آسکاریازیس
آسکاریازیس نوعی عفونت از یک انگل روده ایی است. این کرم ها انگلهایی هستند که از بدن شما به عنوان میزبانی برای بالغ کردن تخم ها و لاروهایشان استفاده می کنند. کرم های بالغ که قابلیت تولید مثل دارند می توانند تا بیش از 30 سانتی متر رشد کنند.
آسکاریازیس یکی از رایج ترین عفونت های انگلی در جهان است. بیشتر افراد به نوع خفیف این بیماری مبتلا می شوند و بدون علائم هستند. اما عفونت های شدید می توانند منجر به علائم جدی و عوارض شوند.
آسکاریازیس در اکثر موارد در کودکان نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان، مخصوصا در مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند دیده می شود.
علائم
درد شکمی مبهم یکی از علائم این بیماری است
اکثر افراد مبتلا به به آسکاریازیس علائم و نشانه ای ندارند. عفونت های متوسط و شدید بسته به ناحیه ایی از بدن که دچار شده است منجر به علائم و نشانه های متغیری می شوند.
در روده کوچک
لارو در روده کوچک به کرمی بالغ تبدیل می شود. آنها معمولا تا زمان مرگشان در روده باقی می مانند. در موارد خفیف و متوسط آسکاریازیس، عفونت روده ایی می تواند منجر به علائم زیر شود :
- درد شکمی مبهم
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال یا مدفوع خونی
اگر شما تعداد زیادی کرم در روده داشته باشید، ممکن است دچار علائم زیر شوید :
- درد شکمی شدید
- خستگی
- استفراغ
- کاهش وزن یا سوءتغذیه
- وجود کرم در استفراغ یا مدفوع
در ریه ها
بعد از بلع کرم های (میکروسکوپی) آسکاریس، آنها در روده کوچک رشد کرده و سپس لارو از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به داخل ریه ها پخش می شود. در این مرحله، شما دچار نشانه وعلائمی مشابه با آسم یا ذات الریه می شوید که شامل موارد زیر است :
- سرفه مکرر
- تنگی نفس
- خس خس کردن سینه
بعد از گذشت 10 تا 14 روز در ریه ها، لارو به گلو منتقل می شود، جایی که شما آنها را با سرفه از ریه به بیرون پرت کرده و دوباره می بلعید.
ریسک فاکتور ها
کودکانی که در خاک بازی می کنند بیشتر در معرض این کرم قرار دارند
عوامل ایجاد کننده‌ی خطر آسکاریازیس شامل موارد زیر است :
- سن : اکثر افراد مبتلا به آسکاریازیس 10 ساله یا جوانتر هستند. کودکان در این رده سنی ممکن است بیشتر در خطر آسکاریازیس باشند چراکه احتمال دارند در خاک بازی کنند.
- اقلیم گرم : آسکاریازیس در کشورهای در حال رشدی که در طول سال هوایی گرم دارند رایج‌تر است.
- بهداشت ضعیف : آسکاریازیس در کشورهای درحال رشدی که در آن مدفوع انسانی با خاک مخلوط می شود، رایج تر است.
علت ابتلا
آسکاریازیس مستقیما از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود. بلکه فرد از طریق ارتباط با خاک مخلوط شده با مدفوع انسانی که حاوی کرم های آسکاریس بوده است، یا با آب آلوده، بیمار می شود. در برخی کشورهای درحال پیشرفت، مدفوع انسانی به عنوان کود استفاده می شود یا در مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند مدفوع انسانی به خاک باغ و باغچه، نهرهای آب، و مزارع را می یابد.
کودکان خردسال معمولا در خاک بازی می کنند و عفونت می تواند زمانی که آنها انگشتان آلوده‌شان را وارد دهان می کنند، رخ دهد. میوه های شسته نشده یا سبزی جات پرورش یافته در خاک آلوده می توانند کرم های آسکاریس را انتقال دهند.
چرخه زندگی یک کرم
- بلع : تخم های کوچک (میکروسکوپی) آسکاریس نمی توانند تا زمانی که با خاک مخلوط نشده اند، منتقل شوند. ممکن است فردی به اشتباه خاک آلوده را از طریق ارتباط دست به دهان قورت دهد، یا با خوردن میوه و سبزیجات نپخته ای که در خاک آلوده رشد کرده اند، تخم ها را ببلعد.
- مهاجرت : لارو در روده کوچک شما از تخم بیرون می آید و سپس از طریق دیواره روده وارد جریان خون یا سیستم لنفاوی شده و به سمت قلب و ریه ها حرکت می کند. بعد از بالغ شدن در ریه ها لارو به مدت 10 تا 14 روز از مجرای تنفسی به گلوی شما می رود، جایی که در آن هم با سرفه به بیرون پرت می شود و هم مجددا بلعیده.
