تومورهای نورواندوکرین
تومورهای نورواندوکرین، توده های سرطانی هستند که در سلول های خاصی به اسم سلول های نورواندوکرین ایجاد می شوند. سلول های نورواندوکرین ویژگی هایی مشابه با سلول های عصبی و سلول های ایجاد کننده‌ی هورمون دارند.
تومورهای نورواندوکرین نادر هستند و می توانند در هر نقطه ایی از بدن رخ دهند. اکثر تومور های نورواندوکرین در ریه ها، آپاندیس، روده کوچک، مقعد و پانکراس رخ می دهند.
انواع مختلفی از تومور های نورواندوکرین وجود دارند. برخی ها سرعت رشد پایین و برخی سرعت رشد بالا دارند. برخی از تومورهای نورواندوکرین بیش از حد هورمون تولید می کنند (تومورهای نورواندوکرین عملکردی). برخی دیگر اصلا یا به اندازه‌ی کافی تولید نمی کنند (تومورهای عصبی غدد درون ریز غیرعملکردی).
تشخیص و درمان تومورهای نورواندوکرین بسته به نوع تومور، موقعیت آن و اینکه هورمون بیش از حد تولید می کنند یا خیر، تهاجمی بودن، و اینکه به قسمت های دیگر بدن پخش شده اند یا خیر بستگی دارد.
علائم
احساس خستگی غیرعادی یکی از علائم این بیماری است
تومورهای نورواندوکرین در ابتدا همیشه علائم و نشانه ای ندارند. علائمی که دچار آن می شوید بسته به موقعیت تومور و اینکه هورمون بیش از حد تولید می کند یا خیر دارد.
بطور کلی علائم و نشانه های تومورهای نورواندوکرین ممکن است شامل موارد زیر شود :
- درد از یک تومور در حال رشد
- توده ایی در حال رشد زیر پوست که میتوان آن را لمس کرد
- احساس خستگی غیرعادی
- کاهش وزن غیرمنتظره
تومورهای نورواندوکرینی که بیش از حد هورمون تولید می کنند، ممکن است منشا موارد زیر باشد :
- قرمزی پوست
- اسهال
- ادرار مکرر
- تشنگی زیاد
- سرگیجه
- لرز
- کهیر پوستی
ریسک فاکتور ها
احتمال ابتلا به تومورهای نورواندوکرین در افرادی که عارضه های ژنتیکی مادرزادی دارند که احتمال سرطان را افزایش می دهند، بیشتر است. این عارضه ها شامل موارد زیر می شود :
- سندروم (نئوپلازی) غدد درون ریز متعدد، نوع یک (MEN 1)
- سندروم (نئوپلازی) غدد درون ریز متعدد، نوع دو (MEN 2)
- بیماری فون هیپل-لیندو
- توبروس اسکلروزیس (تصلب تکمه ای)
- نوروفیبروماتوز
علت ابتلا
علت ایجاد تومورهای نورواندوکرین نامعلوم است. این سرطان ها در سلول های نورواندوکرین که ویژگی های مشابه سلول های عصبی و سلول های ایجاد کننده‌ی هورمون دارند، شروع می شوند. سلول های نورواندوکرین در همه جای بدن قرار دارند.
تومورهای نورواندوکرین زمانی ایجاد می شوند که سلول های نورواندوکرین دچار تغییراتی (جهش های) در دی ان ای (DNA) خود شوند. دی ان ای داخل سلول شامل دستورالعمل هایی است که به سلول می گوید چه کاری انجام دهد. این تغییرات به سلول های نورواندوکرین می گوید تا به سرعت تکثیر شوند و تومور ایجاد کند.
برخی از تومورهای نورواندوکرین بسیار آهسته رشد می کنند. انواع دیگر آنها، سرطان های تهاجمی هستند که به بافت های عادی حمله می کنند یا به دیگر قسمت های بدن پخش می شوند (متاستاز).
