سرطان پروستات
سرطان پروستات سرطانی است که در پروستات رخ می دهد. پروستات غده ایی کوچک و گردو شکل در مردان است که مایع منی را می سازد. این مایع اسپرم را تغذیه کرده و جابجا می کند.
سرطان پروستات یکی از رایج ترین سرطان ها است. بسیاری از سرطان های پروستات به آرامی رشد کرده، در محدوده ی پروستات باقی می مانند، و ممکن است هیچوقت موجب صدمه ی جدی نشوند. با این حال، با اینکه برخی از موارد سرطان پروستات به آرامی رشد می کنند و ممکن است هیچ نوع درمانی نیاز نداشته باشند، برخی دیگر از نوع تهاجمی بوده و می توانند به سرعت گسترش یابند.
سرطان پروستاتی که به موقع تشخیص داده شده -اگر به غده پروستات محدود شده باشد، احتمال درمان موفق بیشتری دارد.
علائم
اختلالات در نعوظ یکی از علائم این سرطان است
سرطان پروستات ممکن است در مراحل اولیه نشانه یا علائمی نداشته باشد.
سرطان پروستاتی که پیشرفته تر است ممکن است علائمی مانند موارد زیر داشته باشد :
- مشکل در ادرار کردن
- کاهش فشار ادرار
- خون در ادرار
- خون در منی
- درد استخوان
- کاهش وزن خارج از انتظار
- اختلال در نعوظ
ریسک فاکتور ها
عواملی که می توانند احتمال ابتلا سرطان پروستات را افزایش دهند شامل موارد زیر هستند :
- سن بالا : احتمال ابتلای شما به سرطان پروستات با افزایش سن بیشتر می شود. این سرطان در سنین بالای 50 سالگی رایج است.
- نژاد : به دلایلی که هنوز معلوم نشده است، سیاه پوستان نسبت به دیگر نژاد ها احتمال ابتلای بیشتری به سرطان پروستات دارند. همچنین در سیاه پوستان، احتمال بیشتری وجود دارد که سرطان پروستات تهاجمی یا پیشرفته باشد.
- سابقه خانوادگی : اگر عضو خانوادگی نزدیک مانند والد، برادر یا فرزندان مبتلا به سرطان پروستات شده اند، احتمال ابتلا شما افزایش می یابد. همچنین اگر شما از نظر سابقهی خانوادگی ژن هایی دارید که احتمال ابتلا به سرطان پستان (BRCA1 یا BRCA2) دارید یا سابقه خانوادگی قوی سرطان پستان دارید، احتمال ابتلا به سرطان پروستات شما ممکن است بیشتر باشد.
- چاقی : ممکن است افرادی که چاق هستند نسبت به افرادی که وزن سالم دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات قرار داشته باشند. با این حال تحقیقات در این مورد نتایج مختلف داشته اند. در افراد چاق بیشتر احتمال دارد سرطان تهاجمی بوده و با گذشت زمان پس از درمان دوباره بازگردد.
این سرطان بیشتر در افراد مسن رخ می دهد
علت ابتلا
منشا سرطان پروستات نامعلوم است.
پزشکان می دانند که سرطان پروستات زمانی ایجاد می شود که سلول های پروستات تغییراتی در دی ان ای (DNA) خود دارند. دی ان ای یک سلول شامل دستورالعمل هایی است که به سلول میگوید چه کاری انجام دهد. این تغییرات به سلول می گوید تا بیشتر از سلول های عادی رشد کرده و تکثیر شود. این سلول های غیرعادی بعد از بین رفتن سلول عادی زنده می مانند.
تجمع سلول های غیرعادی موجب تشکیل توموری می شود که میتواند رشد کرده و به بافت های اطراف حمله کند. در برخی موارد برخی از سلول های غیرعادی می توانند جدا شده و به قسمت های دیگر بدن پخش شوند (متاستاز).
تشخیص
معاینه دیجیتال رکتوم یکی از راه های تشخیصی سرطان پروستات است
تشخیص سرطان پروستات
اگر در کنترل سرطان پروستات موارد غیرعادی تشخیص داده شود، پزشک شما ممکن است آزمایشات بیشتری برای تشخیص اینکه سرطان دارید یا نه انجام دهد. این آزمایشات شامل موارد زیر است :
- سونوگرافی : در سونوگرافی ترانس رکتال، پروبی کوچک به اندزاه و شکل یک سیگار وارد مقعد شما می شود. پروب از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از غده پروستات شما استفاده می کند.
- ام آر آی : در برخی از موارد پزشک شما ممکن است ام آر آی پروستات را برای ایجاد تصویری با کیفیت تر تجویز کند. تصاویر ام آر آی می تواند به پزشک شما در برنامه ریزی عمل برای برداشتن نمونه های بافت پروستات کمک کند.
- نمونه برداری از بافت پروستات : برای تشخیص اینکه در سلول های پروستات سرطان مشاهده می شود یا نه، پزشک شما ممکن است عملی برای برداشتن نمونه ایی از سلول های پروستات (نمونه برداری پروستات) تجویز کند. نمونه برداری پروستات معمولا بوسیله ی سوزنی نازک که به داخل پروستات فرستاده می شود، انجام می گیرد. نمونه بافت در آزمایشگاه ارزیابی می شود تا وجود سلول های سرطانی تایید یا تکذیب شود.