- بالغ شدن : زمانی که به روده باز می گردند، انگل شروع به رشد و تبدیل شدن به کرم بالغ مذکر یا مونث می کند. کرم های مونث می توانند بیش از 40 سانتی متر رشد طولی و کمی کمتر از 6 سانتی متر قطر داشته باشند. کرم های مذکر معمولا کوچکتر هستند.
- تولید مثل : اگر در روده هم کرم مونث و هم کرم مذکر وجود داشته باشد، کرم مونث می تواند روزی دویست هزار تخم ایجاد کند. تخم ها از طریق مدفوع بدن شما را ترک می کنند. تخم ها باید قبل از اینکه بتوانند عفونت زا شوند، به مدت دو تا چهار هفته در خاک باقی بمانند.
تشخیص
آزمایش خونی یکی از روش های تشخیص آسکاریازیس است
برای تشخیص آسکاریازیس، ممکن است پزشک علائم شما را ارزیابی کند و آزمایش های دیگری تجویز کند.
درمورد عفونت های شدید، ممکن است در استفراغ یا سرفه خود کرم پیدا کنید. کرم ها می توانند از دیگر دهانه های بدن مانند دهان یا بینی هم بیرون بزنند. اگر این اتفاق رخ داد کرم ها را نزد پزشک خود ببرید تا او بتواند نوع آن را تعیین کرده و راه درمان درست را تجویز کند.
روش های تصویربرداری
- رادیولوژی : اگر به این کرم آلوده شده باشید، ممکن است توده ای از انگل ها در رادیولوژی شکم قابل مشاهده باشند. در برخی موارد، رادیولوژی قفسه سینه می تواند لارو را در ریه های شما نشان دهد.
- سونوگرافی : سونوگرافی ممکن است کرم های پانکراس یا کبد را نمایش دهد. این روش از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از اعضای داخلی استفاده می کند.
- سی تی اسکن یا ام آر آی : هر دو این روش‌ها تصاویری با جزییات ار ساختار های داخلی ایجاد می کنند که می تواند به پزشک در تشخیص کرم هایی که مجاری کبدی یا پانکراس را مسدود کرده اند کمک کنند. در سی تی اسکن تصاویر رادیولوژی از زوایای مختلف را با هم ترکیب می شوند. ام آر آی از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی استفاده می کند.
آزمایش مدفوع
کرم های آسکاریس مونث بالغ در روده شما تخم گذاری می کنند. این کرم ها می توانند از طریق سیستم گوارشی شما حرکت کرده و سرانجام در مدفوع شما شوند.
برای تشخیص آسکاریازیس، پزشک شما مدفوع شما را به دنبال تخم ها و لارو کوچک (میکروسکوپی) آزمایش می کند. اما تخم ها قبل از 40 روز بعد از آلوده شدن بدن، در مدفوع پیدا نمی شوند و همچنین اگر فقط با کرم های مذکر آلوده شده باشید، هیچ تخمی نخواهید داشت.
آزمایشات خونی
می توان خون را هم از نظر افزایش تعداد برخی از سلول های سفید خون به نام ائوزینوفیل ها ارزیابی کرد. وجود آسکاریازیس می تواند ائوزینوفیل را افزایش دهد اما دیگر مشکلات پزشکی هم می تواند علت افزایش آن باشند.
تشخیص
معمولا عفونت تنها درصورتیکه منجر به علائم می شود نیازمند درمان است. در برخی موارد آسکاریازیس به خودی خود درمان می شود.
دارودرمانی
داروهای ضد انگل اولین روش درمانی در برابر آسکاریازیس است. رایج ترین آنها شامل موارد زیر است :
- آلبندازول
- ایورمکتین
- مبندازول
این داروها که به مدت یک تا سه روز مصرف می شوند کرم های بالغ را از بین می برند. عوارض جانبی آن شامل درد ملایم شکم و اسهال است.
برای بانوان باردار ممکن است پاموات پیرانتل تجویز شود.
جراحی
در موارد وخیم عفونت، جراحی برای برداشتن کرم ها و ترمیم آسیبی که وارد کرده اند ممکن است ضروری باشد. انسداد یا سوراخ های روده ایی، انسداد مجاری صفراوی و پانکراس، عوارضی هستند که ممکن است نیازمند جراحی باشند.
داروهای ضد انگل رایج ترین روش درمان این بیماری است
پیشگیری
برای پیشگیری از این بیماری، قبل از غذا خوردن دستان خود را بشویید
بهترین راه برای پیشگیری از آسکاریازیس رعایت بهداشت مناسب و رعایت قواعد کلی یک زندگی صحیح است. این کارها را انجام دهید تا از عفونت جلوگیری کنید :
- بهداشت مناسب : قبل از دست زدن به غذا همیشه دستان خود را با صابون و آب بشویید. میوه جات و سبزیجات تازه را به دقت بشویید.
