سرطان غدد بزاقی
سرطان غدد بزاقی به ایجاد تومورهای سرطانی در غدد بزاقی داخل یا نزدیک دهان می گویند. تومورهای غدد بزاقی ممکن است خوش خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند، که هر کدام بصورت مکرر رخ می دهد.
این سرطان ممکن است هر یک از غدد بزاقی را در بر گیرد. پیش بینی موفقیت درمان و وضعیت بیمار پس از آن به نوع سرطان غدد بزاقی و مرحله ایی که بیماری به آن رسیده است، دارد.
هر کسی می تواند دچار این نوع سرطان شود اما آقایان بیشتر با احتمال دچار شدن روبرو هستند. همچنین ممکن است دچار سرطان غدد بزاقی شوید اگر دارای یکی از موارد زیر باشید :
- سن 55 سال یا بالاتر
- سیگار کشیدن یا مصرف نوشیدنی الکی بصورت مکرر
- انجام پرتودرمانی در سر یا گردن یا قرار گرفتن در معرض تشعشعات
- کار کردن در برخی از مشاغل مانند لوله کشی، تولید محصولات پلاستیکی، استخراج آزبست و چرم کاری
علائم
درد صورت، گردن، فک و دهان از علائم این سرطان است
تعداد کمی از افراد مبتلا به سرطان غدد بزاقی هیچ علامتی ندارند. در بیشتر مواقع، این سرطان منجر به ایجاد برآمدگی بدون درد در یکی از غدد بزاقی می شود.
اگر تومور غده بزاقی سرطانی باشد، احتمال دارد دچار علائمی شوید که شامل موارد زیر است :
- ضعف یا بی حسی در صورت، گردن، فک یا دهان
- درد مکرر در صورت، گردن، فک یا دهان
- دشواری در باز کردن کامل دهان یا حرکت دادن عضلات صورت
- دشواری در قورت دادن / بلع
- خونریزی در دهان
ریسک فاکتور ها
عواملی که احتمال تومورهای غدد بزاقی را افزایش می دهند شامل موارد زیر است :
- سن بالا : با اینکه این سرطان در هر سنی ممکن است رخ دهد، بطور رایج در افراد میانسال دیده می شوند.
- قرار گرفتن در معرض تشعشعات : پرتودرمانی برای سرطان مانند آنهایی که در سر و گردن استفاده می شوند ممکن است احتمال بروز این سرطان را افزایش دهند.
- قرار گرفتن در معرض برخی از مواد : برای مثال افرادی که با برخی از مواد که ممکن است احتمال تومور های غدد بزاقی را افزایش دهد، کار می کنند. مشاغل مرتبط با این سرطان شامل آنهایی است که در تولید محصولات پلاستیکی، استخراج آزبست و لوله کشی کار می کنند.
احتمال وقوع این سرطان در افرادی که شغل لوله کشی دارند بیشتر است
علت ابتلا
منشا دقیق سرطان غدد بزاقی نامعلوم است. تومورهای غدد بزاقی می توانند در هریک از غدد بزاقی در نزدیکی یا داخل دهان رخ دهند. به طور رایج تومورها در سه غده بزاقی اصلی رخ می دهند. این سه غده شامل موارد زیر است:
- غدد پاروتید (داخل گونه ها)
- غدد تحت فکی (پایین دهان)
- غدد زیر زبانی (زیر زبان)
همچنین ممکن است سرطان در غدد میکروسکوپی بزاقی رخ دهد. این غدد در داخل سقف یا پایین دهان، دیواره‌ی زبان و لب ها، داخل گونه ها، سینوس ها، بینی و جعبه‌ی صدا قرار دارند. تومورهای غدد بزاقی ممکن است سرطانی یا غیرسرطانی باشند. تومورهای غیر سرطانی معمولا به آرامی رشد می کنند و احتمال ندارد به دیگر بافت ها منتقل شوند. تقریبا 50 درصد تمامی غدد بزاقی غیر سرطانی هستند. با این حال، برخی از تومور های غدد بزاقی سرطانی هستند و به دیگر نواحی بدن پخش می شوند.