تشخیص پخش شدن سرطان
زمانی که سرطان پروستات تشخیص داده شد، پزشک شما برای تشخیص اینکه سرطان در چه مرحله ای قرار دارد تلاش می کند. اگر پزشک شما گمان کند که سرطان پخش شده است، یکی یا چند مورد از این روش های تصویربرداری را توصیه می کند :
- تصویربرداری استخوان
- سونوگرافی
- سی تی اسکن
- ام آر آی
- توموگرافی گسیل پوزیترون
همه افراد نیاز به انجام تمامی این موارد ندارند. پزشک شما تشخیص می دهد که کدام روش برای هر موقیعت بهتر است.
پزشک شما اطلاعات بدست آمده از این روش ها را برای تعیین میزان جدیت سرطان استفاده می کند. درجه ی سرطان پروستات بوسیله اعداد لاتین از (1) I تا IV (4) اعلام می شود. درجه های پایین تر به معنای محدود شدن سرطان به پروستان هستند. در سطح IV (4) سرطان به پروستات محدود نشده و ممکن است به دیگر ناحیه های بدن پخش شده باشد.
نظارت برای سرطان پروستات
آزمایش دادن و تحت نظر بودن مردانی که هیچ علائمی از سرطان پروستات ندارند، یک موضوع بحث برانگیز شده است. برخی از سازمان های پزشکی در مورد مزایای کنترل کردن نسبت به ریسک های آن، اختلاف نظر دارند.
بیشتر سازمان های پزشکی مردان بالای 50 سال را تشویق می کنند تا مزایا و معایب آزمایش دادن برای سرطان پروستات را با پزشک خود در میان بگذارند. این گفتگو باید شامل ارزیابی ریسک فاکتور های شما و انتخاب شما در مورد نحوه ی برگذاری آزمایش ها باشد.
آزمایشات کنترل پروستات ممکن است شامل موارد زیر شود :
- معاینه دیجیتال رکتوم (DRE) : در این روش پزشک بوسیله دستکش انگشتی وارد مقعد می کند تا پروستات، که در کنار مقعد قرار دارد را معاینه کند. اگر پزشک شما موردی غیرعادی در بافت، شکل یا اندازهی این غده در بدن شما پیدا کند، ممکن است نیازمند آزمایشات بیشتر باشید.
- آنتی ژن اختصاصی پروستات : یک نمونه خون از ورید دست شما برای ارزایابی PSA -ماده ایی که بصورت طبیعی در غده پروستات شما ایجاد می شود، انجام می شود. وجود مقدار کم از PSA در شریان خون شما عادی است. با این حال اگر مقدار بیشتر از معمول یافت شود، ممکن است نشانه عفونت، التهاب، بزرگی یا سرطان پروستات باشد.
تشخیص تهاجمی بودن پروستات
زمانی که نمونه برداری وجود سرطان را تایید می کند، قدم بعدی، تایین میزان تهاجمی بودن سلول های سرطانی است. یک پزشک در آزمایشگاه نمونه سلول های سرطانی شما را ارزیابی می کند تا اختلاف بین سلول های سرطانی و سلول های سالم را تشخیص دهد. هرچه اختلاف بیشتر باشد یعنی سرطان تهاجمی تر است و معمولا به سرعت پخش می شود.
تکنیک هایی که برای تشخیص تهاجمی بودن سرطان انجام می شود شامل موارد زیر است :
- عدد گلسین : رایج ترین روش اندازه گیری برای ارزایبی مقدار سلول های سرطان پروستات، عدد گلسین است. امتیاز گلیسن دو عدد را مقایسه کرده و می تواند از دو (2) (سرطان غیر تهاجمی) تا ده (10) (سرطان بسیار تهاجمی) باشد. رده های پایینی این دسته بندی معمولا کاربرد رایجی ندارند.
- آزمایش ژنومیک : آزمایش ژنومیک سلول های سرطان پروستات شما را برای تشخیص اینکه جهش ژنتیکی وجود دارد یا نه ارزیابی می کند. این روش می تواند اطلاعات بیشتری در مورد پیش بینی بیماری شما ارائه دهد. اما معلوم نیست که این اطلاعات بیشتر برای چه افرادی مفید هستند، پس این روش استفاده رایجی ندارد. آزمایش ژنومیک برای هر کسی که مبتلا به سرطان پروستات است ضروری نیست، اما در برخی موارد اطلاعات بیشتری برای تصمیم گیری در مورد درمان ارائه می دهند.
درمان
شیمی درمانی یکی از راه های درمانی این سرطان است
ممکن است درمان فوری ضروری نباشد
گزینه های درمان سرطان پروستات به چند عامل از جمله سرعت رشد سرطان، اینکه سرطان پخش شده است یا نه، سلامت کلی بیمار، و همچنین مزایا و عوارض جانبی روش درمان بستگی دارد.