جهش های دی ان ای سلول های نورواندوکرین منجر به وقوع این بیماری می شود
تشخیص
سی تی اسکن یکی از راه های تشخیص تومور نورواندوکرین است
آزمایشات و روش هایی که برای تشخیص تومور نورواندوکرین انجام می شوند، بستگی به محلی که تومور در آن قرار گرفته دارد. معمولا این روش ها شامل موارد زیر می شود :
- معاینه‌ی فیزیکی : ممکن است پزشک بدن بیمار را به منظور درک بهتر از علائم و نشانه ها معاینه کند. او به دنبال غدد لنفاوی متورم یا به دنبال نشانه های اینکه تومور موجب ایجاد هورمون های زیاد شده است، می گردد.
- آزمایشاتی برای یافتن هورمون های بیش از اندازه : پزشک خون یا ادرار شما را به دنبال نشانه ای از هورمون بیش از حد (که در برخی موارد در تومور نورواندوکرین ایجاد می شوند) آزمایش می کند.
- روش های تصویربرداری : ممکن است تصویربرداری هایی مانند، سونوگرافی، سی تی اسکن، و ام آر آی برای ایجاد تصاویری از تومور انجام شود. در مورد تومور نورواندوکرین، در برخی موارد تصویربرداری با استفاده از توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) با تریسر رادیواکتیوی که به رگ تزریق می شود انجام می گیرد.
- روش هایی برای برداشتن نمونه ایی از سلول ها به منظور ارزیابی (نمونه برداری) : برای جمع آوری سلول ها، پزشک ممکن است بسته به وضعیت شما لوله ایی بلند و نازک که به چراغ و دوربینی در انتها مجهز شده است، را وارد ریه ها (برونکوسکوپی)، مری (اندوسکوپی) یا مقعد (کولونوسکوپی) کند. در برخی موارد جمع آوری نمونه از بافت، نیازمند جراحی است.
اگر احتمال این وجود دارد که تومور نورواندوکرین به دیگر قسمت های بدن پخش شده باشد، ممکن است نیازمند آزمایشات بیشتر برای تعیین وسعت سرطان داشته باشید.
درمان
دارودرمانی یکی از راه های درمان این بیماری است
گزینه های درمانی برای تومور نورواندوکرین به نوع تومور، موقعیت آن، و اینکه شما دچار علائم و نشانه هایی از وجود هورمون بیش از حد که توسط تومور ایجاد شده باشد هستید یا خیر، بستگی دارد.
بطور کلی گزینه های درمانی تومور نورواندوکرین می تواند شامل موارد زیر شود :
- جراحی : از جراحی برای برداشتن تومور استفاده می شود. در صورت ممکن جراحان تلاش می کنند تا تمامی تومور و بخشی از بافت های سالم پیرامونش را برداند. اگر تومور را نمی توان به طور کامل برداشت، برداشتن هر مقداری از آن ممکن است کمک کننده باشد.
- شیمی درمانی : شیمی درمانی از داروهایی قوی برای از بین بردن سلول های تومور استفاده می کند. می توان آن را از طریق رگی در دست شما و یا بصورت کپسولی خوراکی وارد بدن نمود. شیمی درمانی ممکن است زمانی توصیه شود که احتمال بازگشت تومور نورواندوکرین بعد از جراحی وجود دارد. همچنین از آن برای تومورهای پیشرفته ایی که با جراحی قابل برداشتن نیستند، استفاده می شود.
- درمان با داروهای هدفمند : درمان با داروهای هدفمند بر تغییرات غیرعادی خاص بوجود آمده در سلول های تومور تمرکز می کند. با متوقف کردن این موارد غیرعادی، درمان با داروهای هدفمند می تواند باعث از بین رفتن سلول های سرطانی شود. در مورد تومور نورواندوکرین پیشرفته، درمان با داروهای هدفمند معمولا با شیمی درمانی ترکیب می شود.
- درمان با رادیونوکلئید گیرنده‌ی پپتیدی (PRRT) : روش PRRT دارویی که سلول های سرطانی را هدف قرار می دهد را با ماده ایی رادیواکتویر ترکیب می کند. این کار به تشعشعات اجازه می دهد تا مستقیما به سلول های سرطانی برسند. این روش برای درمان تومورهای نورواندوکرین پیشرفته استفاده می شود.