تشخیص
دستگاه ام آر آی
پزشک تشخیص این سرطان را با انجام معاینه‌ی فیزیکی و ارزیابی سابقه‌ی پزشکی و فردی بیمار انجام می دهد. در برخی موارد، پزشکان روش های تشخیص دیگری برای تایید وجود تومور انجام می دهند. این روش ها شامل موارد زیر است :
- سی تی اسکن : با استفاده از رادیولوژی تصاویری از زایده های غدد بزاقی انجام می شود.
- ام آر آی : که با استفاده از آهنربا ها و امواج رادیویی تصاویری از ساختارهای داخلی بدن ایجاد می کند.
- توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) : که از مقدار کمی مواد رادیواکتیو برای تشخیص زایده های سرطانی استفاده می کند.
- نمونه برداری سوزنی : برای جمع آوری مقدار کمی از بافت و مایع از تومور غده‌ی بزاقی جهت ارزیابی بیشتر در آزمایشگاه، انجام می شود.
درمان
معمولا جراحی راه درمان سرطان غدد بزاقی است
جراحی رایج ترین روش درمان برای تومورهای خوش خیم غدد بزاقی است. بعد از جراحی، ادامه دادن درمان با هدف جلوگیری از عفونت و مدیریت درد انجام می شود. ممکن است پزشک داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها و داروهای مسکن را برای دسترسی به این اهداف توصیه کند.
درمورد تومور های بدخیم غدد بزاقی، پزشک برای برداشتن تومور جراحی انجام می دهد. پس از جراحی احتملا پرتودرمانی در ناحیه‌ی دچار شده و تخلیه‌ی غدد لنفاوی انجام می شود. تشعشعات به از بین بردن آن دسته از سلول های سرطانی کمک می کند که منجر به پیشگیری از بازگشت سرطان می شود.
در برخی موارد، اگر تومور از غده بزاقی به دیگر بافت های درون سر یا گردن پخش شده باشد، پزشکان شیمی درمانی توصیه می کنند.
پیشگیری
راهی برای پیشگیری از این سرطان وجود ندارد. شما می توانید احتمال دچار شدن به آن را با دوری از عوامل ایجاد کننده‌ی خطر آن، مانند سیگار و مصرف بیش از اندازه‌ی نوشیدنی الکلی کاهش دهید.
- علائم
-
علائم
درد صورت، گردن، فک و دهان از علائم این سرطان است
تعداد کمی از افراد مبتلا به سرطان غدد بزاقی هیچ علامتی ندارند. در بیشتر مواقع، این سرطان منجر به ایجاد برآمدگی بدون درد در یکی از غدد بزاقی می شود.
اگر تومور غده بزاقی سرطانی باشد، احتمال دارد دچار علائمی شوید که شامل موارد زیر است :
- ضعف یا بی حسی در صورت، گردن، فک یا دهان
- درد مکرر در صورت، گردن، فک یا دهان
- دشواری در باز کردن کامل دهان یا حرکت دادن عضلات صورت
- دشواری در قورت دادن / بلع
- خونریزی در دهان
- ریسک فاکتور
-
ریسک فاکتور ها
عواملی که احتمال تومورهای غدد بزاقی را افزایش می دهند شامل موارد زیر است :
- سن بالا : با اینکه این سرطان در هر سنی ممکن است رخ دهد، بطور رایج در افراد میانسال دیده می شوند.
- قرار گرفتن در معرض تشعشعات : پرتودرمانی برای سرطان مانند آنهایی که در سر و گردن استفاده می شوند ممکن است احتمال بروز این سرطان را افزایش دهند.