سرطان پروستات با درجه ی پایین ممکن است نیاز به درمان فوری نداشته باشد. برای برخی افراد ممکن است هیچوقت به درمان نیازی نباشد. بجای آن، پزشکان در برخی موارد نظارت فعال را توصیه می کنند.
در نظارت فعال ممکن است آزمایشات خونی منظم، معاینات مقعدی و نمونه برداری پروستات انجام شود تا روند سرطان تحت کنترل قرار گیرد. اگر آزمایشات نشان دهنده پیشرفت سرطان باشند، ممکن است نیازمند روش های درمان سرطان مانند جراحی یا پرتودرمانی شوید.
نظارت فعال ممکن است گزینه ایی برای سرطانی باشد که هیچ نشانه ایی ندارد. احتمال داده می شود که به آرامی رشد کند و به ناحیه ایی کوچک در پروستات محدود شود. ممکن است نظارت فعال برای کسی که عارضهی جدی دیگری داشته باشد یا فردی که سن بالایش روش های درمان سرطان را دشوار می کند، توصیه شود.
پرتودرمانی
پرتودرمانی از نوعی انرژی با قدرت بالا برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. پرتودرمانی سرطان پروستات ممکن است شامل موارد زیر شود :
- تشعشعاتی که از خارج بدن به داخل هدایت می شوند : در پرتودرمانی خارجی، شما روی تخت دراز میکشید در حالی که دستگاه در اطراف بدن شما حرکت کرده و پرتوهای انرژی بالا مانند اشعه ایکس یا پروتون را به غده پروستات شما می تاباند. شما معمولا پنچ روز هفته و برای چند هفته پرتودرومانی انجام می دهید. برخی از مراکز پزشکی دوره ای کوتاه تر از پرتودرمانی انجام می دهند که از دوز های بالای تشعشعاتی که در چند روز تقسیم شده است استفاده می کنند.
- تشعشعاتی که منبع ان در داخل بدن شما قرار میگیرد (براکی تراپی) : براکی تراپی شامل جایگزاری منشا تشعشعات در داخل بافت پروستات شما است. در اکثر مواقع تشعشعات در دانه های رادیواکتیوی به اندازه برنج ذخیره شده و به داخل بافت پروستات شما جایگزاری می شوند. این دانه ها دوز پایینی از تششعات را در دوره ایی طولانی پراکنده می کنند. براکی تراپی یکی از گزینه های درمان سرطان پروستاتی است که به قسمت های دیگر پخش نشده باشد.
در برخی از موارد ممکن است پزشکان هر دو روش پرتودرمانی را توصیه کنند.
هورمون درمانی
هورمون درمانی یک روش درمان برای جلوگیری از ایجاد هورمون های مذکر تستوسترون است. سلول های سرطان پروستات از تستوسترون برای رشد استفاده می کنند. قطع کردن تستوسترون ممکن است باعث از بین رفتن سلول های سرطانی شود یا سرعت رشد آنها را کاهش دهد.
گزینه های هورمون درمانی شامل موارد زیر هستند :
- داروهایی که از ایجاد تستوسترون در بدن جلوگیری می کنند : برخی از داروها به اسم هورمون آزاد کننده هورمون جسم زرد (LHRH) یا هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) باعث جلوگیری از دریافت پیام ایجاد تستوسترون توسط سلول های بدن می شود. در نتیجه آن، بیضه های شما ایجاد تستوسترون را متوقف می کنند.
- داروهایی که از رسیدن تستوسترون به سلول های سرطانی جلوگیری می کنند : این دارو ها که به آنها ضد آندروژن گفته می شود، معمولا همراه با LHRH ها تجویز می شوند. چرا که LHRH ها می توانند بطور موقت ایجاد تستوسترون ها را قبل از اینکه میزان تستوسترون کاهش یابد، افزایش دهند.
- جراحی برای برداشتن بیضه ها (ارکیکتومی) : برداشتن بیضه ها به سرعت و بطور قابل توجهی میزان تستوسترون بدن شما را کاهش می دهد. اما برخلاف گزینه های دارویی، جراحی برای برداشتن بیضه ها دائمی و غیرقابل برگشت می باشد.
هورمون درمانی معمولا به منظور درمان سرطان های پیشرفته پروستات برای کوچکتر کردن سرطان و کاهش سرعت رشد آن بکار میرود.
در برخی موارد از هورمون درمانی قبل از پرتودرمانی برای درمان سرطانی که به قسمت های دیگر بدن پخش نشده است استفاده می شود. این روش به کوچک شدن سرطان و افزایش تاثیرگزاری پرتودرمانی کمک می کند.
جراحی برای برداشتن پروستات
جراحی برای سرطان پروستات شامل برداشتن غده پروستات (پروستاتکتومی رادیکال)، برداشتن برخی از بافت های اطراف پروستات، و برداشتن و تعدادی از غدد لنفاوی است.
جراحی گزینه ایی برای درمان سرطانی است که در پروستات محدود شده باشد. این روش در برخی از موارد برای درمان سرطان های پروستات پیشرفته در ترکیب با دیگر روش های درمانی استفاده می شود.