- داروهایی برای کنترل هورمون های اضافه : اگر تومورهای نورواندوکرین شما بیش از حد هورمون ایجاد می کنند، ممکن است پزشک داروهایی برای کنترل علائم و نشانه های شما تجویز کند.
- پرتودرمانی : پرتودرمانی از پرتوهای قوی مانند اشعه ایکس و پروتون ها به منظور از بین بردن سلول های تومور استفاده می کنند. برخی از تومورهای نورواندوکرین ممکن است به پرتودرمانی نتیجه ایی مثبت نشان دهند. این روش ممکن است زمانی که جراحی قابل انجام نیست، توصیه شود.
- علائم
-
علائم
احساس خستگی غیرعادی یکی از علائم این بیماری است
تومورهای نورواندوکرین در ابتدا همیشه علائم و نشانه ای ندارند. علائمی که دچار آن می شوید بسته به موقعیت تومور و اینکه هورمون بیش از حد تولید می کند یا خیر دارد.
بطور کلی علائم و نشانه های تومورهای نورواندوکرین ممکن است شامل موارد زیر شود :
- درد از یک تومور در حال رشد
- توده ایی در حال رشد زیر پوست که میتوان آن را لمس کرد
- احساس خستگی غیرعادی
- کاهش وزن غیرمنتظره
تومورهای نورواندوکرینی که بیش از حد هورمون تولید می کنند، ممکن است منشا موارد زیر باشد :
- قرمزی پوست
- اسهال
- ادرار مکرر
- تشنگی زیاد
- سرگیجه
- لرز
- کهیر پوستی
- ریسک فاکتور
-
ریسک فاکتور ها
احتمال ابتلا به تومورهای نورواندوکرین در افرادی که عارضه های ژنتیکی مادرزادی دارند که احتمال سرطان را افزایش می دهند، بیشتر است. این عارضه ها شامل موارد زیر می شود :
- سندروم (نئوپلازی) غدد درون ریز متعدد، نوع یک (MEN 1)
- سندروم (نئوپلازی) غدد درون ریز متعدد، نوع دو (MEN 2)
- بیماری فون هیپل-لیندو
- توبروس اسکلروزیس (تصلب تکمه ای)
- نوروفیبروماتوز
- علت ابتلا
-
علت ابتلا
علت ایجاد تومورهای نورواندوکرین نامعلوم است. این سرطان ها در سلول های نورواندوکرین که ویژگی های مشابه سلول های عصبی و سلول های ایجاد کننده‌ی هورمون دارند، شروع می شوند. سلول های نورواندوکرین در همه جای بدن قرار دارند.
تومورهای نورواندوکرین زمانی ایجاد می شوند که سلول های نورواندوکرین دچار تغییراتی (جهش های) در دی ان ای (DNA) خود شوند. دی ان ای داخل سلول شامل دستورالعمل هایی است که به سلول می گوید چه کاری انجام دهد. این تغییرات به سلول های نورواندوکرین می گوید تا به سرعت تکثیر شوند و تومور ایجاد کند.
برخی از تومورهای نورواندوکرین بسیار آهسته رشد می کنند. انواع دیگر آنها، سرطان های تهاجمی هستند که به بافت های عادی حمله می کنند یا به دیگر قسمت های بدن پخش می شوند (متاستاز).
جهش های دی ان ای سلول های نورواندوکرین منجر به وقوع این بیماری می شود
- تشخیص
-
تشخیص
سی تی اسکن یکی از راه های تشخیص تومور نورواندوکرین است
آزمایشات و روش هایی که برای تشخیص تومور نورواندوکرین انجام می شوند، بستگی به محلی که تومور در آن قرار گرفته دارد. معمولا این روش ها شامل موارد زیر می شود :
- معاینه‌ی فیزیکی : ممکن است پزشک بدن بیمار را به منظور درک بهتر از علائم و نشانه ها معاینه کند. او به دنبال غدد لنفاوی متورم یا به دنبال نشانه های اینکه تومور موجب ایجاد هورمون های زیاد شده است، می گردد.
