علائم

درد شکمی یکی از علائم کولیت زخمی است

علائم کولیت زخمی می تواند متغیر باشد که به شدت التهاب و موقیعت آن بستگی دارد. علائم و نشانه های این بیماری ممکن است شامل موارد زیر شود :

• اسهال که معمولا همراه با خون یا چرک است
• درد شکمی و نفخ
• درد مقعدی
• خونریزی مقعدی، خونریزی کم به همراه مدفوع
• احساس شدید مدفوع داشتن
• کاهش وزن
• تب
• رشد نکردن در کودکان

بیشتر افراد مبتلا به کولیت زخمی علائمی ملایم تا متوسط دارند. روند پیشرفت کولیت زخمی ممکن است متغیر باشد بطوری که برخی از افراد دوره های بهبود بلند مدتی دارند.

پزشکان معمولا کولیت زخمی را بسته به موقعیت آن دسته بندی می کنندو انواع کولیت زخمی شامل موارد زیر می شود :

• پروکتیت اولسراتیو : التهاب معمولا در ناحیه ایی در نزدیکی مقعد محدود شده و خونریزی مقعدی ممکن است نشانه این بیماری باشد.
• پروکتوسیگموئیدیت : این التهاب شامل مقعد و کولون سیگموئید، قسمت تحتانی روده بزرگ می شود. علائم و نشانه های آن شامل اسهال خونی، گرفتگی شکمی و درد، ناتوانی در مدفوع کردن با اینکه احساس شدید مدفوع کردن وجود دارد می شود
• کولیت سمت چپ : این التهاب از مقعد به کولون سیگموئید و کولون نزولی را دچار می کند. نشانه ها و علائم آن شامل اسهال خونی، گرفتگی شکمی و درد در سمت چپ و احساس شدید مدفوع کردن می شود.
• پانکولیت : این نوع معمولا تمام روده بزرگ را دچار می کند و منجر به اسهال های خونی شدید، گرفتگی شکم و درد، خستگی و کاهش وزن قابل توجهی می شود.

ریسک فاکتور ها

کولیت زخمی تعداد مشابهی از مردان و زنان را دچار می کند. ریسک فاکتورهای این بیماری ممکن است شامل موارد زیر شود :

• سن : کولیت زخمی معمولا قبل از سن 30 سالگی رخ می دهد. اما می تواند در هر سنی رخ دهد و برخی از افراد ممکن تا سن 60 سالگی دچار این بیماری نشوند
• نژاد : با اینکه سفید پوستان احتمال بیشتری دارند تا دچار این بیماری شوند، این بیماری در هر نژادی می تواند رخ دهد. اگر نژاد شما یهودی اشکنازی باشد احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر خواهد بود
• سابقه خانوادگی : احتمال ابتلا شما به این بیماری زمانی که عضوی از خانواده شما مانند والد، خواهر یا برادر یا فرزند شما دچار این بیماری هستند بیشتر است

این بیماری بیشتر در افراد سفید پوست زیر 30 سال رخ می دهد

علت ابتلا

منشا دقیق کولیت زخمی نامعلوم است. در گذشته رژیم غذایی و استرس منشا این بیماری گمان زده می شد اما امروزه پزشکان می دانند که این عوامل منجر به شدیدتر شدن این بیماری می شود اما منشا کولیت زخمی نیست.

یکی از منشا های احتمالی این بیماری اشکال در عملکرد سیستم ایمنی است. زمانی که سیستم ایمنی شما سعی دارد تا با ویروس یا باکتری ایی مقابله کند، یک عکس العمل غیرعادی سیستم ایمنی منجر می شود تا به سلول های داخل دستگاه گوارشی نیز حمله کند.

عوامل ژنتیکی نیز به نظر میاید در افراد مبتلا به کولیت زخمی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند نقشی ایفا کند. با این حال بیشتر افراد مبتلا به کولیت زخمی سابقه خانوادگی ندارند.

تشخیص

آزمایشات جامع

• آزمایشات خونی : پزشک شما ممکن است آزمایشات خونی برای یافتن کم خونی، عارضه ایی در آن سلول های قرمز خونی به اندازه کافی به بافت های شما اکسیژن رسانی نمی کند یا برای برای یافتن نشانه های عفونت توصیه کند.
• آزماشات مدفوعی : سلول های سفید خونی یا برخی از پروتئین ها در مدفوع شما می تواند نشان دهنده کولیت زخمی باشد. نمونه مدفوع همچنین می تواند به رد کردن وجود دیگر عارضه ها مانند عفونت هایی که توسط باکتری، ویروس ها و انگل ها رخ می دهد کمک کند.