منجمد یا گرم کردن بافت پروستات
درمان های از بین برنده ی بافت، از گرما یا سرما برای این منظور بهره می گیرند. گزینه های این درمان ممکن است شامل موارد زیر شود :
- منجمد کردن بافت پروستات : تخریب انجمادی یا انجماد درمانی برای سرطان پروستات شامل استفاده از گاز های بسیار سرد برای منجمد کردن بافت پروستات می شود. به بافت اجازه آب شدن داده شده و پروسه دوباره انجام می شود. تکرار انجماد و به دمای عادی بازگرداندن بافت، سلول های سرطانی و برخی از سلولی های سالم اطراف آنها را از بین میبرد.
- گرما دادن بافت پروستات : یک روش درمانی با استفاده از اشعه فراصوت با فشردگی بالا (HIFU) از انرژی متمرکز شدهی فراصوت (همانند سونوگرافی) برای گرم کردم بافت پروستات استفاده کرده و باعث از بین رفتن آن می شود.
این روش های درمانی ممکن است برای سرطان های کوچک پروستات و زمانی که جراحی ممکن است، استفاده می شوند. درصورتیکه روش های درمان دیگر مانند پرتودرمانی کمکی نکرده باشد، ممکن است از این روش ها برای درمان سرطان های پروستات پیشرفته استفاده شود.
شیمی درمانی
شیمی درمانی از دارو برای از بین بردن سلول هایی که رشد سریعی دارند از جمله سلول ها سرطانی، استفاده می کند. شیمی درمانی را میتوان از طریق تزریق درون رگی یا از طریق کپسول خوراکی اعمال کرد.
شیمی درمانی ممکن است گزینه ایی برای درمان سرطان پروستاتی باشد که به دیگر قسمت های بدن پخش شده است. همچنین ممکن است شیمی درمانی گزینه ایی مناسب برای سرطان هایی باشد که با هورمون درمانی بهبود نیافته اند.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن برای مقابله با سرطان استفاده می کند. سیستم ایمنی بدن شما ممکن است به سرطان حمله نکند چراکه سلول های سرطانی پروتئینی تولید می کنند که آنها را از دید سلول های سیستم ایمنی محو می کند. ایمنی درمانی با ایجاد اختلال در این روند کار می کند.
درمان با داروهای هدفمند
درمان با داروهای هدفمند بر روی موارد غیرعادی خاصی که در سلول های سرطانی یافت می شوند تمرکز می کند. با مسدود کردن این موارد غیرعادی، درمان داروهای هدفمند می تواند باعث از بین رفتن سلول های سرطانی شود.
درمان داروهای هدفمند میتواند درصورتیکه هورمون درمانی موثر واقع نشود، گزینه ای باشد برای درمان سرطان پروستات پیشرفته یا بازگشتی.
برخی از درمان ها با داروهای هدفمند فقط در افرادی که سلول های سرطانی شان جهش ژنتیکی خاصی دارند عمل می کند و سلول های سرطانی شما در آزمایشگاه ارزیابی می شوند تا موثر بودن این داروها در بدن شما تایید شود.
پیشگیری
با انجام موارد زیر احتمال سرطان پروستات در شما کاهش می یابد :
- رژیم غذایی سالم پر از میوه و سبزیجات : انواع میوه، سبزیجات و غلات مصرف کنید. میوه جات و سبزیجات حاوی بسیاری از ویتامین ها و مواد مغذی هستند که به سلامت شما کمک می کنند. اینکه رژیم غذایی سالم می تواند از بروز سرطان جلوگیری کند یا نه، اثبات نشده است. اما رژیم غذایی سالم شامل انواع میوه و سبزیجات می تواند سلامت کلی شما را بهبود دهد.
- استفاده از غذاهای سالم بجای مکمل ها : هیچ کدام از تحقیقات نشان نداده اند که استفاده از مکمل ها خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش می دهد. درعوض، مصرف غذاهایی که سرشار از ویتامین و مواد معدنی هستند می تواند مقادیر سالمی از ویتامین ها را در بدن شما نگه دارند.
- ورزش در بیشتر روزهای هفته : ورزش کردن سلامت کلی شما را بهبود بخشیده، وزن شما را کنترل کرده، و خلق و خوی شما را بهتر می کند. سعی کنید تا بیشتر روز های هفته ورزش کنید. اگر تا حالا ورزش نکرده اید، بصورت روزانه به آرامی شروع کرده و کم کم بر زمان و شدت آن بیافزایید.
- داشتن وزنی سالم : اگر وزن کنونی شما مناسب است، برای سالم نگه داشتن آن از طریق رژیمی سالم و ورزش در بیشتر روزهای هفته تلاش کنید. اگر نیاز به کاهش وزن دارید، بیشتر ورزش کنید و تعداد کالری های دریافتی هر روز را کاهش دهید.
