سرطان تخمدان
سرطان تخمدان نتیجه ی رشد سلولی هایی است که در تخمدان ها تشکیل می شوند. این سلول ها یه سرعت تکثیر می شوند و می توانند به بافت های سالم بدن حمله و آنها را تخریب کنند.
سیستم تولید مثل بانوان شامل دو تخمدان است که هر کدام در دو طرف رحم قرار دارند. تخمدان ها، که هر کدام اندازه بادام هستند تخمک تولید کرده و همچنین هورمون های استروژن و پروژسترون تولید می کنند.
درمان این سرطان معمولا شامل جراحی و شیمی درمانی می شود.
علائم
تکرر ادرار از علائم این سرطان است
زمانی که سرطان تخمدان رخ می دهد، در ابتدا ممکن است هیچ نشانه‌ی قابل توجهی نداشته باشد. زمانی که نشانه های این سرطان شروع به ظاهر شدن می کنند معمولا به دیگر عارضه های رایج ربط داده می شوند.
نشانه ها و علائم سرطان تخمدان ممکن است شامل موارد زیر شود:
- درد و تورم شکمی
- احساس سیری فوری پس از غذا خوردن
- کاهش وزن
- ناخوشایندی در ناحیه لگن
- خستگی
- درد کمر
- تغییر در عادات کارکرد روده، مانند یبوست
- تکرر ادرار
ریسک فاکتور ها
فاکتور هایی که می توانند احتمال دچار شدن به سرطان تخمدان را افزایش دهند شامل موارد زیر می شود:
- سن بالا : احتمال ابتلا به سرطان تخمدان با افزایش سن بیشتر می شود. این عارضه بیشتر در بزرگسالان مسن تر تشخیص داده می شود.
- تغیرات ژنتیکی مادرزادی : درصد کمی از سرطان های تخمدان درنتیجه ی تغییر ژن هایی که از والد خود به ارث می برید رخ می دهند. ژن هایی که احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش می دهند شامل BRCA1 و BRCA2 هستند. این ژن ها افزایش احتمال به سرطان پستان را نیز افزایش می دهند.
- سابقه خانوادگی سرطان تخمدان : اگر عضوی از خانواده نزدیک شما مبتلا به سرطان تخمدان شود، ممکن است احتمال دچار شدن شما به این سرطان افزایش یابد.
- داشتن وزن بالا یا چاقی : داشتن وزنی بالا یا چاقی احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می دهد.
- درمان تعویض هورمون پس از یائسگی : درمان تعویض هورمون برای کنترل نشانه ها و علائم یائسگی ممکن است احتمال دچار شدن به این سرطان را افزایش دهد.
- اندومتریوز : اندومتریوز عارضه ایی دردناک است که در آن بافتی مانند بافت داخل رحم در خارج از رحم رشد می کند.
- سن آغاز و پایان عادت ماهیانه : آغاز عادات ماهیانه در سن کم یا یائسگی در سنین بالاتر ممکن است احتما ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش دهد.
- باردار نشدن : اگر هیچوقت باردار نبوده اید ممکن است احتمال دچار شدن به این سرطان افزایش یابد.
این سرطان بیشتر در زنان مسن رخ می دهد
علت ابتلا
دلیل رخ دادن سرطان تخمدان مشخص نیست، با این حال پزشکان عواملی که می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند، تشخیص داده اند.
پزشکان می دانند که سرطان تخمدان زمانی رخ می دهد که سلول های داخل یا نزدیک تخمدان در دی ان ای (DNA) خود شروع به تغییر (جهش) می کنند. دی ان ای یک سلول شامل دستورالعمل هایی است که به سلول می گوید چه کاری انجام دهد. این تغییرات به سلول می گوید تا به سرعت رشد کرده و تکثیر شود. در نتیجه، باعث ایجاد توده ایی (توموری) از سلول های سرطانی می شود. سلولی های سرطانی پس از مرگ سلول عادی زنده می مانند. آنها می توانند به بافت های پیرامون حمله کرده، از تومور اولیه جدا شد، و به دیگر قسمت های بدن پخش شوند (متاستاز).