- قرار گرفتن در معرض برخی از مواد : برای مثال افرادی که با برخی از مواد که ممکن است احتمال تومور های غدد بزاقی را افزایش دهد، کار می کنند. مشاغل مرتبط با این سرطان شامل آنهایی است که در تولید محصولات پلاستیکی، استخراج آزبست و لوله کشی کار می کنند.
احتمال وقوع این سرطان در افرادی که شغل لوله کشی دارند بیشتر است
- علت ابتلا
-
علت ابتلا
منشا دقیق سرطان غدد بزاقی نامعلوم است. تومورهای غدد بزاقی می توانند در هریک از غدد بزاقی در نزدیکی یا داخل دهان رخ دهند. به طور رایج تومورها در سه غده بزاقی اصلی رخ می دهند. این سه غده شامل موارد زیر است:
- غدد پاروتید (داخل گونه ها)
- غدد تحت فکی (پایین دهان)
- غدد زیر زبانی (زیر زبان)
همچنین ممکن است سرطان در غدد میکروسکوپی بزاقی رخ دهد. این غدد در داخل سقف یا پایین دهان، دیواره‌ی زبان و لب ها، داخل گونه ها، سینوس ها، بینی و جعبه‌ی صدا قرار دارند. تومورهای غدد بزاقی ممکن است سرطانی یا غیرسرطانی باشند. تومورهای غیر سرطانی معمولا به آرامی رشد می کنند و احتمال ندارد به دیگر بافت ها منتقل شوند. تقریبا 50 درصد تمامی غدد بزاقی غیر سرطانی هستند. با این حال، برخی از تومور های غدد بزاقی سرطانی هستند و به دیگر نواحی بدن پخش می شوند.
- تشخیص
-
تشخیص
دستگاه ام آر آی
پزشک تشخیص این سرطان را با انجام معاینه‌ی فیزیکی و ارزیابی سابقه‌ی پزشکی و فردی بیمار انجام می دهد. در برخی موارد، پزشکان روش های تشخیص دیگری برای تایید وجود تومور انجام می دهند. این روش ها شامل موارد زیر است :
- سی تی اسکن : با استفاده از رادیولوژی تصاویری از زایده های غدد بزاقی انجام می شود.
- ام آر آی : که با استفاده از آهنربا ها و امواج رادیویی تصاویری از ساختارهای داخلی بدن ایجاد می کند.
- توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) : که از مقدار کمی مواد رادیواکتیو برای تشخیص زایده های سرطانی استفاده می کند.
- نمونه برداری سوزنی : برای جمع آوری مقدار کمی از بافت و مایع از تومور غده‌ی بزاقی جهت ارزیابی بیشتر در آزمایشگاه، انجام می شود.
- درمان
-
درمان
معمولا جراحی راه درمان سرطان غدد بزاقی است
جراحی رایج ترین روش درمان برای تومورهای خوش خیم غدد بزاقی است. بعد از جراحی، ادامه دادن درمان با هدف جلوگیری از عفونت و مدیریت درد انجام می شود. ممکن است پزشک داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها و داروهای مسکن را برای دسترسی به این اهداف توصیه کند.
درمورد تومور های بدخیم غدد بزاقی، پزشک برای برداشتن تومور جراحی انجام می دهد. پس از جراحی احتملا پرتودرمانی در ناحیه‌ی دچار شده و تخلیه‌ی غدد لنفاوی انجام می شود. تشعشعات به از بین بردن آن دسته از سلول های سرطانی کمک می کند که منجر به پیشگیری از بازگشت سرطان می شود.
در برخی موارد، اگر تومور از غده بزاقی به دیگر بافت های درون سر یا گردن پخش شده باشد، پزشکان شیمی درمانی توصیه می کنند.
- پیشگیری
-
پیشگیری
راهی برای پیشگیری از این سرطان وجود ندارد. شما می توانید احتمال دچار شدن به آن را با دوری از عوامل ایجاد کننده‌ی خطر آن، مانند سیگار و مصرف بیش از اندازه‌ی نوشیدنی الکلی کاهش دهید.
