
درمان نباید تا زمانی که پزشک منشا انسداد را پیدا کند شروع شود. درمان های نامبرده شده بر انسداد بزرگ سیاهرگ زبرین که توسط سرطان رخ داده است، اثر دارند. از آنجایی که درمان انسداد ممکن است به نوع سرطان بستگی داشته باشد، تشخیص سرطان باید قبل از شروع درمان انجام شود مگر اینکه راه های هوایی مسدود شده باشند، مغز تورم کند، یا هر علامت دیگری منجر به ایجاد مشکلات شده باشد. صبر کردن برای شروع درمان معمولا مشکلی ایجاد نمی کند و روش های درمانی زیر را می توان برای سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین که به سرطان مربوط است، استفاده کرد :
- پرتودرمانی : اگر انسداد بزرگ سیاهرگ زبرین توسط توموری ایجاد شده است که درمان نمی شود یا سرعت رشدش با شیمی درمانی کاهش نمی یابد (مانند سرطان سلول های بزرگ ریوی)، ممکن است پرتودرمانی انجام شود. این روش می تواند به سرعت تومور را کوچک کرده و علائم را بهبود دهد.
- شیمی درمانی : این روش، رایج ترین روش درمان سرطان های حساس به شیمی درمانی مانند لنفوم یا سرطان سلول کوچک ریه است و در اکثر موارد سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین با درمان تغییری نمی کند. درمان سرطان می تواند به باز شدن انسداد سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین کمک می کند.
- ترومبولیز (شکستن لخته های خونی) : ممکن است سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین زمانی که لخته خونی بطور محدود ورید را مسدود کرده است، رخ دهد. افراد مبتلا به لخته های خونی ممکن است نیازمند ترومبولز شوند. این روش درمانی از دارو برای حل کردن یا برداشن لخته خونی استفاده می کند.
- جایگذاری استنت : ممکن است برای باز کردن ورید مسدود شده از استنت استفاده شود. این روش می تواند علائم سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین را به سرعت بهبود دهد. استنت لوله ایی فلزی یا پلاستیکی داخل ورید مسدود شده جایگذاری شده و به خون اجازهی عبور می دهد. برخی از افراد همچنین ممکن است نیازمند داروی رقیق کنندهی خون (پادبند) باشند تا از تشکیل لخته های خونی بیشتر و مسدود کردن استنت جلوگیری شود.
- داروهایی برای بهبود علائم : در برخی موارد دیگر داروها می توانند زمانی که آزمایشاتی به منظور پیدا کردن منشا سندروم بزرگ سیاهرگ زبرین انجام می شود، برای بهبود علائم استفاده شوند. استروئید ها می توانند به کاهش تورم و التهاب کمک کنند و قرص های آبی (داروی ضد ادرار) می توانند به بیشتر شدن ادرار کمک کرده تا مایع اضافه در بدن دفع شود.