انواع سرطان تخمدان
نوع سلولی که سرطان در آن ایجاد می شود نوع این سرطان را تعیین می کند و به پزشکان کمک می کند تا بهترین دارو را برای شما تعیین کنند. انواع سرطان های تخمدان شامل موارد زیر هستند:
- سرطان اپیتلیال تخمدان : این رایج‌ترین نوع است که شامل چندین زیر مجموعه مانند کارسینوم سروز و کارسینوم موسینوس می شود.
- تومورهای استرومایی : این تومور های نادر معمولا نسبت به دیگر سرطان های تخمدان زودتر تشخیص داده می شوند.
- تومورهای سلول جنینی : این سرطان های نادر تخدمان معمولا در سنین جوانتر رخ میدهد.
تشخیص
معیانه لگن برای تشخیص سرطان تخمدان
آزمایش هایی که برای تشخیص سرطان تخمدان بکار می روند شامل موارد زیر است:
- معاینه لگن : در معیانه لگن پزشک درحالیکه دستکش پوشیده است، انگشتانش را وارد واژن کرده و همزمان بر روی شکم شما فشار وارد می کند تا اعضای لگنی را حس (لمس) کند. پزشک همچنین ظاهر آلت تناسلی خارجی، واژن، و دهانه رحم را معاینه می کند.
- روش های تصویربرداری : روش هایی مانند سونوگرافی یا سی تی اسکن از شکم و لگن میتواند به تشخیص اندازه، شکل و ساختار تخمدان کمک کند.
- آزمایش های خونی : آزمایش های خونی ممکن است شامل آزمایش عملکرد اعضا شود تا سلامت کلی شما ارزیابی شود. همچنین ممکن است پزشک شما خون را از نظر نشانه های توموری که نشان دهنده سرطان تخمدان است ارزیابی کند. برای مثال آزمایش آنتی ژن سرطانی 125 (CA 125) می تواند پروتئینی که معمولا در سطح سلول های تخمدانی یافت می شود را تشخیص دهد. این آزمایش ها نمی توانند وجود سرطان را برای پزشک تایید کنند، اما ممکن است سرنخ هایی در مورد تشخیص و پیش بینی بیماری به شما بدهند.
- جراحی : در برخی موارد پزشک نمی تواند از تشخیص معطمن شود تا زمانی که برای برداشتن یک تخمدان و ارزیابی آن از نظر علائم سرطان، جراحی انجام شود.
- آزمایش ژنتیک : پزشک شما ممکن است نمونه ایی از خون شما را برای تغییرات ژنی که باعث افزایش احتمال این سرطان می شود را ارزیابی کند. دانستن اینکه شما دارای تغییرات مادرزادی در دی ان ای خود هستید یا خیر، به پزشک کمک می کند تا در مورد درمان شما تصمیم بگیرد.
درمان
درمان سرطان تخمدان معمولا ترکیبی از جراحی و شیمی درمانی است. دیگر روش های درمانی ممکن است در مواردی خاص استفاده شوند.
جراحی
عمل های درمان کننده ی سرطان تخمدان شامل موارد زیر میشوند:
- جراحی برای برداشتن یک تخمدان : در سرطان هایی که در مراحل اولیه هستند و فقط یک تخمدان را دچار کرده اند، جراحی ممکن است شامل برداشتن تخمدان مبتلا شده و لوله فالوپ متصل به آن شود. این روش ممکن است توانایی بچه دار شدن شما را حفظ کند.
- جراحی برای برداشتن هر دو تخمدان : اگر سرطان در هر دو تخمدان مشاهده شده اما نشانه ایی از سرطان های دیگر وجود ندارد، جراح شما ممکن است هر دو تخمدان و هر دو لوله فالوپ را دربیاورد. این عمل رحم شما را حفظ می کند.
- جراحی برای برداشتن هر دو تخمدان و رحم : اگر سرطان شما وسعت بیشتری دارد یا اگر شما نمیخواهید توانایی بچه دار شدن داشته باشید، جراح شما تخمدان ها، لوله های فالوپ، رحم، غدد لنفاوی پیرامونی و تکه ایی از بافت چربی شکمی (امنتوم) را بر می دارد.