- با پزشک خود در مورد احتمال بالای ابتلا به سرطان پروستات صحبت کنید : اگر شما احتمال بالا برای ابتلا به سرطان پروستات دارید، ممکن است شما و پزشکتان استفاده از داروها و روش های درمانی برای کاهش خطر سرطان پروستات را در نظر بگیرید. برخی از تحقیقات نشان می دهند که ممکن است مصرف مهارکننده های 5 آلفا ردوکتاز که شامل فیناستراید و دوتاستراید می شوند، خطر کلی ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهند. این دارو ها برای کنترل بزرگی غده پروستات و ریزش مو استفاده می شوند.
- علائم
-
علائم
اختلالات در نعوظ یکی از علائم این سرطان است
سرطان پروستات ممکن است در مراحل اولیه نشانه یا علائمی نداشته باشد.
سرطان پروستاتی که پیشرفته تر است ممکن است علائمی مانند موارد زیر داشته باشد :
- مشکل در ادرار کردن
- کاهش فشار ادرار
- خون در ادرار
- خون در منی
- درد استخوان
- کاهش وزن خارج از انتظار
- اختلال در نعوظ
- ریسک فاکتور
-
ریسک فاکتور ها
عواملی که می توانند احتمال ابتلا سرطان پروستات را افزایش دهند شامل موارد زیر هستند :
- سن بالا : احتمال ابتلای شما به سرطان پروستات با افزایش سن بیشتر می شود. این سرطان در سنین بالای 50 سالگی رایج است.
- نژاد : به دلایلی که هنوز معلوم نشده است، سیاه پوستان نسبت به دیگر نژاد ها احتمال ابتلای بیشتری به سرطان پروستات دارند. همچنین در سیاه پوستان، احتمال بیشتری وجود دارد که سرطان پروستات تهاجمی یا پیشرفته باشد.
- سابقه خانوادگی : اگر عضو خانوادگی نزدیک مانند والد، برادر یا فرزندان مبتلا به سرطان پروستات شده اند، احتمال ابتلا شما افزایش می یابد. همچنین اگر شما از نظر سابقهی خانوادگی ژن هایی دارید که احتمال ابتلا به سرطان پستان (BRCA1 یا BRCA2) دارید یا سابقه خانوادگی قوی سرطان پستان دارید، احتمال ابتلا به سرطان پروستات شما ممکن است بیشتر باشد.
- چاقی : ممکن است افرادی که چاق هستند نسبت به افرادی که وزن سالم دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات قرار داشته باشند. با این حال تحقیقات در این مورد نتایج مختلف داشته اند. در افراد چاق بیشتر احتمال دارد سرطان تهاجمی بوده و با گذشت زمان پس از درمان دوباره بازگردد.
این سرطان بیشتر در افراد مسن رخ می دهد
- علت ابتلا
-
علت ابتلا
منشا سرطان پروستات نامعلوم است.
پزشکان می دانند که سرطان پروستات زمانی ایجاد می شود که سلول های پروستات تغییراتی در دی ان ای (DNA) خود دارند. دی ان ای یک سلول شامل دستورالعمل هایی است که به سلول میگوید چه کاری انجام دهد. این تغییرات به سلول می گوید تا بیشتر از سلول های عادی رشد کرده و تکثیر شود. این سلول های غیرعادی بعد از بین رفتن سلول عادی زنده می مانند.
تجمع سلول های غیرعادی موجب تشکیل توموری می شود که میتواند رشد کرده و به بافت های اطراف حمله کند. در برخی موارد برخی از سلول های غیرعادی می توانند جدا شده و به قسمت های دیگر بدن پخش شوند (متاستاز).
- تشخیص
-
تشخیص
معاینه دیجیتال رکتوم یکی از راه های تشخیصی سرطان پروستات است
تشخیص سرطان پروستات
اگر در کنترل سرطان پروستات موارد غیرعادی تشخیص داده شود، پزشک شما ممکن است آزمایشات بیشتری برای تشخیص اینکه سرطان دارید یا نه انجام دهد. این آزمایشات شامل موارد زیر است :
- سونوگرافی : در سونوگرافی ترانس رکتال، پروبی کوچک به اندزاه و شکل یک سیگار وارد مقعد شما می شود. پروب از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از غده پروستات شما استفاده می کند.
- ام آر آی : در برخی از موارد پزشک شما ممکن است ام آر آی پروستات را برای ایجاد تصویری با کیفیت تر تجویز کند. تصاویر ام آر آی می تواند به پزشک شما در برنامه ریزی عمل برای برداشتن نمونه های بافت پروستات کمک کند.
- نمونه برداری از بافت پروستات : برای تشخیص اینکه در سلول های پروستات سرطان مشاهده می شود یا نه، پزشک شما ممکن است عملی برای برداشتن نمونه ایی از سلول های پروستات (نمونه برداری پروستات) تجویز کند. نمونه برداری پروستات معمولا بوسیله ی سوزنی نازک که به داخل پروستات فرستاده می شود، انجام می گیرد. نمونه بافت در آزمایشگاه ارزیابی می شود تا وجود سلول های سرطانی تایید یا تکذیب شود.