- هنگام مسافرت احتیاط کنید : فقط از آب معدنی استفاده کرده و از خوردن میوه جات خام اجتناب کنید مگر اینکه قابل پوست کندن و شستن باشند.
- علائم
-
علائم
درد شکمی مبهم یکی از علائم این بیماری است
اکثر افراد مبتلا به به آسکاریازیس علائم و نشانه ای ندارند. عفونت های متوسط و شدید بسته به ناحیه ایی از بدن که دچار شده است منجر به علائم و نشانه های متغیری می شوند.
در روده کوچک
لارو در روده کوچک به کرمی بالغ تبدیل می شود. آنها معمولا تا زمان مرگشان در روده باقی می مانند. در موارد خفیف و متوسط آسکاریازیس، عفونت روده ایی می تواند منجر به علائم زیر شود :
- درد شکمی مبهم
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال یا مدفوع خونی
اگر شما تعداد زیادی کرم در روده داشته باشید، ممکن است دچار علائم زیر شوید :
- درد شکمی شدید
- خستگی
- استفراغ
- کاهش وزن یا سوءتغذیه
- وجود کرم در استفراغ یا مدفوع
در ریه ها
بعد از بلع کرم های (میکروسکوپی) آسکاریس، آنها در روده کوچک رشد کرده و سپس لارو از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به داخل ریه ها پخش می شود. در این مرحله، شما دچار نشانه وعلائمی مشابه با آسم یا ذات الریه می شوید که شامل موارد زیر است :
- سرفه مکرر
- تنگی نفس
- خس خس کردن سینه
بعد از گذشت 10 تا 14 روز در ریه ها، لارو به گلو منتقل می شود، جایی که شما آنها را با سرفه از ریه به بیرون پرت کرده و دوباره می بلعید.
- ریسک فاکتور
-
ریسک فاکتور ها
کودکانی که در خاک بازی می کنند بیشتر در معرض این کرم قرار دارند
عوامل ایجاد کننده‌ی خطر آسکاریازیس شامل موارد زیر است :
- سن : اکثر افراد مبتلا به آسکاریازیس 10 ساله یا جوانتر هستند. کودکان در این رده سنی ممکن است بیشتر در خطر آسکاریازیس باشند چراکه احتمال دارند در خاک بازی کنند.
- اقلیم گرم : آسکاریازیس در کشورهای در حال رشدی که در طول سال هوایی گرم دارند رایج‌تر است.
- بهداشت ضعیف : آسکاریازیس در کشورهای درحال رشدی که در آن مدفوع انسانی با خاک مخلوط می شود، رایج تر است.
- علت ابتلا
-
علت ابتلا
آسکاریازیس مستقیما از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود. بلکه فرد از طریق ارتباط با خاک مخلوط شده با مدفوع انسانی که حاوی کرم های آسکاریس بوده است، یا با آب آلوده، بیمار می شود. در برخی کشورهای درحال پیشرفت، مدفوع انسانی به عنوان کود استفاده می شود یا در مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند مدفوع انسانی به خاک باغ و باغچه، نهرهای آب، و مزارع را می یابد.
کودکان خردسال معمولا در خاک بازی می کنند و عفونت می تواند زمانی که آنها انگشتان آلوده‌شان را وارد دهان می کنند، رخ دهد. میوه های شسته نشده یا سبزی جات پرورش یافته در خاک آلوده می توانند کرم های آسکاریس را انتقال دهند.
چرخه زندگی یک کرم
- بلع : تخم های کوچک (میکروسکوپی) آسکاریس نمی توانند تا زمانی که با خاک مخلوط نشده اند، منتقل شوند. ممکن است فردی به اشتباه خاک آلوده را از طریق ارتباط دست به دهان قورت دهد، یا با خوردن میوه و سبزیجات نپخته ای که در خاک آلوده رشد کرده اند، تخم ها را ببلعد.
- مهاجرت : لارو در روده کوچک شما از تخم بیرون می آید و سپس از طریق دیواره روده وارد جریان خون یا سیستم لنفاوی شده و به سمت قلب و ریه ها حرکت می کند. بعد از بالغ شدن در ریه ها لارو به مدت 10 تا 14 روز از مجرای تنفسی به گلوی شما می رود، جایی که در آن هم با سرفه به بیرون پرت می شود و هم مجددا بلعیده.
- بالغ شدن : زمانی که به روده باز می گردند، انگل شروع به رشد و تبدیل شدن به کرم بالغ مذکر یا مونث می کند. کرم های مونث می توانند بیش از 40 سانتی متر رشد طولی و کمی کمتر از 6 سانتی متر قطر داشته باشند. کرم های مذکر معمولا کوچکتر هستند.