- جراحی برای سرطان های پیشرفته : اگر سرطان شما پیشرفته است، ممکن است پزشک شما توصیه کند برای از بین بردن سرطان عوامل احتمالی ایجاد سرطان تا حد ممکن با جراحی برداشته شود. در برخی موارد شیمی درمانی قبل یا بعد از جراحی انجام می شود.
هورمون درمانی
هورمون درمانی از دارو برای جلوگیری از اثرات هورمون استروژن بر روی سلول های سرطانی تخمدان استفاده می کند. برخی از سلول های این نوع سرطان از استروژن برای رشد کردن استفاده می کنند، پس با جلوگیری از تولید استروژن ممکن است سرطان قابل کنترل باشد.
هورمون درمانی ممکن است یک روش درمانی برای برخی از سرطان های تخمدانی باشد که سرعت رشد کمی دارند. همچنین این روش ممکن است برای زمانی که سرطان بعد از درمان اولیه باز میگردد، گزینه‌ی خوبی باشد.
شیمی درمانی
شیمی درمانی نوعی درمان دارویی است که از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول هایی که در بدن تکثیر سریع دارند، مانند سلول های سرطانی، استفاده می کند. ممکن است داروهای شیمی درمانی از طریق تزریق یا بصورت خوراکی تجویز شوند.
شیمی درمانی معمولا بعد از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی که ممکن است جا مانده باشند استفاده می شود. همچنین قبل از جراحی نیز از آن استفاده می شود.
در برخی مواقع دارو های شیمی درمانی ممکن است در طول جراحی گرم شده و به داخل شکم فرستاده شوند (شیمی درمانی هیپرترمیک داخل صفاقی). این دارو ها قبل از اینکه تخلیه شوند برای مدتی در یک جا نگه داشته می شوند. سپس جراحی ادامه می یابد.
درمان هدفمند
درمان های داروی هدفمند بر روی ضعف های یافت شده در سلول های سرطانی تمرکز می کنند. با هدف قرار دادن این نقاط ضعف، درمان داروهای هدفمند می تواند منجر به از بین رفتن سلول های سرطانی شود.
اگر شما قصد دارید از درمان هدفمند برای سرطان تخمدان استفاده کنید، پزشک شما ممکن است سلول های سرطانی شما را آزمایش کند تا تشخیص دهد کدام درمان هدفمند بیشترین اثر را بر روی سرطان شما دارد.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی از سیستم ایمنی برای مقابله با سرطان استفاده می کند. سیستم ایمنی بدن ممکن است به سلول های سرطانی حمله نکند چراکه پروتئینی ایجاد می کنند که در مقابل سلول های سیستم ایمنی بدن از آنها محافظت می کند. ایمونوتراپی از طریق ایجاد اختلال در این روند عمل می کند.
ایمونوتراپی ممکن است در برخی از موارد گزینه ایی برای درمانی سرطان تخمدان باشد.
پیشگیری
مصرف داروهای ضد بارداری یکی از راه های پیشگیری از این سرطان است
راهی مطعمن برای جلوگیری از سرطان تخمدان وجود ندارد. اما ممکن است راه هایی برای کاهش خطر ابتلا وجود داشته باشد، این راه ها شامل موارد زیر می شود:
- مصرف قرص های ضد بارداری : از پزشک خود در مورد قرص های ضد بارداری که برای شما مناسب است اطلاعات بگیرید. مصرف قرص های ضد بارداری احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش می دهد. اما این دارو ها خطراتی دارند، پس از پزشک خود در مورد مزایا و خطرات این دارو ها بپرسید.
- ریسک فاکتور های خود را با پزشک در میان بگزارید : در صورت وجود، سابقه خانوادگی سرطان های تخمدان و پستان را به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک می تواند تشخیص دهد که این مساله تا چه حد بر روی احتمال ابتلا به سرطان تخمدان تاثیر دارد. شما ممکن است به متخصص ژنتیک معرفی شوید که می تواند تشخیص دهد که آیا آزمایش ژنتیک برای شما مفید است یا نه. اگر متوجه تغییرات ژنتیکی شدید که احتمال سرطان تخمدان شما را افزایش می دهد، ممکن است بهتر باشد با جراحی تخمدان های خود را بردارید تا از سرطان پیشگیری کنید.