تشخیص پخش شدن سرطان
زمانی که سرطان پروستات تشخیص داده شد، پزشک شما برای تشخیص اینکه سرطان در چه مرحله ای قرار دارد تلاش می کند. اگر پزشک شما گمان کند که سرطان پخش شده است، یکی یا چند مورد از این روش های تصویربرداری را توصیه می کند :
- تصویربرداری استخوان
- سونوگرافی
- سی تی اسکن
- ام آر آی
- توموگرافی گسیل پوزیترون
همه افراد نیاز به انجام تمامی این موارد ندارند. پزشک شما تشخیص می دهد که کدام روش برای هر موقیعت بهتر است.
پزشک شما اطلاعات بدست آمده از این روش ها را برای تعیین میزان جدیت سرطان استفاده می کند. درجه ی سرطان پروستات بوسیله اعداد لاتین از (1) I تا IV (4) اعلام می شود. درجه های پایین تر به معنای محدود شدن سرطان به پروستان هستند. در سطح IV (4) سرطان به پروستات محدود نشده و ممکن است به دیگر ناحیه های بدن پخش شده باشد.
نظارت برای سرطان پروستات
آزمایش دادن و تحت نظر بودن مردانی که هیچ علائمی از سرطان پروستات ندارند، یک موضوع بحث برانگیز شده است. برخی از سازمان های پزشکی در مورد مزایای کنترل کردن نسبت به ریسک های آن، اختلاف نظر دارند.
بیشتر سازمان های پزشکی مردان بالای 50 سال را تشویق می کنند تا مزایا و معایب آزمایش دادن برای سرطان پروستات را با پزشک خود در میان بگذارند. این گفتگو باید شامل ارزیابی ریسک فاکتور های شما و انتخاب شما در مورد نحوه ی برگذاری آزمایش ها باشد.
آزمایشات کنترل پروستات ممکن است شامل موارد زیر شود :
- معاینه دیجیتال رکتوم (DRE) : در این روش پزشک بوسیله دستکش انگشتی وارد مقعد می کند تا پروستات، که در کنار مقعد قرار دارد را معاینه کند. اگر پزشک شما موردی غیرعادی در بافت، شکل یا اندازهی این غده در بدن شما پیدا کند، ممکن است نیازمند آزمایشات بیشتر باشید.
- آنتی ژن اختصاصی پروستات : یک نمونه خون از ورید دست شما برای ارزایابی PSA -ماده ایی که بصورت طبیعی در غده پروستات شما ایجاد می شود، انجام می شود. وجود مقدار کم از PSA در شریان خون شما عادی است. با این حال اگر مقدار بیشتر از معمول یافت شود، ممکن است نشانه عفونت، التهاب، بزرگی یا سرطان پروستات باشد.
تشخیص تهاجمی بودن پروستات
زمانی که نمونه برداری وجود سرطان را تایید می کند، قدم بعدی، تایین میزان تهاجمی بودن سلول های سرطانی است. یک پزشک در آزمایشگاه نمونه سلول های سرطانی شما را ارزیابی می کند تا اختلاف بین سلول های سرطانی و سلول های سالم را تشخیص دهد. هرچه اختلاف بیشتر باشد یعنی سرطان تهاجمی تر است و معمولا به سرعت پخش می شود.
تکنیک هایی که برای تشخیص تهاجمی بودن سرطان انجام می شود شامل موارد زیر است :
- عدد گلسین : رایج ترین روش اندازه گیری برای ارزایبی مقدار سلول های سرطان پروستات، عدد گلسین است. امتیاز گلیسن دو عدد را مقایسه کرده و می تواند از دو (2) (سرطان غیر تهاجمی) تا ده (10) (سرطان بسیار تهاجمی) باشد. رده های پایینی این دسته بندی معمولا کاربرد رایجی ندارند.
- آزمایش ژنومیک : آزمایش ژنومیک سلول های سرطان پروستات شما را برای تشخیص اینکه جهش ژنتیکی وجود دارد یا نه ارزیابی می کند. این روش می تواند اطلاعات بیشتری در مورد پیش بینی بیماری شما ارائه دهد. اما معلوم نیست که این اطلاعات بیشتر برای چه افرادی مفید هستند، پس این روش استفاده رایجی ندارد. آزمایش ژنومیک برای هر کسی که مبتلا به سرطان پروستات است ضروری نیست، اما در برخی موارد اطلاعات بیشتری برای تصمیم گیری در مورد درمان ارائه می دهند.
- درمان
-
درمان
شیمی درمانی یکی از راه های درمانی این سرطان است
ممکن است درمان فوری ضروری نباشد
گزینه های درمان سرطان پروستات به چند عامل از جمله سرعت رشد سرطان، اینکه سرطان پخش شده است یا نه، سلامت کلی بیمار، و همچنین مزایا و عوارض جانبی روش درمان بستگی دارد.
سرطان پروستات با درجه ی پایین ممکن است نیاز به درمان فوری نداشته باشد. برای برخی افراد ممکن است هیچوقت به درمان نیازی نباشد. بجای آن، پزشکان در برخی موارد نظارت فعال را توصیه می کنند.