- آزمایشاتی برای یافتن هورمون های بیش از اندازه : پزشک خون یا ادرار شما را به دنبال نشانه ای از هورمون بیش از حد (که در برخی موارد در تومور نورواندوکرین ایجاد می شوند) آزمایش می کند.
- روش های تصویربرداری : ممکن است تصویربرداری هایی مانند، سونوگرافی، سی تی اسکن، و ام آر آی برای ایجاد تصاویری از تومور انجام شود. در مورد تومور نورواندوکرین، در برخی موارد تصویربرداری با استفاده از توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) با تریسر رادیواکتیوی که به رگ تزریق می شود انجام می گیرد.
- روش هایی برای برداشتن نمونه ایی از سلول ها به منظور ارزیابی (نمونه برداری) : برای جمع آوری سلول ها، پزشک ممکن است بسته به وضعیت شما لوله ایی بلند و نازک که به چراغ و دوربینی در انتها مجهز شده است، را وارد ریه ها (برونکوسکوپی)، مری (اندوسکوپی) یا مقعد (کولونوسکوپی) کند. در برخی موارد جمع آوری نمونه از بافت، نیازمند جراحی است.
اگر احتمال این وجود دارد که تومور نورواندوکرین به دیگر قسمت های بدن پخش شده باشد، ممکن است نیازمند آزمایشات بیشتر برای تعیین وسعت سرطان داشته باشید.
- درمان
-
درمان
دارودرمانی یکی از راه های درمان این بیماری است
گزینه های درمانی برای تومور نورواندوکرین به نوع تومور، موقعیت آن، و اینکه شما دچار علائم و نشانه هایی از وجود هورمون بیش از حد که توسط تومور ایجاد شده باشد هستید یا خیر، بستگی دارد.
بطور کلی گزینه های درمانی تومور نورواندوکرین می تواند شامل موارد زیر شود :
- جراحی : از جراحی برای برداشتن تومور استفاده می شود. در صورت ممکن جراحان تلاش می کنند تا تمامی تومور و بخشی از بافت های سالم پیرامونش را برداند. اگر تومور را نمی توان به طور کامل برداشت، برداشتن هر مقداری از آن ممکن است کمک کننده باشد.
- شیمی درمانی : شیمی درمانی از داروهایی قوی برای از بین بردن سلول های تومور استفاده می کند. می توان آن را از طریق رگی در دست شما و یا بصورت کپسولی خوراکی وارد بدن نمود. شیمی درمانی ممکن است زمانی توصیه شود که احتمال بازگشت تومور نورواندوکرین بعد از جراحی وجود دارد. همچنین از آن برای تومورهای پیشرفته ایی که با جراحی قابل برداشتن نیستند، استفاده می شود.
- درمان با داروهای هدفمند : درمان با داروهای هدفمند بر تغییرات غیرعادی خاص بوجود آمده در سلول های تومور تمرکز می کند. با متوقف کردن این موارد غیرعادی، درمان با داروهای هدفمند می تواند باعث از بین رفتن سلول های سرطانی شود. در مورد تومور نورواندوکرین پیشرفته، درمان با داروهای هدفمند معمولا با شیمی درمانی ترکیب می شود.
- درمان با رادیونوکلئید گیرنده‌ی پپتیدی (PRRT) : روش PRRT دارویی که سلول های سرطانی را هدف قرار می دهد را با ماده ایی رادیواکتویر ترکیب می کند. این کار به تشعشعات اجازه می دهد تا مستقیما به سلول های سرطانی برسند. این روش برای درمان تومورهای نورواندوکرین پیشرفته استفاده می شود.
- داروهایی برای کنترل هورمون های اضافه : اگر تومورهای نورواندوکرین شما بیش از حد هورمون ایجاد می کنند، ممکن است پزشک داروهایی برای کنترل علائم و نشانه های شما تجویز کند.
- پرتودرمانی : پرتودرمانی از پرتوهای قوی مانند اشعه ایکس و پروتون ها به منظور از بین بردن سلول های تومور استفاده می کنند. برخی از تومورهای نورواندوکرین ممکن است به پرتودرمانی نتیجه ایی مثبت نشان دهند. این روش ممکن است زمانی که جراحی قابل انجام نیست، توصیه شود.