- تولید مثل : اگر در روده هم کرم مونث و هم کرم مذکر وجود داشته باشد، کرم مونث می تواند روزی دویست هزار تخم ایجاد کند. تخم ها از طریق مدفوع بدن شما را ترک می کنند. تخم ها باید قبل از اینکه بتوانند عفونت زا شوند، به مدت دو تا چهار هفته در خاک باقی بمانند.
- تشخیص
-
تشخیص
آزمایش خونی یکی از روش های تشخیص آسکاریازیس است
برای تشخیص آسکاریازیس، ممکن است پزشک علائم شما را ارزیابی کند و آزمایش های دیگری تجویز کند.
درمورد عفونت های شدید، ممکن است در استفراغ یا سرفه خود کرم پیدا کنید. کرم ها می توانند از دیگر دهانه های بدن مانند دهان یا بینی هم بیرون بزنند. اگر این اتفاق رخ داد کرم ها را نزد پزشک خود ببرید تا او بتواند نوع آن را تعیین کرده و راه درمان درست را تجویز کند.
روش های تصویربرداری
- رادیولوژی : اگر به این کرم آلوده شده باشید، ممکن است توده ای از انگل ها در رادیولوژی شکم قابل مشاهده باشند. در برخی موارد، رادیولوژی قفسه سینه می تواند لارو را در ریه های شما نشان دهد.
- سونوگرافی : سونوگرافی ممکن است کرم های پانکراس یا کبد را نمایش دهد. این روش از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از اعضای داخلی استفاده می کند.
- سی تی اسکن یا ام آر آی : هر دو این روش‌ها تصاویری با جزییات ار ساختار های داخلی ایجاد می کنند که می تواند به پزشک در تشخیص کرم هایی که مجاری کبدی یا پانکراس را مسدود کرده اند کمک کنند. در سی تی اسکن تصاویر رادیولوژی از زوایای مختلف را با هم ترکیب می شوند. ام آر آی از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی استفاده می کند.
آزمایش مدفوع
کرم های آسکاریس مونث بالغ در روده شما تخم گذاری می کنند. این کرم ها می توانند از طریق سیستم گوارشی شما حرکت کرده و سرانجام در مدفوع شما شوند.
برای تشخیص آسکاریازیس، پزشک شما مدفوع شما را به دنبال تخم ها و لارو کوچک (میکروسکوپی) آزمایش می کند. اما تخم ها قبل از 40 روز بعد از آلوده شدن بدن، در مدفوع پیدا نمی شوند و همچنین اگر فقط با کرم های مذکر آلوده شده باشید، هیچ تخمی نخواهید داشت.
آزمایشات خونی
می توان خون را هم از نظر افزایش تعداد برخی از سلول های سفید خون به نام ائوزینوفیل ها ارزیابی کرد. وجود آسکاریازیس می تواند ائوزینوفیل را افزایش دهد اما دیگر مشکلات پزشکی هم می تواند علت افزایش آن باشند.
- درمان
-
تشخیص
معمولا عفونت تنها درصورتیکه منجر به علائم می شود نیازمند درمان است. در برخی موارد آسکاریازیس به خودی خود درمان می شود.
دارودرمانی
داروهای ضد انگل اولین روش درمانی در برابر آسکاریازیس است. رایج ترین آنها شامل موارد زیر است :
- آلبندازول
- ایورمکتین
- مبندازول
این داروها که به مدت یک تا سه روز مصرف می شوند کرم های بالغ را از بین می برند. عوارض جانبی آن شامل درد ملایم شکم و اسهال است.
برای بانوان باردار ممکن است پاموات پیرانتل تجویز شود.
جراحی
در موارد وخیم عفونت، جراحی برای برداشتن کرم ها و ترمیم آسیبی که وارد کرده اند ممکن است ضروری باشد. انسداد یا سوراخ های روده ایی، انسداد مجاری صفراوی و پانکراس، عوارضی هستند که ممکن است نیازمند جراحی باشند.
داروهای ضد انگل رایج ترین روش درمان این بیماری است
- پیشگیری
-
پیشگیری
برای پیشگیری از این بیماری، قبل از غذا خوردن دستان خود را بشویید
بهترین راه برای پیشگیری از آسکاریازیس رعایت بهداشت مناسب و رعایت قواعد کلی یک زندگی صحیح است. این کارها را انجام دهید تا از عفونت جلوگیری کنید :
- بهداشت مناسب : قبل از دست زدن به غذا همیشه دستان خود را با صابون و آب بشویید. میوه جات و سبزیجات تازه را به دقت بشویید.
- هنگام مسافرت احتیاط کنید : فقط از آب معدنی استفاده کرده و از خوردن میوه جات خام اجتناب کنید مگر اینکه قابل پوست کندن و شستن باشند.