در نظارت فعال ممکن است آزمایشات خونی منظم، معاینات مقعدی و نمونه برداری پروستات انجام شود تا روند سرطان تحت کنترل قرار گیرد. اگر آزمایشات نشان دهنده پیشرفت سرطان باشند، ممکن است نیازمند روش های درمان سرطان مانند جراحی یا پرتودرمانی شوید.
نظارت فعال ممکن است گزینه ایی برای سرطانی باشد که هیچ نشانه ایی ندارد. احتمال داده می شود که به آرامی رشد کند و به ناحیه ایی کوچک در پروستات محدود شود. ممکن است نظارت فعال برای کسی که عارضهی جدی دیگری داشته باشد یا فردی که سن بالایش روش های درمان سرطان را دشوار می کند، توصیه شود.
پرتودرمانی
پرتودرمانی از نوعی انرژی با قدرت بالا برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. پرتودرمانی سرطان پروستات ممکن است شامل موارد زیر شود :
- تشعشعاتی که از خارج بدن به داخل هدایت می شوند : در پرتودرمانی خارجی، شما روی تخت دراز میکشید در حالی که دستگاه در اطراف بدن شما حرکت کرده و پرتوهای انرژی بالا مانند اشعه ایکس یا پروتون را به غده پروستات شما می تاباند. شما معمولا پنچ روز هفته و برای چند هفته پرتودرومانی انجام می دهید. برخی از مراکز پزشکی دوره ای کوتاه تر از پرتودرمانی انجام می دهند که از دوز های بالای تشعشعاتی که در چند روز تقسیم شده است استفاده می کنند.
- تشعشعاتی که منبع ان در داخل بدن شما قرار میگیرد (براکی تراپی) : براکی تراپی شامل جایگزاری منشا تشعشعات در داخل بافت پروستات شما است. در اکثر مواقع تشعشعات در دانه های رادیواکتیوی به اندازه برنج ذخیره شده و به داخل بافت پروستات شما جایگزاری می شوند. این دانه ها دوز پایینی از تششعات را در دوره ایی طولانی پراکنده می کنند. براکی تراپی یکی از گزینه های درمان سرطان پروستاتی است که به قسمت های دیگر پخش نشده باشد.
در برخی از موارد ممکن است پزشکان هر دو روش پرتودرمانی را توصیه کنند.
هورمون درمانی
هورمون درمانی یک روش درمان برای جلوگیری از ایجاد هورمون های مذکر تستوسترون است. سلول های سرطان پروستات از تستوسترون برای رشد استفاده می کنند. قطع کردن تستوسترون ممکن است باعث از بین رفتن سلول های سرطانی شود یا سرعت رشد آنها را کاهش دهد.
گزینه های هورمون درمانی شامل موارد زیر هستند :
- داروهایی که از ایجاد تستوسترون در بدن جلوگیری می کنند : برخی از داروها به اسم هورمون آزاد کننده هورمون جسم زرد (LHRH) یا هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) باعث جلوگیری از دریافت پیام ایجاد تستوسترون توسط سلول های بدن می شود. در نتیجه آن، بیضه های شما ایجاد تستوسترون را متوقف می کنند.
- داروهایی که از رسیدن تستوسترون به سلول های سرطانی جلوگیری می کنند : این دارو ها که به آنها ضد آندروژن گفته می شود، معمولا همراه با LHRH ها تجویز می شوند. چرا که LHRH ها می توانند بطور موقت ایجاد تستوسترون ها را قبل از اینکه میزان تستوسترون کاهش یابد، افزایش دهند.
- جراحی برای برداشتن بیضه ها (ارکیکتومی) : برداشتن بیضه ها به سرعت و بطور قابل توجهی میزان تستوسترون بدن شما را کاهش می دهد. اما برخلاف گزینه های دارویی، جراحی برای برداشتن بیضه ها دائمی و غیرقابل برگشت می باشد.
هورمون درمانی معمولا به منظور درمان سرطان های پیشرفته پروستات برای کوچکتر کردن سرطان و کاهش سرعت رشد آن بکار میرود.
در برخی موارد از هورمون درمانی قبل از پرتودرمانی برای درمان سرطانی که به قسمت های دیگر بدن پخش نشده است استفاده می شود. این روش به کوچک شدن سرطان و افزایش تاثیرگزاری پرتودرمانی کمک می کند.
جراحی برای برداشتن پروستات
جراحی برای سرطان پروستات شامل برداشتن غده پروستات (پروستاتکتومی رادیکال)، برداشتن برخی از بافت های اطراف پروستات، و برداشتن و تعدادی از غدد لنفاوی است.
جراحی گزینه ایی برای درمان سرطانی است که در پروستات محدود شده باشد. این روش در برخی از موارد برای درمان سرطان های پروستات پیشرفته در ترکیب با دیگر روش های درمانی استفاده می شود.
منجمد یا گرم کردن بافت پروستات
درمان های از بین برنده ی بافت، از گرما یا سرما برای این منظور بهره می گیرند. گزینه های این درمان ممکن است شامل موارد زیر شود :
- منجمد کردن بافت پروستات : تخریب انجمادی یا انجماد درمانی برای سرطان پروستات شامل استفاده از گاز های بسیار سرد برای منجمد کردن بافت پروستات می شود. به بافت اجازه آب شدن داده شده و پروسه دوباره انجام می شود. تکرار انجماد و به دمای عادی بازگرداندن بافت، سلول های سرطانی و برخی از سلولی های سالم اطراف آنها را از بین میبرد.