- علائم
-
علائم
تکرر ادرار از علائم این سرطان است
زمانی که سرطان تخمدان رخ می دهد، در ابتدا ممکن است هیچ نشانه‌ی قابل توجهی نداشته باشد. زمانی که نشانه های این سرطان شروع به ظاهر شدن می کنند معمولا به دیگر عارضه های رایج ربط داده می شوند.
نشانه ها و علائم سرطان تخمدان ممکن است شامل موارد زیر شود:
- درد و تورم شکمی
- احساس سیری فوری پس از غذا خوردن
- کاهش وزن
- ناخوشایندی در ناحیه لگن
- خستگی
- درد کمر
- تغییر در عادات کارکرد روده، مانند یبوست
- تکرر ادرار
- ریسک فاکتور
-
ریسک فاکتور ها
فاکتور هایی که می توانند احتمال دچار شدن به سرطان تخمدان را افزایش دهند شامل موارد زیر می شود:
- سن بالا : احتمال ابتلا به سرطان تخمدان با افزایش سن بیشتر می شود. این عارضه بیشتر در بزرگسالان مسن تر تشخیص داده می شود.
- تغیرات ژنتیکی مادرزادی : درصد کمی از سرطان های تخمدان درنتیجه ی تغییر ژن هایی که از والد خود به ارث می برید رخ می دهند. ژن هایی که احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش می دهند شامل BRCA1 و BRCA2 هستند. این ژن ها افزایش احتمال به سرطان پستان را نیز افزایش می دهند.
- سابقه خانوادگی سرطان تخمدان : اگر عضوی از خانواده نزدیک شما مبتلا به سرطان تخمدان شود، ممکن است احتمال دچار شدن شما به این سرطان افزایش یابد.
- داشتن وزن بالا یا چاقی : داشتن وزنی بالا یا چاقی احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می دهد.
- درمان تعویض هورمون پس از یائسگی : درمان تعویض هورمون برای کنترل نشانه ها و علائم یائسگی ممکن است احتمال دچار شدن به این سرطان را افزایش دهد.
- اندومتریوز : اندومتریوز عارضه ایی دردناک است که در آن بافتی مانند بافت داخل رحم در خارج از رحم رشد می کند.
- سن آغاز و پایان عادت ماهیانه : آغاز عادات ماهیانه در سن کم یا یائسگی در سنین بالاتر ممکن است احتما ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش دهد.
- باردار نشدن : اگر هیچوقت باردار نبوده اید ممکن است احتمال دچار شدن به این سرطان افزایش یابد.
این سرطان بیشتر در زنان مسن رخ می دهد
- علت ابتلا
-
علت ابتلا
دلیل رخ دادن سرطان تخمدان مشخص نیست، با این حال پزشکان عواملی که می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند، تشخیص داده اند.
پزشکان می دانند که سرطان تخمدان زمانی رخ می دهد که سلول های داخل یا نزدیک تخمدان در دی ان ای (DNA) خود شروع به تغییر (جهش) می کنند. دی ان ای یک سلول شامل دستورالعمل هایی است که به سلول می گوید چه کاری انجام دهد. این تغییرات به سلول می گوید تا به سرعت رشد کرده و تکثیر شود. در نتیجه، باعث ایجاد توده ایی (توموری) از سلول های سرطانی می شود. سلولی های سرطانی پس از مرگ سلول عادی زنده می مانند. آنها می توانند به بافت های پیرامون حمله کرده، از تومور اولیه جدا شد، و به دیگر قسمت های بدن پخش شوند (متاستاز).
انواع سرطان تخمدان
نوع سلولی که سرطان در آن ایجاد می شود نوع این سرطان را تعیین می کند و به پزشکان کمک می کند تا بهترین دارو را برای شما تعیین کنند. انواع سرطان های تخمدان شامل موارد زیر هستند:
- سرطان اپیتلیال تخمدان : این رایج‌ترین نوع است که شامل چندین زیر مجموعه مانند کارسینوم سروز و کارسینوم موسینوس می شود.