روش های تصویربرداری

• رادیولوژی : اگر علائم شما شدید باشد، پزشک شما ممکن است از یک رادیولوژی ساده ناحیه شکمی برای رد کردن احتمال عوارضی جدی مانند پارگی روده بزرگ استفاده کند.
• سی تی اسکن : سی تی اسکن شکم یا لگن شما ممکن است زمانی که پزشک به وجود عوارضی مرتبط با کولیت زخمی شک دارد انجام می شود. سی تی اسکن همچنین ممکن است میزان التهاب روده بزرگ شما را نشان دهد.
• سی تی انتروگرافی و ام آر انتروگرافی : پزشک شما ممکن است یکی از این روش های غیرتهاجمی را زمانی که او می خواهد روده کوچک را برای وجود التهاب بررسی کند توصیه می کند. این روش ها در یافتن التهاب در روده بیشتر ار روش های تصویربرداری عادی دقیق هستند. ام آر انتروگرافی روش جایگزین بدون تششعات است.

روش های اندوسکوپیک

• کلونوسکوپی : این روش به پزشک شما اجازه می دهد تا تمام روده بزرگ شما را با استفاده از لول هایی باریک، بال انعطاف همراه با چراغ و دروبینی در انتهای آن ارزیابی کند. در طول این روش، پزشک شما همچنین می تواند نمونه های کوچک از بافت برای ارزیابی آزمایشگاهی بردارد (نمونه برداری). نمونه بافتی در تشخیص دادن این بیماری ضروری است.
• سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر : پزشک شما با استفاده از لوله ایی باریک، قابل انعطاف و مجهز به چراغی مقعد و کولون سیگموئید، قسمت تحتانی روده بزرگ شما را ارزیابی می کند. اگر روده بزرگ شما بشدت ملتهب باشد، پزشک شما ممکن است از این روش بجای کولونوسکوپی استفاده کند.

درمان

داروهای ضد التهاب

داروهای ضدالتهابی معمولا اول قدم درمان کولیت زخمی و روشی مناسب برای اکثر افراد مبتلا به این عارضه است. این داروها شامل موارد زیر می شود :

• 5-آمینو سالیسیلات : نمونه هایی از این نوع دارو شامل سولفاسالازین، مسالامین، بالسالازید و اولسالازین می شود. نوع دارویی که مصرف می کنید و اینکه نوع مصرف خوراکی یا از طریق انما است به ناحیه ایی از روده بزرگ شما که بیمار شده است بستگی دارد
• کورتیکواستروئیدها : این داروها، که شامل پردنیزون و بودزوناید می شوند، معمولا برای کولیت زخمی متوسط تا شدیدی که به دیگر راه های درمانی بهبود نمی یابند استفاده می شوند. به خاطر عوارض جانبی این داروها، از آنان معمولا بطور بلند مدت استفاده نمی شود

داروهای بیولوژیک

این نوع از درمان، پروتئین هایی که توسط سیستم ایمنی بدن تولید می شود را هدف قرار می دهد. انواع روش های بیولوژیکی برای درمان کولیت زخمی شامل موارد زیر است :

• اینفلیکسیماب، آدالیموماب و گلیموماب : این داروها که به آنان مهارکننده های فاکتور نکروز تومور (TNF) یا داروهای بیولوژیکی می گویند با خنثی کردن پروتئینی که توسط سیستم ایمنی بدن شما تولید می کند کار میکند. آنان برای افرادی که کولیت زخمی شدیدی دارند که با راه های درمانی دیگر بهبود نمایند یا راه های درمانی دیگری را نمی توانند تحمل کنند استفاده می شود
• ودولیزوماب : این دارو برای افرادی مبتلا به کولیت زخمی که با روش های درمانی دیگر بهبود نمی یابند یا نمی توانند روش های درمانی دیگر را تحمل کنند تایید شده است. این دارو با مسدود کردن سلول های التهابی در ناحیه التهاب کار می کند
• اوستکینوماب : این دارو برای افرادی مبتلا به کولیت زخمی که با روش های درمانی دیگر بهبود نمی یابند یا نمی توانند روش های درمانی دیگر را تحمل کنند تایید شده است. این دارو با مسدود کردن پروتئینی که منجر به التهاب می شود کار می کند

جراجی

جراحی می تواند کولیت زخمی را از بین ببرد و شامل برداشتن تمامی روده بزرگ شما و مقعد می شود.

