اسپوندیلیت آنکیلوزان
اسپوندیلیت آنکیلوزان عارضه ایی التهابی است که به مرور زمان می تواند باعث شود برخی از استخوان های ستون فقرات (مهره ها) به هم جوش بخورند. این جوش خوردگی باعث می شود ستون فقرات کمتر قابل انعطاف باشد و می تواند منجر به گوژپشتی شود. اگر استخوان های قفسه‌ی سینه تحت تاثیر قرار گیرند، کشیدن نفس عمیق مشکل می شود.
اسپوندیلیت آنکیلوزان بیشتر آقایان را تحت تاثیر قرار داده و نشانه ها و علائم آن معمولا در اویل بزرگسالی رخ میدهد. همچنین ممکن است التهاب در دیگر قسمت های بدن مخصوصا چشم ها رخ دهد.
عالجه ایی برای اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود ندارد، اما شروع درمان می تواند نشانه ها را خفیف تر کرده و احتمال پیشرفت روند بیماری را کاهش دهد.
علائم
درد کمر یکی از علائم این بیماری است
نشانه ها و علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان ممکن است شامل درد و گرفتگی در قسمت پایین ستون فقرات و لگن شود، مخصوصا صبح ها و بعد از مدتی فعالیت نداشتن. گردن درد و خستگی نیز رایج است. با مرور زمان، علائم ممکن است شدید تر، بهتر یا در دوره های نامنظم متوقف شوند.
ناحیه هایی که بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند شامل موارد زیر است :
- مفصل بین پایه‌ی ستون فقرات و لگن
- مهره های پایینی
- نقاطی که رابط ها و تاندون ها به استخوان متصل می شوند، مخصوصا در ستون فقرات اما در برخی موارد پشت پاشنه‌ی پا نیز رخ می دهد
- غضروف بین جناغ و دنده ها
- مفصال لگن و شانه
ریسک فاکتور ها
آقایان نسبت به بانوان احتمال ابتلای بیشتری به اسپوندیلیت آنکیلوزان دارند. وقوع این عارضه معمولا در اواخر جوانی یا اوایل بزرگسالی رخ می دهد. بیشتر افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان ژن HLA-B27 را دارند. اما بسیاری از افرادی که این ژن را دارند هیچ وقت دچار اسپوندیلیت آنکیلوزان نمی شوند.
مردان جوان بیشتر در خطر ابتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان هستند
علت ابتلا
اسپوندیلیت آنکیلوزان هیچ علت ابتلا خاصی ندارد، با این حال به نظر می آید به عوامل ژنتیکی مرتبط باشد. به خصوص افرادی که ژنی به نام HLA-B27 دارند بیشتر در خطر ابتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان هستند. با این حال اندکی از افراد دارای این ژن، دچار این عارضه می شوند.
تشخیص
آزمایش خونی یکی از روش های تشخیص این بیماری است
در طول معیانه‌ی فیزیکی، ممکن است پزشک از شما بخواهد در جهت های مختلف خم شوید تا دامنه‌ی حرکت ستون فقرات را ارزیابی کند. پزشک ممکن است با فشار آوردن بر روی قسمت های خاصی از لگن یا با حرکت دادن پاها به حالتی خاص، دوباره درد را ایجاد کند. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که نفس عمیق بکشید تا هرگونه مشکل در بادکردن قفسه‌ی سینه تشخیص داده شود.
روش های تصویربرداری
با اینکه ممکن است نشانه های قابل مشاهده‌ی اسپوندیلیت آنکیلوزان در مراحل اولیه‌ی بیماری قابل مشاهده نباشد، رادیولوژی به پزشک اجازه می دهد تا مفاصل و استخوان ها را ارزیابی کند.
ام آر آی از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی برای ایجاد تصاویری با جزئیات بیشتر از استخوان ها و نسج نرم استفاده می کند. ام آر آی می تواند شواهد اسپوندیلیت آنکیلوزان را در مراحل اولیه‌ی روند این بیماری تشخیص دهد.
آزمایشات
هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود ندارد. برخی از آزمایش های خونی می توانند برای تشخیص نشانه های التهاب استفاده شوند، اما التهاب می تواند به دلیل خیلی از بیماری های دیگر رخ داده باشد.
خون را میتوان از نظر وجود ژن HLA-B27 آزمایش کرد. اما بسیاری از افرادی که این ژن را دارند مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان نمی شوند و ممکن است فرد بدون داشتن این ژن دچار این بیماری شود.