- گرما دادن بافت پروستات : یک روش درمانی با استفاده از اشعه فراصوت با فشردگی بالا (HIFU) از انرژی متمرکز شدهی فراصوت (همانند سونوگرافی) برای گرم کردم بافت پروستات استفاده کرده و باعث از بین رفتن آن می شود.
این روش های درمانی ممکن است برای سرطان های کوچک پروستات و زمانی که جراحی ممکن است، استفاده می شوند. درصورتیکه روش های درمان دیگر مانند پرتودرمانی کمکی نکرده باشد، ممکن است از این روش ها برای درمان سرطان های پروستات پیشرفته استفاده شود.
شیمی درمانی
شیمی درمانی از دارو برای از بین بردن سلول هایی که رشد سریعی دارند از جمله سلول ها سرطانی، استفاده می کند. شیمی درمانی را میتوان از طریق تزریق درون رگی یا از طریق کپسول خوراکی اعمال کرد.
شیمی درمانی ممکن است گزینه ایی برای درمان سرطان پروستاتی باشد که به دیگر قسمت های بدن پخش شده است. همچنین ممکن است شیمی درمانی گزینه ایی مناسب برای سرطان هایی باشد که با هورمون درمانی بهبود نیافته اند.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن برای مقابله با سرطان استفاده می کند. سیستم ایمنی بدن شما ممکن است به سرطان حمله نکند چراکه سلول های سرطانی پروتئینی تولید می کنند که آنها را از دید سلول های سیستم ایمنی محو می کند. ایمنی درمانی با ایجاد اختلال در این روند کار می کند.
درمان با داروهای هدفمند
درمان با داروهای هدفمند بر روی موارد غیرعادی خاصی که در سلول های سرطانی یافت می شوند تمرکز می کند. با مسدود کردن این موارد غیرعادی، درمان داروهای هدفمند می تواند باعث از بین رفتن سلول های سرطانی شود.
درمان داروهای هدفمند میتواند درصورتیکه هورمون درمانی موثر واقع نشود، گزینه ای باشد برای درمان سرطان پروستات پیشرفته یا بازگشتی.
برخی از درمان ها با داروهای هدفمند فقط در افرادی که سلول های سرطانی شان جهش ژنتیکی خاصی دارند عمل می کند و سلول های سرطانی شما در آزمایشگاه ارزیابی می شوند تا موثر بودن این داروها در بدن شما تایید شود.
- پیشگیری
-
پیشگیری
با انجام موارد زیر احتمال سرطان پروستات در شما کاهش می یابد :
- رژیم غذایی سالم پر از میوه و سبزیجات : انواع میوه، سبزیجات و غلات مصرف کنید. میوه جات و سبزیجات حاوی بسیاری از ویتامین ها و مواد مغذی هستند که به سلامت شما کمک می کنند. اینکه رژیم غذایی سالم می تواند از بروز سرطان جلوگیری کند یا نه، اثبات نشده است. اما رژیم غذایی سالم شامل انواع میوه و سبزیجات می تواند سلامت کلی شما را بهبود دهد.
- استفاده از غذاهای سالم بجای مکمل ها : هیچ کدام از تحقیقات نشان نداده اند که استفاده از مکمل ها خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش می دهد. درعوض، مصرف غذاهایی که سرشار از ویتامین و مواد معدنی هستند می تواند مقادیر سالمی از ویتامین ها را در بدن شما نگه دارند.
- ورزش در بیشتر روزهای هفته : ورزش کردن سلامت کلی شما را بهبود بخشیده، وزن شما را کنترل کرده، و خلق و خوی شما را بهتر می کند. سعی کنید تا بیشتر روز های هفته ورزش کنید. اگر تا حالا ورزش نکرده اید، بصورت روزانه به آرامی شروع کرده و کم کم بر زمان و شدت آن بیافزایید.
- داشتن وزنی سالم : اگر وزن کنونی شما مناسب است، برای سالم نگه داشتن آن از طریق رژیمی سالم و ورزش در بیشتر روزهای هفته تلاش کنید. اگر نیاز به کاهش وزن دارید، بیشتر ورزش کنید و تعداد کالری های دریافتی هر روز را کاهش دهید.
- با پزشک خود در مورد احتمال بالای ابتلا به سرطان پروستات صحبت کنید : اگر شما احتمال بالا برای ابتلا به سرطان پروستات دارید، ممکن است شما و پزشکتان استفاده از داروها و روش های درمانی برای کاهش خطر سرطان پروستات را در نظر بگیرید. برخی از تحقیقات نشان می دهند که ممکن است مصرف مهارکننده های 5 آلفا ردوکتاز که شامل فیناستراید و دوتاستراید می شوند، خطر کلی ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهند. این دارو ها برای کنترل بزرگی غده پروستات و ریزش مو استفاده می شوند.