در بیشتر مواقع، این روش شامل جراحی ایی به نام جراحی آناستوموز ایلئوآنال (کیسه J) می شود. این روش احتمال پوشیدن کیسه ایی برای ذخیره مدفوع را از بین می برد. جراح شما کیسه ایی را از انتهای روده کوچک شما ایجاد می کند. این کیسه سپس مستقیما به مقعد شما متصل می شود که اجازه دفع تقریبا ساده مدفوع از بدن می شود.

در برخی از موارد استفاده از این روش ممکن است. بجای آن جراحان در شکم شما شکافی دائمی ایجاد می کنند که از طریق آن مدفوع عبور کرده به در کیسه ایی متصل به آن جمع می شود.

داروهای مهارکننده سیستم ایمنی

این داروها همچنین التهاب را کاهش می دهد اما آنان این کار را با سرکوب کردن واکنش سیستم ایمنی که التهاب را ایجاد می کند انجام می دهد. برای برخی از افراد، ترکیبی از این داروها بهتر از مصرف تکی یک دارو است.

داروهای مسدودکننده سیستم ایمنی شامل موارد زیر است :

• آزاتیوپرین و مرکاپتوپورین : این داروها مسدودکننده سیستم ایمنی رایجترین نوع برای درمان بیماری التهابی روده است. اسنفاده از آنان منجر به نظارت دقیق پزشک از وضعیت شما و آزمایشات خونی منظم می شود تا به دنبال عوارض جانبی مانند تاثییرات این دارو روی کبد و پانکراس می شود
• سیکلوسپورین : این دارو بطور عادی برای افرادی که با داروهای دیگر بهبود نمی یابند استفاده می شود. سیکلوسپورین احتمال عوارض جانبی جدی ایی دارد و برای مصرف بلند مدت نیست
• توفاسیتینیب : این دارو را “مولکول کوچک” می گویند که با متوقف کردن روند التهاب کار می کنند. توفاسیتینیب زمانی که دیگر روش ها موثر نیسند، موثر است. عارضه جانبی اصلی این دارو شما افزایش احتمال عفونت زونا و لخته های خونی می شود

دیگر داروها

شما ممکن است نیازمند داروهای دیگر برای کنترل علائم کولیت زخمی باشید. قبل از استفاده از هرگونه داروی بدون نسخه با پزشک خود مشورت کنید. او ممکن است یک یا چند روش زیر را توصیه کند :

• داروهای ضداسهال : برای اسهال های شدید، لوپرامید ممکن است موثر باشد. هنگام استفاده از دارهای ضداسهال احتیاط کنید و بعد از مشورت با پزشک خود این دارو را مصرف کنید چرا که آنان ممکن است احتمال ملتهب شدن روده بزرگ را افزایش دهند
• مسکن ها : برای درد ملایم پزشک شما ممکن است استامینوفن بجای ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم و دیکلوفناک سدیم توصیه کند چراکه آن دارو ها می توانند علائم و شدت این بیماری را افزایش دهند
• ضد اسپاسم : دربرخی از موارد پزشک شما ضد اسپاسم ها را برای کمک به بهوبد گرفتگی های شکمی تجویز می کند
• مکمل های آهن : اگر شما خونریزی مزمن روده ایی دارید، شما ممکن است دچار نارسایی کمبود آهن شده و به شما مکمل آهن داده شود

غربالگری سرطان

به دلیل افزایش احتمال سرطان روده بزرگ شما، شما نیاز به نظارت های بیشتر برای سرطان دارید. زمانبندی توصیه شده برای نظارت به موقعیت بیماری شما و اینکه چه مدت دچار آن بوده ایی بستگی دارد. افراد مبتلا به پروکتیت احتمال افزایش یافته سرطان روده بزرگ را ندارند.

اگر بیماری شما بیشتر ار مقعد شما را دچار کرده است، شما نیازمند اننجام کولونوسکوپی نظارتی هر یک تا دو سال هستید که اگر بیماری شما بیشتر روده بزرگ را دچار کرده است 8 سال پس ار تشخیص این بیماری انجام می شود یا اکر قسمت چپ روده بزرگ شما دچار شده است 18 سال بعد از تشخیص این بیماری انجام می شود.