درمان
فیزیوتراپی برای درمان این بیماری
هدف از درمان، بهوبد درد و گرفتگی و کند کردن یا پیشگیری از ایجاد عوارض و بدشکلی ستون فقرات است. درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان قبل از اینکه بیماری منجر به آسیب دائمی شود، تاثیر بیشتری خواهد داشت.
دارودرمانی
داروهای غیر التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ناپروکسن و ایبوپروفن داروهایی هستند که پزشکان بصورت رایج برای درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان استفاده می کنند. این داروها می توانند التهاب، درد و گرفتگی را بهبود دهند، اما همچنین ممکن است باعث خونریزی گوارشی شوند.
اگر داروهای غیر التهابی غیراستروئیدی موثر نبودند، ممکن است پزشک مسدود کننده‌ی فاکتور نکروز تومور (TNF) یا مهار کننده‌ی اینترلوکین 17 (IL-17) توصیه کند. این داروها زیر پوست یا داخل ورید تزریق می شوند. این نوع داروها می توانند بیماری سل درمان نشده را دوباره فعال کرده و باعث شوند در برابر عفونت ها آسیب پذیر تر شوید.
نمونه هایی از مسدود کننده‌ی فاکتور نکروز تومور شامل :
- آدالیموماب
- سرتولیزوماب
- اتانرسپت
- گلیموماب
- اینفلیکسیماب
جراحی
اکثر افرادی که مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان هستند نیازی به جراحی ندارند. اگر درد شدید دارند یا اگر استخوان لگن به حدی صدمه دیده است که نیاز به تعویض دارد، ممکن است جراحی توصیه شود.
تراپی
فیزوتراپی قسمت مهمی از درمانی است و می تواند چندین مزایای دیگر مانند کاهش درد و بهبود قدرت و افزایش انعطاف پذیری به همراه داشته باشد. فیزیوتراپیست می تواند ورزش هایی خاص متناسب با نیاز بیمار طراحی کند. برای خفظ فرم صحیح بدن، ممکن است موارد زیر به بیمار آموزش داده شود :
- ورزش های دامنه حرکتی و کششی
- ورزش های تقویتی برای ماهیچه های شکمی و پشت
- فرم درست راه رفتن و خوابیدن
سبک زندگی و درمان خانگی
انتخاب های درست در سبک زندگی نیز میتوانند به کنترل اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کنند.
- فعال بمانید : ورزش کردن می تواند به کاهش درد، حفظ انعطاف پذیری و بهبود فرم بدن کمک کند.
- سیگار نکشید : اگر سیگاری هستید آن را ترک کنید، سیگار کشیدن بطور کلی برای انسان مضر است اما برای افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان باعث ایجاد مشکلات اضافی مانند تداخل بیشتر در تنفس می شود.
- فرم خوبی داشته باشد : صاف ایستادن در جلوی آینه می تواند به پیشگیری از چندین مشکل مربوط با اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کند.
- علائم
-
علائم
درد کمر یکی از علائم این بیماری است
نشانه ها و علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان ممکن است شامل درد و گرفتگی در قسمت پایین ستون فقرات و لگن شود، مخصوصا صبح ها و بعد از مدتی فعالیت نداشتن. گردن درد و خستگی نیز رایج است. با مرور زمان، علائم ممکن است شدید تر، بهتر یا در دوره های نامنظم متوقف شوند.
ناحیه هایی که بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند شامل موارد زیر است :
- مفصل بین پایه‌ی ستون فقرات و لگن
- مهره های پایینی
- نقاطی که رابط ها و تاندون ها به استخوان متصل می شوند، مخصوصا در ستون فقرات اما در برخی موارد پشت پاشنه‌ی پا نیز رخ می دهد
- غضروف بین جناغ و دنده ها
- مفصال لگن و شانه
- ریسک فاکتور
-
ریسک فاکتور ها
آقایان نسبت به بانوان احتمال ابتلای بیشتری به اسپوندیلیت آنکیلوزان دارند. وقوع این عارضه معمولا در اواخر جوانی یا اوایل بزرگسالی رخ می دهد. بیشتر افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان ژن HLA-B27 را دارند. اما بسیاری از افرادی که این ژن را دارند هیچ وقت دچار اسپوندیلیت آنکیلوزان نمی شوند.
مردان جوان بیشتر در خطر ابتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان هستند
- علت ابتلا
-
علت ابتلا
اسپوندیلیت آنکیلوزان هیچ علت ابتلا خاصی ندارد، با این حال به نظر می آید به عوامل ژنتیکی مرتبط باشد. به خصوص افرادی که ژنی به نام HLA-B27 دارند بیشتر در خطر ابتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان هستند. با این حال اندکی از افراد دارای این ژن، دچار این عارضه می شوند.