- تومورهای استرومایی : این تومور های نادر معمولا نسبت به دیگر سرطان های تخمدان زودتر تشخیص داده می شوند.
- تومورهای سلول جنینی : این سرطان های نادر تخدمان معمولا در سنین جوانتر رخ میدهد.
- تشخیص
-
تشخیص
معیانه لگن برای تشخیص سرطان تخمدان
آزمایش هایی که برای تشخیص سرطان تخمدان بکار می روند شامل موارد زیر است:
- معاینه لگن : در معیانه لگن پزشک درحالیکه دستکش پوشیده است، انگشتانش را وارد واژن کرده و همزمان بر روی شکم شما فشار وارد می کند تا اعضای لگنی را حس (لمس) کند. پزشک همچنین ظاهر آلت تناسلی خارجی، واژن، و دهانه رحم را معاینه می کند.
- روش های تصویربرداری : روش هایی مانند سونوگرافی یا سی تی اسکن از شکم و لگن میتواند به تشخیص اندازه، شکل و ساختار تخمدان کمک کند.
- آزمایش های خونی : آزمایش های خونی ممکن است شامل آزمایش عملکرد اعضا شود تا سلامت کلی شما ارزیابی شود. همچنین ممکن است پزشک شما خون را از نظر نشانه های توموری که نشان دهنده سرطان تخمدان است ارزیابی کند. برای مثال آزمایش آنتی ژن سرطانی 125 (CA 125) می تواند پروتئینی که معمولا در سطح سلول های تخمدانی یافت می شود را تشخیص دهد. این آزمایش ها نمی توانند وجود سرطان را برای پزشک تایید کنند، اما ممکن است سرنخ هایی در مورد تشخیص و پیش بینی بیماری به شما بدهند.
- جراحی : در برخی موارد پزشک نمی تواند از تشخیص معطمن شود تا زمانی که برای برداشتن یک تخمدان و ارزیابی آن از نظر علائم سرطان، جراحی انجام شود.
- آزمایش ژنتیک : پزشک شما ممکن است نمونه ایی از خون شما را برای تغییرات ژنی که باعث افزایش احتمال این سرطان می شود را ارزیابی کند. دانستن اینکه شما دارای تغییرات مادرزادی در دی ان ای خود هستید یا خیر، به پزشک کمک می کند تا در مورد درمان شما تصمیم بگیرد.
- درمان
-
درمان
درمان سرطان تخمدان معمولا ترکیبی از جراحی و شیمی درمانی است. دیگر روش های درمانی ممکن است در مواردی خاص استفاده شوند.
جراحی
عمل های درمان کننده ی سرطان تخمدان شامل موارد زیر میشوند:
- جراحی برای برداشتن یک تخمدان : در سرطان هایی که در مراحل اولیه هستند و فقط یک تخمدان را دچار کرده اند، جراحی ممکن است شامل برداشتن تخمدان مبتلا شده و لوله فالوپ متصل به آن شود. این روش ممکن است توانایی بچه دار شدن شما را حفظ کند.
- جراحی برای برداشتن هر دو تخمدان : اگر سرطان در هر دو تخمدان مشاهده شده اما نشانه ایی از سرطان های دیگر وجود ندارد، جراح شما ممکن است هر دو تخمدان و هر دو لوله فالوپ را دربیاورد. این عمل رحم شما را حفظ می کند.
- جراحی برای برداشتن هر دو تخمدان و رحم : اگر سرطان شما وسعت بیشتری دارد یا اگر شما نمیخواهید توانایی بچه دار شدن داشته باشید، جراح شما تخمدان ها، لوله های فالوپ، رحم، غدد لنفاوی پیرامونی و تکه ایی از بافت چربی شکمی (امنتوم) را بر می دارد.
- جراحی برای سرطان های پیشرفته : اگر سرطان شما پیشرفته است، ممکن است پزشک شما توصیه کند برای از بین بردن سرطان عوامل احتمالی ایجاد سرطان تا حد ممکن با جراحی برداشته شود. در برخی موارد شیمی درمانی قبل یا بعد از جراحی انجام می شود.
هورمون درمانی
هورمون درمانی از دارو برای جلوگیری از اثرات هورمون استروژن بر روی سلول های سرطانی تخمدان استفاده می کند. برخی از سلول های این نوع سرطان از استروژن برای رشد کردن استفاده می کنند، پس با جلوگیری از تولید استروژن ممکن است سرطان قابل کنترل باشد.
هورمون درمانی ممکن است یک روش درمانی برای برخی از سرطان های تخمدانی باشد که سرعت رشد کمی دارند. همچنین این روش ممکن است برای زمانی که سرطان بعد از درمان اولیه باز میگردد، گزینه‌ی خوبی باشد.
شیمی درمانی
شیمی درمانی نوعی درمان دارویی است که از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول هایی که در بدن تکثیر سریع دارند، مانند سلول های سرطانی، استفاده می کند. ممکن است داروهای شیمی درمانی از طریق تزریق یا بصورت خوراکی تجویز شوند.
شیمی درمانی معمولا بعد از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی که ممکن است جا مانده باشند استفاده می شود. همچنین قبل از جراحی نیز از آن استفاده می شود.
در برخی مواقع دارو های شیمی درمانی ممکن است در طول جراحی گرم شده و به داخل شکم فرستاده شوند (شیمی درمانی هیپرترمیک داخل صفاقی). این دارو ها قبل از اینکه تخلیه شوند برای مدتی در یک جا نگه داشته می شوند. سپس جراحی ادامه می یابد.
درمان هدفمند
درمان های داروی هدفمند بر روی ضعف های یافت شده در سلول های سرطانی تمرکز می کنند. با هدف قرار دادن این نقاط ضعف، درمان داروهای هدفمند می تواند منجر به از بین رفتن سلول های سرطانی شود.
اگر شما قصد دارید از درمان هدفمند برای سرطان تخمدان استفاده کنید، پزشک شما ممکن است سلول های سرطانی شما را آزمایش کند تا تشخیص دهد کدام درمان هدفمند بیشترین اثر را بر روی سرطان شما دارد.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی از سیستم ایمنی برای مقابله با سرطان استفاده می کند. سیستم ایمنی بدن ممکن است به سلول های سرطانی حمله نکند چراکه پروتئینی ایجاد می کنند که در مقابل سلول های سیستم ایمنی بدن از آنها محافظت می کند. ایمونوتراپی از طریق ایجاد اختلال در این روند عمل می کند.
ایمونوتراپی ممکن است در برخی از موارد گزینه ایی برای درمانی سرطان تخمدان باشد.
- پیشگیری
-
پیشگیری
مصرف داروهای ضد بارداری یکی از راه های پیشگیری از این سرطان است
راهی مطعمن برای جلوگیری از سرطان تخمدان وجود ندارد. اما ممکن است راه هایی برای کاهش خطر ابتلا وجود داشته باشد، این راه ها شامل موارد زیر می شود:
- مصرف قرص های ضد بارداری : از پزشک خود در مورد قرص های ضد بارداری که برای شما مناسب است اطلاعات بگیرید. مصرف قرص های ضد بارداری احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش می دهد. اما این دارو ها خطراتی دارند، پس از پزشک خود در مورد مزایا و خطرات این دارو ها بپرسید.
- ریسک فاکتور های خود را با پزشک در میان بگزارید : در صورت وجود، سابقه خانوادگی سرطان های تخمدان و پستان را به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک می تواند تشخیص دهد که این مساله تا چه حد بر روی احتمال ابتلا به سرطان تخمدان تاثیر دارد. شما ممکن است به متخصص ژنتیک معرفی شوید که می تواند تشخیص دهد که آیا آزمایش ژنتیک برای شما مفید است یا نه. اگر متوجه تغییرات ژنتیکی شدید که احتمال سرطان تخمدان شما را افزایش می دهد، ممکن است بهتر باشد با جراحی تخمدان های خود را بردارید تا از سرطان پیشگیری کنید.