- تشخیص
-
تشخیص
آزمایش خونی یکی از روش های تشخیص این بیماری است
در طول معیانه‌ی فیزیکی، ممکن است پزشک از شما بخواهد در جهت های مختلف خم شوید تا دامنه‌ی حرکت ستون فقرات را ارزیابی کند. پزشک ممکن است با فشار آوردن بر روی قسمت های خاصی از لگن یا با حرکت دادن پاها به حالتی خاص، دوباره درد را ایجاد کند. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که نفس عمیق بکشید تا هرگونه مشکل در بادکردن قفسه‌ی سینه تشخیص داده شود.
روش های تصویربرداری
با اینکه ممکن است نشانه های قابل مشاهده‌ی اسپوندیلیت آنکیلوزان در مراحل اولیه‌ی بیماری قابل مشاهده نباشد، رادیولوژی به پزشک اجازه می دهد تا مفاصل و استخوان ها را ارزیابی کند.
ام آر آی از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی برای ایجاد تصاویری با جزئیات بیشتر از استخوان ها و نسج نرم استفاده می کند. ام آر آی می تواند شواهد اسپوندیلیت آنکیلوزان را در مراحل اولیه‌ی روند این بیماری تشخیص دهد.
آزمایشات
هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود ندارد. برخی از آزمایش های خونی می توانند برای تشخیص نشانه های التهاب استفاده شوند، اما التهاب می تواند به دلیل خیلی از بیماری های دیگر رخ داده باشد.
خون را میتوان از نظر وجود ژن HLA-B27 آزمایش کرد. اما بسیاری از افرادی که این ژن را دارند مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان نمی شوند و ممکن است فرد بدون داشتن این ژن دچار این بیماری شود.
- درمان
-
درمان
فیزیوتراپی برای درمان این بیماری
هدف از درمان، بهوبد درد و گرفتگی و کند کردن یا پیشگیری از ایجاد عوارض و بدشکلی ستون فقرات است. درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان قبل از اینکه بیماری منجر به آسیب دائمی شود، تاثیر بیشتری خواهد داشت.
دارودرمانی
داروهای غیر التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ناپروکسن و ایبوپروفن داروهایی هستند که پزشکان بصورت رایج برای درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان استفاده می کنند. این داروها می توانند التهاب، درد و گرفتگی را بهبود دهند، اما همچنین ممکن است باعث خونریزی گوارشی شوند.
اگر داروهای غیر التهابی غیراستروئیدی موثر نبودند، ممکن است پزشک مسدود کننده‌ی فاکتور نکروز تومور (TNF) یا مهار کننده‌ی اینترلوکین 17 (IL-17) توصیه کند. این داروها زیر پوست یا داخل ورید تزریق می شوند. این نوع داروها می توانند بیماری سل درمان نشده را دوباره فعال کرده و باعث شوند در برابر عفونت ها آسیب پذیر تر شوید.
نمونه هایی از مسدود کننده‌ی فاکتور نکروز تومور شامل :
- آدالیموماب
- سرتولیزوماب
- اتانرسپت
- گلیموماب
- اینفلیکسیماب
جراحی
اکثر افرادی که مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان هستند نیازی به جراحی ندارند. اگر درد شدید دارند یا اگر استخوان لگن به حدی صدمه دیده است که نیاز به تعویض دارد، ممکن است جراحی توصیه شود.
تراپی
فیزوتراپی قسمت مهمی از درمانی است و می تواند چندین مزایای دیگر مانند کاهش درد و بهبود قدرت و افزایش انعطاف پذیری به همراه داشته باشد. فیزیوتراپیست می تواند ورزش هایی خاص متناسب با نیاز بیمار طراحی کند. برای خفظ فرم صحیح بدن، ممکن است موارد زیر به بیمار آموزش داده شود :
- ورزش های دامنه حرکتی و کششی
- ورزش های تقویتی برای ماهیچه های شکمی و پشت
- فرم درست راه رفتن و خوابیدن
سبک زندگی و درمان خانگی
انتخاب های درست در سبک زندگی نیز میتوانند به کنترل اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کنند.
- فعال بمانید : ورزش کردن می تواند به کاهش درد، حفظ انعطاف پذیری و بهبود فرم بدن کمک کند.
- سیگار نکشید : اگر سیگاری هستید آن را ترک کنید، سیگار کشیدن بطور کلی برای انسان مضر است اما برای افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان باعث ایجاد مشکلات اضافی مانند تداخل بیشتر در تنفس می شود.
- فرم خوبی داشته باشد : صاف ایستادن در جلوی آینه می تواند به پیشگیری از چندین مشکل مربوط با اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کند.
